گزارش سازمان ملل درباره‌ی رویداد درگیری خونین سربازان اسرائيلی با فعالان کشتی ترکی «ماوی مرمره» که حامل کمک برای باریکه‌ی غزه بود، به سفارش بان کی‌مون، دبیرکل سازمان ملل توسط یک کمیسیون تحقیق تنظیم شده است. در راس این کمیسیون، جفری پالمر، نخست وزیر پیشین زلاندنو قرار دارد.

قرار بود این گزارش امروز جمعه (۲ سپتامبر/۱۱ شهریور) به بان کی‌مون ارائه گردد، ولی این گزارش ۱۰۵ صفحه‌ای به طریقی زودتر به دست روزنامه‌ی آمریکایی نیویورک تایمز افتاده و این روزنامه روز پنجشنبه آن را در اینترنت منتشر ساخته است.

در ماه مه سال ۲۰۱۰، نیروهای ویژه‌ی اسرائيل تلاش کردند از ورود یک کشتی حامل کمک ترکیه برای باریکه‌ی غزه به آب‌های این منطقه جلوگیری کنند. این امر به درگیری در عرشه‌ی کشتی منجر گردید و سرانجام با تیراندازی ماموران اسرائيلی ۹ تن از فعالان اجتماعی ترک کشته شدند.

این رویداد باعث تیرگی مناسبات میان اسرائيل و ترکیه شد. ترکیه گزارشی درباره‌ی این رویداد منتشر و اعلام کرد که اقدام اسرائيل نقض حقوق بین‌الملل بوده است. در مقابل اسرائيل اعلام کرد که اقدامش قانونی بوده است.

«اقدامی قانونی ولی خشونتی نامتناسب»

اکنون گزارش سازمان ملل در این رابطه می‌تواند به مباحث تازه‌ای منجر گردد. برپایه‌ی این گزارش، محاصره‌ی دریایی باریکه‌ی غزه توسط نیروی دریایی اسرائيل، از نظر حقوق بین‌المللی اقدامی قانونی است.

اگر چه در این گزارش، محاصره‌ی دریایی باریکه‌ی غزه توسط اسرائيل «قانونی و متناسب» خوانده شده، ولی همزمان عملیات نظامی علیه کشتی حامل کمک «نامتناسب و نابجا» توصیف شده است.

این گزارش می‌افزاید که اگر چه سربازان اسرائيلی در عرشه‌ی کشتی ترکیه با «مقاومت سازمان‌یافته و خشونت‌آمیز گروهی از مسافران» روبرو شده‌اند‌، ولی کشته‌شدن عده‌ای در این ماجرا «غیرقابل پذیرش» است.

ماجرای حمله‌ی سربازان اسرائيلی به کشتی ترکیه مدت‌هاست که بر مناسبات میان دو کشور سنگینی می‌کند. به نوشته‌ی نیویورک تایمز، گزارش سازمان ملل در این رابطه ماه‌هاست که آماده شده، ولی انتشار آن بارها عقب افتاده است تا به هر دو کشور فرصت داده شود، مناسبات خود را بهبود بخشند.

ناخرسندی ترکیه

طبق گزارش نیویورک تایمز، به‌ویژه ترکیه از نتیجه‌گیری کمیسیون سازمان ملل برای بررسی این رویداد ناخرسند است. برای ترکیه قابل قبول نیست که این گزارش تصریح کرده، اسرائيل از نظر حقوق بین‌المللی مجاز بوده کشتی‌هایی را که رهسپار باریکه‌ی غزه هستند، در آب‌های بین‌المللی متوقف کند.

اسرائيل بارها اعلام کرده است که محاصره‌ی دریایی باریکه‌ی غزه، برای جلوگیری از قاچاق اسلحه به این منطقه انجام می‌گیرد. فلسطینی‌ها اما این محاصره را غیرقانونی می‌دانند و معتقدند اسرائيل با این اقدام خود، برای یک و نیم میلیون فلسطینی «مجازاتی عمومی» اعمال می‌کند.

وزارت خارجه‌ی ترکیه و اسرائيل تا کنون درباره‌ی انتشار پیش از موعد این گزارش موضعگیری نکرده‌اند. نیویورک تایمز اعلام کرده که گزارش سازمان ملل احتمالا امروز جمعه (۲ سپتامبر/۱۱ شهریور) منتشر می‌شود.

سخنگوی دفتر بان کی‌مون، دبیرکل سازمان ملل در نیویورک این موضوع را تایید نکرد. در نیویورک گفته شد که معلوم نیست این گزارش چه زمان ارائه خواهد شد.

BM/SA