سالروز زمین‌لرزه ترکیه؛ سوگواری و فریاد انتقاد از مسئولان
۱۴۰۲ بهمن ۱۷, سه‌شنبه
یک سال پیش زمین‌لرزه‌های شدید ترکیه و کشور همسایه سوریه را لرزاند و ده‌ها هزار نفر را قربانی کرد. در مراسم یادبود قربانیان سیاستمداران با انتقادهای شدید روبرو شدند. هنوز هزاران زلزله‌زده در چادرها زندگی می‌کنند.
سالروز زمین‌لرزه ترکیه. ساکنان یکصدا فریاد می‌زدند: "آیا کسی صدای ما را می‌شنود؟"عکس: DHA
تبلیغات
در سالروز زمین‌لرزه ویرانگر در جنوب و جنوب شرق ترکیه و در شمال سوریه، بسیاری از مردم یاد ده‌ها هزار کشته را گرامی داشتند و با صدای بلند از دولت انتقاد کردند. در استان هاتای در جنوب ترکیه که به شدت آسیب دیده است، ساکنان رأس ساعت ۰۴:۱۷ صبح (به وقت محلی) به یاد قربانیان تجمع کردند. این زمانی بود که اولین زلزله شدید یک سال پیش منطقه را لرزاند.
در مراسم بزرگداشت انطاکیه شرکت‌کنندگان بارها دولت اردوغان را هو کردند. فخرالدین کوجا، وزیر بهداشت از حزب حاکم عدالت و توسعه سخنرانی خود را همراه با سوت‌های اعتراضی بلند حاضران ایراد کرد. از لوتفو ساواش استاندار استان، از بزرگترین حزب اپوزیسیون جمهوری‌خواه خلق نیز خواسته شد تا استعفا دهد. در برخی موارد، مسئولین دولت "قاتلانی" توصیف شدند که باید پاسخگو باشند.
ساکنان یکصدا فریاد زدند: "آیا کسی صدای ما را می‌شنود؟" امدادگران نیز این جمله را یک سال پیش فریاد زدند که روزها به دنبال قربانیان مدفون شده بودند. امروز این عبارت نشانگر این واقعیت است که بسیاری از بازماندگان احساس می‌کنند نادیده گرفته شده و به سرنوشت خود رها شده‌اند.
بسیاری از زلزله‌زدگان احساس می‌کنند نادیده گرفته شده و به سرنوشت خود رها شده‌اندعکس: DHA
در این روز یادبود مردم بر ویرانه‌های ساختمان‌های فروریخته شمع روشن کردند و میخک‌های قرمز به رودخانه شهر انداختند. سوگواران از سراسر کشور به این منطقه آمده بودند.
در سحرگاه ۶ فوریه ۲۰۲۳، زمین‌لرزه‌ای به بزرگی ۷.۷ ریشتر جنوب شرقی ترکیه را لرزاند و عصر همان روز زمین‌لرزه دیگری به بزرگی ۷.۶ریشتر رخ داد.
بر اساس آمارهای دولتی، تنها در ترکیه بیش از ۵۳هزار نفر جان خود را از دست دادند. تعیین اطلاعات دقیق در مورد قربانیان از کشور همسایه سوریه که درگیر جنگ است، دشوار است. بر اساس اطلاعات تایید نشده، احتمالا بیش از ۶هزار نفر در آنجا جان باخته باشند.
سالگرد زمین‌لرزه ترکیه: هنوز هزاران زلزله‌زده در کانتینرها زندگی می‌کنندعکس: Alican Uludag/DW
رجب طیب اردوغان، رئیس‌جمهور ترکیه و دولتش پس از زمین‌لرزه‌ها به شدت مورد انتقاد قرار گرفتند و از جمله به اشتباه در مدیریت بحران متهم شدند. همچنین ساختمان‌های به اصطلاح "سیاه" در کانون توجه قرار گرفت که به طور غیرقانونی ساخته شده بودند و سپس از سوی دولت قانونی اعلام شدند.
با این وجود، اردوغان در ماه مه سال گذشته پس از ۲۰ سال تکیه بر قدرت دوباره به عنوان رئیس‌جمهور انتخاب شد. حال انتخابات محلی در پایان ماه مارس در راه است. اردوغان امروز سه‌شنبه ۶ فوریه (۱۷ بهمن) قرار بوده است در استان قهرمانمراش که به شدت تحت تاثیر زلزله قرار گرفت، حضور یابد.
در پی زمین‌لرزه‌ها، اردوغان قول داد که بازسازی سریع در منطقه را ادامه دهد. اما مردم هنوز به شدت از عواقب این لرزش رنج می‌برند. آنها از کمبود کمک‌هایی مانند اهدای غذا یا پوشاک شکایت دارند. در یک روستای کانتینری در کاراچای، ساکنان گفتند که به حمایت سازمان‌های امداد بین‌المللی وابسته هستند. مردم شهر کوچک کریخان گزارش دادند که آب‌رسانی مدام قطع می‌شود.
به گفته مقامات، تقریباً ۷۰۰هزار نفر در ترکیه در کانتینرها اسکان داده شده‌اند. اگرچه دولت رسماً اعلام می‌کند که شهرک‌های چادری برچیده شده‌اند، اما هنوز شمار نامعلومی در چادرها زندگی می‌کنند.
بر اساس گزارش نهاد بین‌المللی "حفاظت از کودکان"، از هر سه کودکی که در منطقه زلزله‌زده ترکیه بی‌خانمان شده‌اند، یک نفر هنوز در اسکان اضطراری زندگی می‌کند. هم در ترکیه و هم در سوریه، بسیاری از کودکان درگیر ترس‌ها و مشکلات روانی هستند.
زلزله در ترکیه؛ آخرین نجات‌یافتگان
زلزله در ترکیه نه تنها به دلیل وسعت و شدت این سانحه، بلکه به دلیل نجات برخی، آن هم در زمانی که هیچ امیدی به زنده ماندشان نبود همگان را حیرت‌زده کرده است. داستان چند تن از این نجات‌یافتگان را در این گالری عکس می‌بینیم.
عکس: UMIT BEKTAS/REUTERS
"کسی که نمی‌میرد"
۲۴۸ ساعت از وقوع زلزله در شهر "قهرمان‌مرعش"، واقع در جنوب شرقی ترکیه گذشته است. با گذشت بیش از ۱۰ روز از وقوع این فاجعه نیروهای امدادگر توانستند آلینا اولماز ۱۷ ساله را زنده از زیر آوار بیرون بکشند. علی آکدوگان (کارگر معدن) که در عملیات نجات اولماز شرکت داشت، به خبرگزاری فرانسه گفت: «او توانست پلک بزند و به نظر می‌آید حالش مساعد است». در زبان ترکی اولماز یعنی کسی که نمی‌میرد.
عکس: Mehmet Taha Mazi/AA/picture alliance
تنها بازمانده یک مجتمع مسکونی
۱۰ ساعت پس از نخستین روز وقوع زلزله در شهر قهرمان مرعش که به‌شدت از این فاجعه آسیب دیده است، نسلیهان کیلیچ زنده از زیر آوار بیرون کشیده شد. او و خانواده‌اش در یک آسمانخراش مسکونی زندگی می‌کردند. بنا به گزارش شبکه سی‌ا‌ن‌ان ترکیه، بیش از ۲۵۰ نفر از همسایگان او در زیر آوار ماندند. کیلیچ پس از آنکه نجات یافت، سراغ خانواده‌اش را گرفت. همسر و فرزندان او همچنان مفقود‌ند.
عکس: Muhammed Selim Korkutata/AA/picture alliance
یک معجزه دیگر
با گذشت سه روز شانس زنده ماندن در زیر آوار به مرور کاهش می یابد. اما خانواده‌هایی همچون این زوج هنوزهم پس از ۱۱ روز امید خود را از دست نداده‌اند. امیدی که گاه چندان هم عبث نیست. عثمان ۱۴ ساله در دهمین روز زلزله در شهر انطاکیه (انتاکیه)، واقع در جنوب ترکیه، از زیر آوار زنده بیرون کشیده شد. به گفته فخرالدین کوجا، وزیر بهداشت ترکیه ساعتی بعد نیز دو مرد جوان نجات یافتند.
عکس: Arif Hudaverdi Yaman/AA/picture alliance
سرمای جانسوزـ سرمای جانبخش
تلاش‌های امدادگران برای نجات جان مدفون‌شدگان همچنان ادامه دارد. علی احسان اوکتن، نایب رئیس انجمن پزشکی ترکیه یکی از علل زنده ماندن برخی مدفون‌شدگان را شرایط جوی می‌داند. او بر این باور است که سرما از عملکرد دستگاه‌های بدن می‌کاهد. فرضا در تابستان ممکن نبود که مدفون‌شدگان بتوانند پس از گذشت ۱۰ یا ۱۱ روز بدون آب زنده بمانند. اما در زمستان نیاز بدن به آب بسیار کمتر است.
عکس: Mahmut Serdar Alakus/AA/picture alliance
تماما استثنایی
حتی کارشناسان نیز به موارد استثنایی باور دارند. اینکه گاه سرما هم نعمت است و هم نفرین. در این عکس چند تن از بازماندگان فاجعه زلزله در استان هاتای را می‌بینید که با سوزندان کتاب آتشی به پا کرده‌اند تا در میان سرمای جانسوز و در دل ویرانه‌‌ها کمی خود را گرم کنند.
عکس: BULENT KILIC/AFP/Getty Images
جان، تنها چیزی که بجا مانده
اکثر نجات‌یافتگان جز جانشان چیزی برایشان به جا نمانده. عبدالعلیم موآینی یکی از آنان است. او با ناتوانی دستش را به نشانه کمک برای امدادگران بالا می‌برد. موآینی ۱۰ روز پس از وقوع زلزله در استان هاتای ترکیه نجات یافت. او تنها بازمانده یک خانواده است. در این عکس اسرا، همسر او را می بینید که نزدیک به او زیر آوار جان داده است.
عکس: UMIT BEKTAS/REUTERS
از فاجعه‌ای به فاجعه دیگر
موآینی پس از نجات تحت مراقبت‌های اولیه پزشکی قرار گرفت. بدنش دچار کم آبی و یکی از چشمانش متورم شده بود. دو تن از دوستان او به امید بکتاش، عکاس رویترز گفتند، این نجات‌یافته اهل سوریه است و پیش از جنگ سوریه از حمص به ترکیه گریخت و در همین هاتای با یک زن ترک به نام عذرا ازدواج کرد که حاصل این ازدواج دو دختر به نام مهسن و بسیرا بود.
عکس: UMIT BEKTAS/REUTERS
زندگی و مرگ در میان تلی از خاک
موآینی وقتی نجات پیدا کرد نمی‌دانست بر سر دخترانش چه آمده است. ساعاتی بعد خبر تکان‌دهنده مرگ مهسن و بسیرا را به او دادند. در برابر خانه‌ای ویران‌شده سه جسد پیچیده در لای پتو بر زمین گذاشته شده‌اند، اجساد عزیزان موآینی. فاجعه زلزله تا کنون بیش از ۴۱ هزار نفر قربانی داشته است.
