سازمان ملل متحد خواستار پایان دادن به تبعیض علیه میلیونها انسان در جهان شد که فاقد تابعیت و هویت شهروندی هستند. کمیسر عالی سازمان ملل در امور پناهندگان خواستار تنظیم قواعدی شد که مشکل تابعیت را از کودکی حل کند.
تبلیغات
سازمان ملل متحد میگوید انسانهای فاقد تابعیت و هویت شهروندی در سراسر جهان در معرض تبعیض، محرومیت و تعقیب و آزارهای گوناگون هستند. فیلیپو گراندی، کمیسر عالی سازمان ملل در امور پناهندگان در ژنو گفت: انسانهای فاقد تابعیت مانند روهینگیاهای میانمار، همهجا بهطور سیستماتیک از حقوق اساسی خود محروم شدهاند.
کمیسر عالی سازمان ملل در امور پناهندگان در نظر دارد تا ۲۰۲۴ به وضعیت بیتابعیتی در سراسر جهان پایان دهد. فیلیپو گراندی خواستار شده که تا آن تاریخ همه افراد بدون تابعیت، شهروندی یک کشور را به دست بیاورند.
برای این کار باید همه قوانین تبعیضآمیزی که از اعطای حق شهروندی به دلایل قومی، دینی و زبانی جلوگیری میکنند، لغو شوند. سازمان ملل میگوید همه نوزدان در هر کشوری که به دنیا میآیند، باید در همان کشور و از همان ابتدا از حقوق شهروندی برخوردار شوند.
طبق گزارش اخیر کمیساریای عالی سازمان ملل در امور پناهجویان، سه چهارم افراد فاقد تابعیت در سراسر جهان، به اقلیتها تعلق دارند. اغلب این انسانها به دلیل تعلق به یک گروه قومی، دینی و یا زبانی دچار محرومیت شدهاند.
این گزارش میگوید افراد بدون تابعیت در بسیاری از کشورها از خدمات بهداشتی و امکانات آموزشی بیبهرهاند. امکان یافتن شغل، داشتن حساب بانکی و یا خرید ملک نیز ندارند و در بسیاری موارد حتی اجازه ازدواج به آنها داده نمیشود. محرومیتهای اجتماعی موجب بروز ترس و خصومت در جامعه میشود.
آوارگی مردم در پی جنگهای خانمانسوز
آمار دقیقی از شمار انسانهای فاقد تابعیت در جهان وجود ندارد. در سال ۲۰۱۶ در ۷۵ کشور جهان حدود ۳ میلیون و ۲۰۰ هزار انسان بدون تابعیت وجود داشتند. آمار واقعی اما بسیار بیشتر از این تعداد است.
کمیساریای عالی سازمان ملل در امور پناهندگان میگوید علاوه بر تبعیض علیه اقلیتها، جنگها و آوارگی مردم، مانند آنچه در سوریه رخ داده، از دلایل دیگر بدون تابعیت بودن انسانها بوده است. همچنین فروپاشی کشورها، مانند آنچه اواخر قرن گذشته در اتحاد شوروی (سابق) روی داد، به محرومیت بسیاری از انسانها از حقوق شهروندی منجر شده است.
گزارش سازمان ملل درباره انسانهای فاقد تابعیت و هویت شهروندی براساس ۱۲۰ مصاحبه از سوی کارشناسان با افراد بدون تابعیت یا اقلیتهای در معرض خطر در فاصله ماه مه تا ژوئن گذشته تهیه شده است. این مصاحبهها در ماداگاسکار، جمهوری مقدونیه، کنیا و جمهوریهای سابق اتحاد شوروی انجام شدهاند.
این مصاحبهها پیش از فرار جمعیت بزرگی از اقلیت تحت ستم روهینگیا صورت گرفته است. در این فاصله بیش از ۶۰۰ هزار روهینگیایی در اثر خشونت نیروهای نظامی میانمار به بنگلادش پناه بردهاند. به گفته کمیساریای عالی پناهندگان سازمان ملل متحد، روهینگیاییها بزرگترین جمعیت بدون تابعیت و حقوق شهروندی در سراسر جهان هستند.
کودکان روهینگیا؛ قربانی تجاوز، آدمربایی و یتیمی
قساوتی که از سوی شبهنظامیان و ارتش میانمار بر اقلیت مسلمان روهینگیا روا شده و آنها را وادار به فرار کرده بهسختی قابل درک است. آسیبپذیرترین آنها کودکانی هستند که شاهد قتل خانواده خود بوده و اکنون تنها شدهاند.
عکس: DW/J. Owens
از ماه اوت بیش از ۶۰۰هزار روهینگیایی از میانمار به بنگلادش فرار کردهاند. محمد بلال پسرک ده ساله که توانسته از روستا فرار کند میگوید: «روزی که ارتشیان آمدند، روستا را به آتش کشیدند و مادرم که سعی میکرد فرار کند را با تیر زدند. پدرم نمیتوانست راه برود و آنها او را کتک زدند. من همه اینها را با چشمان خودم دیدم.»
عکس: DW/J. Owens
نور، خواهر محمد هم شاهد این کشتار بود. او و برادرش الان در اردوگاه کودکان بیسرپرست در بنگلادش زندگی میکنند. او میتواند در آنجا بازی کند و به طور منظم غذا بخورد، در حالی که در طول سفر از میانمار با برادرش تقریبا تمامی راه را گرسنگی کشیدند. با این حال ضربات روحی حوادث چند هفته گذشته هنوز او را رها نکرده است. او میگوید: «من دلم برای والدینم، خانه و وطنم تنگ شده است.»
عکس: DW/J. Owens
منازعهای که ۷۰ سال ادامه داشت و ریشههایش به پیش از جنگ جهانی دوم میرسد از سال ۲۰۱۶ بیش از ۲هزار نفر، از جمله مادر رحمان ۱۲ ساله که در تصویر مشاهده میشود را قربانی کرده است. او میگوید: «آنها خانهمان را آتش زدند. مادرم مریض بود و نتوانست خانه را ترک کند.»
عکس: DW/J. Owens
دیلوآرا با خواهرش روجینا که پدر و مادرشان به دست ارتش به قتل رسیده بودند به کمپ آمدند. او میگوید: «من تمام مدت گریه میکردم و گلولهها از بالای سرمان پرواز میکردند. من بالاخره فرار کردم.» سازمان بینالمللی "کودکان را نجات دهید" در تلاش است به کودکان بیسرپرستی که به کمپ آوارگان کاتاپالونگ در بنگلادش آمدهاند کمک کند. کودکان بیش از ۶۰درصد از پناهجویان روهینگیایی در بنگلادش را تشکیل میدهند.
عکس: DW/J. Owens
جدید عالم یکی از صدها کودک یتیمی است که به کاتاپالونگ آمده است. خوشبختانه عمهاش همراهش است و مراقب اوست. جدید در روستایی بزرگ شده به نام "ماندی پارا"؛ جایی که با لذت فوتبال بازی میکرد. اما وقتی ارتش حمله کرد همه چیز تغییر کرد. او میگوید: «آنها به ما گفتند خانهمان را ترک کنیم.» وقتی داشتم با پدر و مادرم میدویدم، آنها را به گلوله بستند و آنها درجا مردند.»
عکس: DW/J. Owens
همه خانوادهها از یکدیگر جدا نشدهاند. اما هستند کسانی مانند رحمان علی که کمپ پناهجویان را هفتههاست زیرورو میکند تا شاید از پسر ۱۰ سالهی خود رد و نشانی پیدا کند. خبر ربودن کودکان مدتهاست که در اطراف کمپ بر سر زبانهاست و رحمان از آن میترسد که پسرش به دست دلالان انسان افتاده باشد. او میگوید: «من نمیتوانم غذا بخورم و بخوابم. من خیلی ناراحتم. انگار دارم دیوانه میشوم.»
عکس: DW/J. Owens
سکینه خاتون وقتی تیراندازی شروع شد هرچه از دستش برمیآمد انجام داد تا از کودکان خود محافظت کند اما نتوانست یاسمین ۱۵ ساله و جامالیتای ۲۰ ساله را که در روستای مجاور بودند نجات دهد. او میگوید: «گلوشان را جلوی پدربزرگ و مادربزرگشان بریدند.» او ادامه میدهد: «من کرخت شده بودم، دیگر دردی را حس نمیکردم. حتی هنوز هم حالت طبیعی ندارم.»
عکس: DW/J. Owens
یاسمین فکر میکند باید ۱۵ ساله باشد، اما جوانتر به نظر میرسد. او در روستا تیلهبازی میکرد و دویدن را دوست داشت، اما الان خاطرات دیگری دنبالش میکند: حمله نیروهای میانمار، ضرب و شتم و قتل پدر و برادران مهربانش و کابوس سربازانی که او را ربودند و به او تجاوز کردند. او میگوید: «در تمام بدنم دردی طاقتفرسا داشتم.»