خشونت‌های گروه تندروی داعش (دولت اسلامی شام و عراق) صدها هزار نفر را در عراق آواره کرده است. با این که در گزارش جدید سازمان ملل متحد در باره آوارگان جهان سخنی از این موج جدید آوارگان به میان نیامده باز هم شمار آنها به حد هشداردهنده‌ای بالا است. بر اساس این گزارش تازه، شمار پناهندگان و آوارگان در سال ۲۰۱۳ به بیشترین حد خود از زمان جنگ جهانی دوم رسیده است.

کمیساریای عالی سازمان ملل در امور پناهندگان (آنکر) روز جمعه (۲۰ ژوئن/ ۳۰ خرداد) در روز جهانی آوارگان اعلام کرد، بیش از ۵۰ میلیون نفر در سراسر دنیا یا پناهجو شده یا به خارج از کشور فرار کرده و یا در داخل کشور خود متواری گشته‌اند.

به بیان دقیق‌تر، شمار آوارگان دنیا در پایان سال ۲۰۱۳ به بیش از ۵۱ میلیون و دویست‌هزار نفر رسید که شش میلیون نفر نسبت به سال قبل از آن بیشتر است.

سازمان ملل متحد این گزارش را بر اساس منابع به‌دست آمده از دولت‌ها، سازمان‌های غیر دولتی (مردم‌نهاد) و آمار جمع‌آوری‌شده توسط آنکر تنظیم کرده است.

آنکر می‌گوید، علت اصلی بالا رفتن جهشی شمار آوارگان، جنگ در سوریه است که ۲ و نیم میلیون نفر را به خارج از کشور رانده و ۶ و نیم میلیون نفر را در داخل این کشور آواره کرده است. در آفریقا، به‌ویژه آفریقای مرکزی نیز شمار آوارگان در سال گذشته به شدت افزایش یافت و در سودان جنوبی هم در پایان سال ۲۰۱۳ شاهد افزایش تعداد متواریان بودیم.

شمار اندکی به خانه بازمی‌گردند

در گزارش سازمان ملل متحد آوارگان به سه دسته گریختگان از کشور، آوارگان در داخل کشور و پناهجویان تقسیم شده‌اند. در مجموع ۱۶ میلیون و ۷۰۰ هزار نفر در جهان به خارج از کشورهای خود گریخته‌اند که این شمار از سال ۲۰۱۱ به بعد بی‌سابقه است. آنکر می‌گوید، یک‌میلیون و یک‌صد هزار نفر در سال گذشته درخواست پناهندگی داده‌اند که اغلب این تقاضاها در کشورهای صنعتی انجام شده است.

آنکر می‌افزاید، در سال ۲۰۱۳، شمار کسانی که از موطن خود فرار کرده‌اند به رقم رکوردشکن ۳۳ میلیون و ۳۰۰ هزار نفر رسیده است. بسیاری از کسانی که در داخل خاک خود آواره گشتند در مناطقی بودند که درگیر منازعات شده و تأمین نیازهای اولیه در آنجا به دشواری انجام می‌گرفته یا این که هنجارهای حفاظت از غیر نظامیان در آنجا رعایت نمی‌شده است.

آنکر اضافه می‌کند، در سال گذشته تنها ۴۱۴ هزار نفر از آوارگان به موطن خود باز گشته‌اند.

درخواست پول بیشتر

آنتونیو گوتراس، رئیس کمیساریای عالی سازمان ملل در امور پناهندگان با اشاره به هزینه‌های گزاف جنگ‌هایی که "خیال پایان گرفتن ندارند" و "تلاش‌های نافرجام برای رفع یا جلوگیری ‌از آنها" خواستار تقویت راه حل‌های سیاسی شد. او گفت‌: «بدون راه‌حل‌های سیاسی ابعاد هشداردهنده منازعات و رنجی که متعاقب آن دامن‌گیر میلیون‌ها انسان می‌شود گسترش خواهد یافت.»

گوتراس از جامعه جهانی خواست، اختلاف‌های خود را کنار گذاشته و راه حل‌هایی برای منازعات جاری در سودان جنوبی، سوریه، جمهوری آفریقای مرکزی و مناطق دیگر بیابد.

رئيس کمیساریای عالی سازمان ملل در امور پناهندگان تأکید کرد، باید "پول‌های جدیدی" با پول‌های کشورهایی که به طور سنتی کمک‌کننده مالی بودند همراه شود تا بتوان به مقابله با این مشکل رفت.