سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا آرشیو اسناد متعلق به اسامه بن لادن را منتشر کرد. این اسناد در جریان یورش نیروهای آمریکایی به مخفی‌گاه رهبر القاعده در ابیت‌آباد پاکستان به‌دست آمده بود.
عکس: Getty Images/AFP/
تبلیغات
سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا (سیا) روز چهارشنبه (اول نوامبر/ ۱۰ آبان) انبوهی از اسناد متعلق به اسامه بن لادن را در پایگاه اینترنتی خود منتشر کرد. این اسناد در جریان یورش ماه مه ۲۰۱۱ به مخفی‌گاه بن لادن در ابیت‌آباد پاکستان به دست آمده بود و نزدیک به ۴۷۰ هزار فایل را شامل می‌شود.
دفترچه خاطرات روزانه بن لادن، حدود ۷۹ هزار فایل صوتی، بیش از ده هزار فایل ویدیویی و دهها هزار سند دیگر از جمله اسناد منتشر شده هستند.
مایک پومپئو، رئیس سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا روز گذشته در واشنگتن گفت، با انتشار این اسناد شهروندان آمریکا امکان پیدا می‌کنند که اطلاعات بیشتری درباره برنامه‌ریزی‌ها و نوع فعالیت این سازمان تروریستی به دست بیاورند.
رئیس سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا همچنین گفت انتشار نامه‌ها و فایل‌های صوتی و تصویری متعلق به رهبر سابق القاعده در راستای تعهد این سازمان برای حفاظت امنیت ملی صورت گرفته است.
از جمله اطلاعات موجود در خاطرات بن لادن سفر او به بریتانیا در ۱۳ سالگی است. بن لادن نوشته که در این سفر از اقامتگاه ویلیام شکسپیر، نمایشنامه‌نویس مشهور بریتانیایی بازدید کرده است. او مردم بریتانیا را "بی‌بند و بار" توصیف کرده و نوشته تحت تاثیر فرهنگ و جامعه بریتانیا قرار نگرفته است.
اسناد مرتبط با ایران
به گفته محققان "بنیاد دفاع از دموکراسی" آنها پیش از انتشار اسناد متعلق به بن لادن، به این اسناد دسترسی داشتند و آنها را مطالعه کرده‌اند. بیل روگیو، یکی از محققانی که پیشتر توانسته این اسناد مطالعه کند، می‌گوید این اسناد برخی نقاط خالی درباره رهبری القاعده را پر می‌کند.
یکی از اسنادی که محققان بنیاد دفاع از دموکراسی بررسی کرده‌اند، گزارش ۱۹ صفحه‌ای درباره رابطه القاعده با ایران بوده است.
نویسنده این سند که یکی از افسران بن لادن بوده نوشته است، ایران حاضر بوده "پول، تسلیحات و آموزش در اردوگاه‌های نظامی حزب‌الله لبنان" در اختیار القاعده قرار دهد. در ازای این کمک‌ها، القاعده می‌بایست به منافع آمریکا در عربستان سعودی و دیگر کشورهای حاشیه خلیج فارس حمله می‌کرد.
در این گزارش از سرانجام پیشنهاد ایران و پاسخ القاعده اطلاعاتی وجود ندارد.
ایران القاعده را یک گروه "تروریستی" می‌داند، با این‌حال مقام‌های آمریکا در دوره جورج بوش پسر، بارها تهران را به دادن اجازه رفت و آمد و حتی پناه دادن به اعضای القاعده متهم کردند. همچنین در سال‌های گذشته گزارش‌های متعددی درباره حضور پسر و برخی دیگر از اعضای خانواده بن لادن در ایران منتشر شده است.
گزارش‌ها درباره حضور اعضای القاعده در ایران عموما مربوط به دوره پس از حمله آمریکا به افغانستان در اکتبر ۲۰۰۱ و فرار اعضای این شبکه از افغانستان است. برخی تحلیل‌گران بر این نظر بودند که بازداشت و نگهداری تعدادی از اعضای القاعده در ایران، احتمالا با هدف چانه‌زنی با دولت آمریکا در مسائل مربوط به افغانستان بوده است.
شبکه حقانی؛ هم‌پیمان القاعده، متحد کنونی گروه‌های تروریستی
شبکه حقانی یکی از پرنفوذترین گروه‌های تروریستی خاورمیانه است. اخیرا پهپاد‌های آمریکایی در مرز افغانستان و پاکستان دستکم ۲۶ تن از جمله اعضای این گروه را هدف قرار دادند. نگاهی داریم به چگونگی شکل‌گیری و فعالیت شبکه حقانی.
عکس: picture-alliance/dpa
جلال‌الدین حقانی، روحانی متعصبی بود که در دهه ۱۹۸۰ میلادی با نیروهای اتحاد شوروی (سابق) در افغانستان می‌جنگید. در آن زمان نیروهای مجاهدین از حمایت آمریکا برخوردار بودند. در سال ۱۹۹۵ شبکه حقانی با نیروهای طالبان وارد همکاری شد و دو گروه در عملیاتی مشترک در سال ۱۹۹۶ موفق به تسخیر کابل شدند. در سال ۲۰۱۲ ایالات متحده شبکه حقانی را یک گروه تروریستی شناخت.
عکس: AP
جلال‌الدین حقانی در سال ۱۹۳۹ در ایالت پکتیا به دنیا آمد. او در دارالعلوم حقانیه تحصیل کرد که در سال ۱۹۴۷ توسط مولانا سمیع‌الحق، روحانی پرنفوذ پاکستانی که از او به عنوان "پدر معنوی طالبان" هم یاد می‌شود، تأسیس شده بود. بسیاری از رهبران طالبان، تحصیل‌کرده دارالعلوم حقانیه هستند و این مؤسسه با دیگر گروه‌های افراطی نیز روابط خوبی دارد و در میان آنان پرنفوذ است.
عکس: AP
جلال‌الدین حقانی در دوران طالبان وزیر روابط قبایلی بود. او تا زمان سقوط طالبان در سال ۲۰۰۱ توسط آمریکا، در همین سمت فعالیت داشت. بعد از ملاعمر رهبر پیشین طالبان، از حقانی به عنوان پرنفوذترین چهره شبه‌نظامی در افغانستان یاد می‌شد. او همچنین دارای روابط بسیار خوب و تنگاتنگ با اسامه بن‌لادن، رهبر شبکه القاعده بود.
عکس: picture-alliance/dpa
به گفته کارشناسان امنیتی مرکز فرماندهی شبکه حقانی در شهر میران‌شاه، مرکز وزیرستان شمالی در پاکستان است. مقامات آمریکایی و افغان ارتش پاکستان را به پشتیبانی از این گروه متهم می‌کنند. این اتهام بارها از سوی مقامات پاکستانی تکذیب شده است. بنا به گفته مقام‌های کاخ سفید نیروهای شبکه حقانی حملاتی را علیه نیروهای خارجی و افغان و همچنین غیرنظامیان در خاک افغانستان ترتیب می‌دهند.
عکس: Getty Images/AFP/J. Tanveer
در سال ۲۰۱۵ گزارش‌هایی مبنی بر درگذشت جلال‌الدین حقانی منتشر شد، اما شبکه حقانی در همان زمان این گزارش‌ها را تکذیب کرد. رهبری این گروه را اینک سراج‌الدین حقانی، پسر جلال‌الدین حقانی بر عهده دارد. او همچنین معاون گروه طالبان است.
عکس: picture-alliance/dpa
هر چند تا کنون اطلاعات دقیق و معتبری در مورد سراج‌الدین حقانی در دست نیست، اما کارشناسان امنیتی میگویند او دوران کودکی را در میران‌شاه گذرانده و در دارالعلوم حقانی در حومه پیشاور تحصیل کرده است. گفته می‌شود که سراج‌الدین در زمینه نظامی تخصص دارد. برخی تحلیل‌گران امنیتی میگویند او در مقایسه با پدرش دیدگاه‌های تندتر و سختگیرانه‌تری دارد.
عکس: picture-alliance/dpa
اناس حقانی یکی از برادران سراج‌الدین حقانی است که در حال حاضر در بازداشت دولت افغانستان است و با مجازات مرگ روبروست. شبکه حقانی به دولت افغانستان هشدار داده، اعدام اناس حقانی پیامدهای سنگینی برای افغانستان به همراه خواهد داشت.
عکس: picture-alliance/AP Photo/National Directorate of Security
مؤسسات تحقیقاتی و کارشناسان امور افغانستان میگویند شبکه حقانی بین سه تا ده هزار پیکارجو دارد. گفته می‌شود این گروه بیشترین کمک مالی را از کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس دریافت می‌کند. شبکه حقانی همچنین در زمینه آدم‌ربایی و اخاذی نیز فعالیت داشته و بخشی از هزینه‌های خود را از این راه تأمین می‌کند.
عکس: Getty Images/AFP/J. Tanveer
شبکه حقانی همچنین روابط بسیار تنگاتنگی با دیگر گروه‌های تروریستی منطقه‌ای و بین‌المللی نظیر القاعده، جنبش طالبان پاکستان (تحریک طالبان پاکستان TTP)، لشکر طیبه و گروه‌های اسلامگرای آسیای مرکزی دارد. جلال‌الدین حقانی نه تنها با بن لادن، بلکه با ایمن ظواهری، رهبر کنونی القاعده نیز روابط دوستانه و تنگاتنگی داشت.
