نتایج طرح آمارگیری نیروی کار در ایران در سال ۱۳۹۵ نشان می‌دهد که بیش از دو سوم شاغلان جدید در این سال زن بوده‌اند. مرکز آمار ایران تعداد شغل‌های ایجاد شده در سال گذشته را ۶۱۵ هزار اعلام کرده است.
عکس: Atta Kenare/AFP/Getty Images
تبلیغات
مطابق بررسی‌های مرکز آمار ایران، در سال گذشته اندکی بیش از ۲۹ درصد جوانان بین ۱۵ تا ۲۹ سال بیکار بوده‌اند و سهم زنان بیکار در میان این رده سنی کمی فراتر از ۴۴ درصد بوده است.
عیسی منصوری، معاون اشتغال وزیر کار چندی پیش به خبرگزاری تسنیم گفته بود که در سال ۹۵ حدود ۷۰۰ هزار شغل جدید ایجاد شده است. مرکز آمار این رقم را ۸۵ هزار شغل کمتر اعلام کرده است.
خبرگزاری رسمی جمهوری اسلامی (ایرنا) پنجشنبه، سوم فروردین با استناد به نتایج آمارگیری نیروی کار در سال گذشته گزارش داد که در این سال ۴۱۹ هزار و ۶۹۹ زن وارد بازار کار شده‌اند.
به این ترتیب تعداد زنانی که از ابتدا تا انتهای سال ۹۵ جذب بازار کار شده‌اند بیش از دو برابر مردان بوده که نزدیک به ۷۰درصد کل شاغلان جدید در سال گذشته است.
خبرگزاری ایرنا علت‌های اشتغال چشمگیر زنان را، از جمله دستمزد کمتر آنها نسبت به مردان در کارهای مشابه، و "حضور موثر" آنها در دانشگاه‌ها در سه دهه گذشته ارزیابی می‌کند.
ورود دانش‌آموختگان به بازار کار
رئیس جمهور، حسن روحانی اول فروردین در مراسم رونمایی از ۶۰ محصول جدید شرکت‌های داروسازی زیر مجموعه وزارت کار گفت: «در سال‌های گذشته به‌جای ایجاد اشتغال برای جوانان، درهای دانشگاه را گشوده و آنها را راهی دانشگاه کردند و حدود ۵ میلیون نفر وارد دانشگاه شدند و امروز سالانه حدود ۸۰۰ هزار نفر، فارغ‌التحصیل و وارد بازار کار می‌شوند.»
به این تعداد باید متقاضیان کار بدون تحصیلات دانشگاهی را نیز افزود. بر این اساس، رئیس جمهور و شماری دیگر از مسئولان ارشد دولت از جمله علی ربیعی، وزیر کار گفته‌اند که در سال گذشته حدود یک میلیون و ۲۰۰ هزار نفر وارد بازار کار شده‌اند.
با این حساب معضل بیکاری به این زودی و با هدف‌گذاری ایجاد یک میلیون شغل در سال ۹۶ هم حل نخواهد شد. علی ربیعی نیز به این واقعیت اعتراف کرده و در حاشیه مراسم یادشده به خبرنگاران گفته که اگر اشتغال‌زایی در ۴ تا ۵ سال آینده نیز به همین شکل ادامه داشته باشد، باز هم درصد بیکاری در سطح کنونی باقی خواهد ماند.
ادامه بیکاری در دولت آینده
به عبارت دیگر اگر هدف‌گذاری دولت نیز تحقق یابد، بازماندگان از بازار کار در سال گذشته و جمعیت قابل توجه فارغ‌التحصیلانی که هر سال به متقاضیان کار اضافه می‌شود کاهش بیکاری تا پایان دولت دوازدهم را نیز تقریبا ناممکن می‌کند.
تازه‌ترین گزارش‌های مرکز آمار ایران حاکی است که در پایان سال گذشته میزان بیکاری از ۱۱ درصد آغاز سال به ۱۲ و ۴ دهم درصد افزایش یافته است.
مرکز آمار ایران همچنین اعلام کرده که در سال گذشته ۱۰ و ۳ دهم درصد شاغلان ایران دارای "اشتغال ناقص" بوده‌اند. افرادی در این گروه طبقه‌بندی می‌شوند که در هفته کمتر از ۲۴ ساعت کار کنند.
به گزارش خبرگزاری ایرنا در دوازده ماه گذشته تقریبا نیمی از زنانی که جذب بازار کار شده‌اند (نزدیک به ۲۰۴ هزار نفر) در بخش خدمات اشتغال یافته‌اند و حدود ۲۱۱ هزار نفر در بخش‌های صنعت و کشاورزی.
رئیس جمهور اول فروردین گفته بود که اقتصاد ایران در سال گذشته ۸ درصد رشد داشته است. وزیر کار می‌گوید بیشتر رشد اقتصادی سال گذشته مربوط به حوزه‌های بدون اشتغال مانند نفت، پتروشیمی و فولاد بوده است و این موضوع "مشکلی جدی برای کشور" است.
زنان در "مشاغل مردانه"؛ من هم بولدوزر می‌رانم، هم کامیون
برخی شغل‌ها در اذهان عموم به عنوان "شغل‌های مردانه" شناخته می‌شوند. اما هستند زنانی که عملا نشان داده‌اند در انجام چنین مشاغلی نه تنها دست‌کمی از مردان ندارند بلکه حتی پشتکار و عملکردشان هم بهتر است.
عکس: Reuters/A. Cohen
شعار امسال روز جهانی زن (۸ مارس) فراخوانی به "جسارت برای تغییر" (#BeBoldForChange) است. احقاق برابری جنسیتی در زمینه‌های شغلی برای زنان یکی از اهداف مهم فعالین حقوق زنان به شمار می‌رود. زنان نشان داده‌اند که در بسیاری از مشاغلی که به عنوان "مشاغل مردانه" شناخته می‌شوند، می‌توانند پابه‌پای مردان فعالیت کنند؛ اگر شرایط برابری در اختیارشان قرار گیرد.
عکس: Getty Images/S. Gallup
یولاینا تالاورا اهل ماناگوئه، پایتخت نیکاراگوئه است. او سال‌هاست که به عنوان آتش‌نشان فعالیت دارد. یولاینا می‌گوید: «در روزهای اول، مردها فکر می‌کردند که من به خاطر تمرین‌های سخت مدت زیادی در این شغل دوام نخواهم آورد. با این حال بهشان نشان دادم که می‌توانم پابه‌پای آنها از پس وظایف بر بیایم.»
عکس: Reuters/O. Rivas
خاولا شیخ در شهر امان، پایتخت اردن زندگی می‌کند. خاولا لوله‌کش است و در همین زمینه کلاس‌های آموزشی برای زنان برگزار می‌کند. او می‌گوید: «خانم‌های خانه‌دار ترجیح می‌دهند وقتی شوهرانشان خانه نیستند، یک لوله‌کش زن برای تعمیرات به خانه‌شان بیاید.» خاولا اعتقاد دارد که برای مقابله با نابرابری جنسیتی تمامی بخش‌های خدماتی باید فرصت‌های برابری را در تمامی زمینه‌ها برای زنان و مردان ایجاد کنند.
عکس: Reuters/M. Hamed
والری پرون در کار پرورش صدف در جنوب فرانسه است. او معتقد است نگرش به برابری جنسیتی باید از همان سال‌های اولیه زندگی آموزش داده شود. والری می‌گوید: «این به ما بستگی دارد که برای تغییر دیدگاه، به پسران‌مان در همان سال‌های کودکی نگرشی مبنی بر توازن و برابری جنسیتی را آموزش دهیم. ما باید ذهنیت آموزش در دوران کودکی را تغییر بدهیم. یک پسر می‌تواند با عروسک بازی کند و یک دختر هم با ماشین‌های اسباب‌بازی.»
عکس: Reuters/R. Duvignau
فیلیپینا اوکول راننده بولدوزر است و در توبای در جنوب فیلیپین کار و زندگی می‌کند. او که سه فرزند دارد، می‌گوید: «تنها تعداد کمی کارگر زن هستند که می‌توانند کامیون‌های بزرگ و بولدوزر را برانند. اگر مردها می‌توانند این کار را انجام دهند، چرا زن‌ها نتوانند؟ من از مردها بهتر هستم. آنها اینجا فقط می‌توانند کامیون برانند، اما من هم از پس رانندگی کامیون برمی‌آیم، هم بولدوزر!»
عکس: Reuters/E. De Castro
شغل دنگ کیان، دکوراتور در سایت‌های ساختمانی در پکن، پایتخت چین است. به گفته او نابرابری جنسیتی "گاهی وقت‌ها رخ می‌دهد و هیچ‌کاری از دست ما ساخته نیست." کیان مادر سه فرزند است. او معتقد است: «در نهایت شما باید همه آن چیزهای ناخوشایند را هضم کنید و به راهتان ادامه دهید.»
عکس: Reuters/J. Lee
سرپیل چیگدِم در استانبول راننده قطار است. او می‌گوید: «وقتی ۲۳ سال پیش برای این شغل درخواست دادم، بهم گفتند این یک کار مردانه است. موقع امتحان کتبی می‌دانستم که حتی اگر نمره‌ای مشابه یک متقاضی مرد بگیرم، این شغل به او خواهد رسید. برای همین هم سخت تلاش کردم تا امتحان را با نمره بهتری نسبت به متقاضیان مرد پشت سر بگذرانم.»
عکس: Reuters/O. Orsal
اکاتارینا کولیویدزه کاپیتان ارتش و خلبان هلیکوپتر‌های "بل یو‌اچ−وان اچ" است. او در سال ۲۰۰۷ عضو ارتش گرجستان شد. اکاتارینا می‌گوید: «اوایل مشکلاتی وجود داشت. من هدف شوخی و بدبینی بودم. احساس می‌کردم آنها قدر من را نمی‌دانند، اما خدا را شکر در عرض ده سال گذشته جامعه تغییر کرده و امروزه یک خلبان زن یک چیز طبیعی است.»
عکس: Reuters/D. Mdzinarishvili
در این عکس پالوما گرانرو را می‌بینید که در یک تونل باد در مرکز چتربازی در مادرید، در میان زمین و هوا معلق مانده است. پالوما مربی چتربازی است: «مردها برعکس ما نیازی به اثبات توانایی خودشان ندارند. مشاغل آموزشی بیشتر نصیب مردها می‌شود، در حالی که مشاغل اداری اغلب به زنان سپرده می‌شود.»
عکس: Reuters/S. Vera
مهناز میرزایی در شهرستان زرند استان کرمان متولد شده است. او در رشته مهندسی معدن تحصیل کرده و می‌گوید که عاشق کارهای سخت و "مردانه" است. مهناز میرزایی در سال ۸۴ به عنوان نخستین زن پس از انقلاب ایران در یک معدن زیرزمینی کار اجرایی را آغاز کرد. یک سال بعد او به ریاست معدن رسید و اکنون نیز ریاست معدن سراپرده از توابع شهرستان کوهبنان را بر عهده دارد.
عکس: Mehr
مژگان روستایی مدیرعامل اولین و تنها مزرعه پرورش تمساح در ایران است. رشته تحصیلی او جانورشناسی بوده و مزرعه‌داری را از سال ۱۳۸۹ آغاز کرده است. او به دویچه‌وله فارسی می‌گوید: «کار پرورش کروکودیل برای خانم یا آقا فرقی نمی‌کند. کلا کار مشکلی است ولی کار با این موجودات صبور، عاقل و دوست‌داشتنی بسیار لذت بخش است.»
