سازمان ملل: کشورها نقض تحریم‌ها علیه ایران را گزارش نمی‌دهند
۱۳۹۴ خرداد ۲۰, چهارشنبه
یک گزارش سازمان ملل متحد که به تازگی رسانه‌ای شده جمهوری اسلامی ایران را متهم به ادامه نقض تحریم‌های بین‌المللی می‌کند. این گزارش همچنین می‌گوید که قدرت‌های غربی تخلف‌هایی را که در این رابطه انجام می‌شود نادیده می‌گیرند تا آسیبی به مذاکرات اتمی جاری قدرت‌های جهانی با ایران وارد نیاید.
بر اساس گزارش هیأت نظارت بر اجرای تحریم‌های سازمان ملل که حاصل کار چند ماهه پژوهشگران این نهاد بین‌المللی است، کشورهای گروه ۱+۵ (آمریکا، روسیه، چین، بریتانیا و فرانسه به‌اضافه آلمان) چشم خود را بر نقض تحریم‌ها بسته‌اند.
به نوشته خبرگزاری بلومبرگ، گزارش مزبور در اول ماه ژوئن (۱۱ خرداد) منتشر شده است. نویسندگان این گزارش معتقدند که دلایل گوناگونی برای سکوت قدرت‌های غربی وجود دارد.
یک دلیل این می‌تواند باشد که قدرت‌های غربی راضی هستند از اینکه ایران اقداماتی قاطعانه در رابطه با محدود کردن فعالیت‌های خود برای دور زدن تحریم‌های مربوط به برنامه اتمی‌اش به عمل آورده، ضمن اینکه هنوز هم برخی تحریم‌ها را که قدرت‌های غربی نگرانی کمتری در مورد آن دارند، نقض می‌کند.
دلیل دیگر این می‌تواند باشد که دولت‌های گروه ۱+۵ مصمم هستند که مذاکرات اتمی را به هر بهایی به نتیجه برسانند حتی اگر این بها نقض برخی تحریم‌ها باشد.
به نوشته خبرگزاری بلومبرگ، در گزارش سازمان ملل آمده است: «وضعیت حاضر گزارش‌دهی بازتاب‌دهنده کاهش عمومی فعالیت‌های فراهم‌آوری ایران یا تصمیمی سیاسی به وسیله برخی کشورهای عضو است که می‌خواهند از گزارش‌دهی خودداری کنند تا مانع تاثیر منفی احتمالی بر روند مذاکرات اتمی شوند.»
"واشنگتن پست" در گزارشی در همین زمینه یادآور می‌شود که خبرگزاری رویترز در ۳۰ آوریل (۱۰ اردیبهشت) نقل قولی از گزارش سازمان ملل را منتشر کرده بود، گزارشی که حال بلومبرگ در روز سه‌شنبه انتشار داده است. در آن موقع، رویترز گزارش داده بود که دولت بریتانیا ۲۰ آوریل ۲۰۱۵ (۳۱ فروردین ۱۳۹۴) هیأت نظارت بر تحریم‌های سازمان ملل را در جریان وجود یک شبکه تدارکات هسته‌ای قرار داده که ایران از آن برای تامین نیازهای اتمی خود استفاده می‌کند. در گزارش رویترز از دو شرکت مرتبط با این شبکه، "کالای الکتریک" و "شرکت تکنولوژی سانتریفوژ ایران"، نام برده شده بود که در فهرست تحریم‌های آمریکا و اتحادیه اروپا قرار دارند.
تاثیر گزارش سازمان ملل بر مذاکرات اتمی
روشن نیست که افشای گزارش سازمان ملل متحد چه تاثیری بر مذاکرات اتمی میان ایران و گروه ۱+۵ بگذارد. انتظار می‌رود که طرف‌های مذاکره‌کننده تا مهلت مقرر ۳۰ ژوئن (اول تیر) به توافق نهایی بر سر برنامه اتمی ایران برسند. نتیجه چنین توافقی می‌تواند رفع تحریم‌ها علیه ایران در ازای محدود کردن برنامه اتمی ایران باشد.
ایران همواره تاکید کرده که برنامه هسته‌ای این کشور تنها اهداف غیرنظامی را دنبال می‌کند. اما آمریکا و متحدان آن از یک دهه پیش تحریم‌هایی را علیه ایران مقرر کردند چون می‌ترسیدند که ایران در پی رسیدن به سلاح اتمی باشد.
"واشنگتن پست" بر این نظر است که گزارش سازمان ملل تاثیری بر روند مذاکرات اتمی نخواهد گذاشت، اما موضع منتقدانی را تقویت خواهد کرد که در سراسر سال گذشته ایران را به دروغگویی در طول مذاکرات متهم کردند و معتقدند که جمهوری اسلامی از دستیابی به سلاح اتمی صرف نظر نخواهد کرد.
از منتقدان اصلی مذاکرات اتمی با ایران بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائيل است که روز سه‌شنبه (۹ ژوئن) گفت که او تنها مخالف توافق اتمی با ایران در منطقه نیست، بلکه کشورهای عرب منطقه نیز در این موضوع با او هم‌رأی هستند که توافق اتمی مانع دستیابی ایران به بمب اتمی نخواهد بود.
نتانیاهو گفت: «من اغلب به عنوان کسی که می‌خواهد مهمانی اتمی را به هم بریزد به تصویر کشیده می‌شوم٬ اما من با همسایگان‌مان بیش از آن‌چه فکرش را بکنید در ارتباط هستم و می‌خواهم به شما بگویم که هیچ کسی در این منطقه باور نمی‌کند که توافق اتمی راه ایران را برای دستیابی به بمب مسدود خواهد کرد.»
او ادامه داد: «توافقی که هیچ کشوری از منطقه به‌جز ایران بر سر میز مذاکره‌ی آن حاضر نیست هیچ ارزشی ندارد.»
وضعیت تحریم‌ها در عرصه‌های غیر اتمی
در رابطه با تحریم‌هایی که سال‌هاست علیه ایران برقرار است، صدها شرکت و فرد به دلیل نقش خود در برنامه اتمی ایران، تحقیقات این کشور در زمینه موشک‌های بالیستیک، فعالیت جمهوری اسلامی در عرصه تروریسم و پولشویی و نقض حقوق بشر در ایران جریمه شده‌اند.
به تازگی جک لو، وزیر دارایی آمریکا، در سخنرانی خود در برابر جامعه یهودیان این کشور گفت دولت ایران می‌داند که پس از توافق اتمی هم تحریم‌های مقرر در رابطه با تلاش‌های جمهوری اسلامی برای حمایت از تروریسم و بی‌ثبات کردن منطقه ادامه خواهد یافت.
در حالی‌که مقامات آمریکایی درباره پیگیری تحریم‌هایی علیه ایران که در رابطه با مسائلی چون تروریسم و بی‌ثبات کردن منطقه هستند سخن می‌گویند، خبرگزاری بلومبرگ نوشته که هیأت نظارت بر تحریم‌های سازمان ملل می‌پرسد که تا چه حد می‌توان تحریم‌ها را اجرا کرد.
عدم گزارش‌دهی درباره قاسم سلیمانی
به گزارش بلومبرگ، هیأت نظارت بر تحریم‌های سازمان ملل می‌گوید که هیچ کشوری گزارش نداده که قاسم سلیمانی، فرمانده نیروی قدس سپاه پاسداران، ممنوعیت سفری را که برایش مقرر شده نقض کرده، در حالی که "چندین رسانه گزارش‌هایی همراه با عکس و ویدئو" منتشر کرده‌اند که او را در عراق، سوریه و لبنان نشان می‌دهند و "طبق گزارش‌ها او در حال سازمان‌دهی و آموزش نیروهای شبه‌نظامی و نیروهای عادی نظامی در آن کشورها" بوده است.
به نوشته بلومبرگ، گزارش سازمان ملل دربرگیرنده عکس‌هایی از قاسم سلیمانی در کشورهای مختلف منطقه است.
شورای امنیت سازمان ملل متحد روز سه‌شنبه ماموریت هیأت نظارت بر اجرای تحریم‌ها علیه ایران را برای یک سال دیگر تمدید کرد. به گفته دیپلمات‌هایی که با خبرگزاری فرانسه گفت‌وگو کرده‌اند٬ هیچ تغییری در روند نظارت بر تحریم‌ها تا وقتی توافق جامع نهایی حاصل نشده رخ نخواهد داد.