هرچند قرار بود مسیر متروی اصفهان از فاصله‌‌ی ۴۰ متری سی‌وسه پل عبور کند، اما نقص فنی دوربین دستگاه حفار تونل مترو، انحرافی جدی را به دنبال داشت: حفاری، به هفت‌متری سی‌وسه پل کشیده شد تا زنگ خطر تخریب این بنا، رساتر از پیش شنیده شود.

شهردار اصفهان از میان هشت راهکار اصلاح خطا در مسیر متروی این شهر راهی را برگزید که به نظر کارشناسان از راه‌های دیگر خطرناک‌تر است. بنا بر این تصمیم، گودالی به شکل یک مکعب مستطیل با طول ۵۹ متر، عمق ۱۸ متر و عرض ۱۷ متر کنده می‌شود تا فضا برای استفاده از جرثقیل و قرار گرفتن دوباره ماشین حفر تونل در مسیر درست باز شود. خالی شدن چنین حجمی در جوار سی‌وسه پل، به یک معنا، خالی شدن زیرپای این بنای تاریخی و ۴۰۰ ساله است.

پیگیری‌های حقوقی

تهدیدهای بالقوه‌ پروژه مترو علیه بناهای تاریخی و فرهنگی اصفهان، از آغاز مایه نگرانی دوستداران میراث فرهنگی بود. کوشش حامیان میراث فرهنگی این استان به ائتلافی ملی و ۱۵۰۰ نفره منجر شد. این ائتلاف در فروردین سال ۸۸ از سازمان قطار شهری اصفهان به دلیل عبور مترو از زیر چهارباغ عباسی شکایت کرد.

شکایت حقوقی این گروه به صدور حکم بازپرس شعبه ۵ دادسرای اصفهان انجامید که دستور توقف و تعطیل عملیات حفاری را داد. با این همه پروژه ادامه یافت و کار به انحراف مسیر کشیده شد. محمدعلی دادخواه، وکیل این ائتلاف فرهنگی به دویچه‌وله می‌گوید: «متاسفانه دادستان، تکلیف خود در تعقیب مدیریت و مسئولان قطار شهری و تغییر مدیران مسئولان میراث فرهنگی را از یاد برد. علیرغم دستور قضایی، شهرداری و شورای شهر و میراث فرهنگی، ناظر بر ادامه حفاری و پیامدهای آن بوده‌اند. از زمان حمله اسکندر، اعراب، مغول‌ها و در نهایت افاغنه به اصفهان، ما هیچگاه شاهد چنین تخریبی در نصف جهان نبوده‌ایم.»

محمدعلی دادخواه که پس از شنیدن خبر حفر گودال در نزدیکی سی‌وسه پل به اصفهان سفر کرده، طی ملاقات با بازپرس شعبه ۵ دادسرای این استان، تقاضای تعقیب این پرونده را داده است. دادخواه عقیده دارد که دادستان اصفهان به‌رغم دستور قضایی، خودکامگی می‌کند. وی شهردار اصفهان را نیز در ماجرای پیش‌آمده مقصر می‌داند و امیدوار است که مجلس شورا، دادستانی کل کشور و کمیسیون اصل نود مجلس، چاره‌ای برای حفظ هویت میراثی که متعلق به همه بشریت است، بیندیشند.

استمداد از کارشناسان خارجی

بنا برخبرها، سفر دو تیم کارشناسی از کشور چین و شرکت «هرن کرشت» آلمان در روزهای آینده برای حل مشکل پیش آمده قطعی است. محمدعلی دادخواه با استقبال از مشارکت شرکت آلمانی در این موضوع، ابراز امیدواری می‌کند که نگاه کارشناسانه و منطقی این متخصصان، کمکی به پیشگیری از تخریب و فروریزی سی‌وسه پل بکند.

سی‌وسه پل شاهکار معماری به جا مانده از آثار شاه عباس صفوی است. این پل که با نظارت سپهسالار شاه، الله وردی خان، بر روی زاینده رود ساخته شده، به این نام نیز شهرت دارد. سی‌وسه پل، شمال و جنوب اصفهان را به یکدیگر وصل می‌کند.

نویسنده: مهیندخت مصباح

تحریریه: کیواندخت قهاری