سال نو فرخنده باد! تبریک نوروزی بخش فارسی دویچه وله
۱۳۹۴ فروردین ۱, شنبه
سالی که سپری شد را شاید بتوان سال گفت‌وگو نامید. گفت‌وگو شاید به باور برخی دستاورد بزرگی تلقی نگردد، اما هرگاه به اوضاع حاکم بر منطقه بنگریم، آشکارا خواهیم دید که همین گفت‌وگوها توانسته است از گسترش خطر بزرگی که ایران و تمامیت ارضی آن را تهدید می‌کرد، بکاهد. و خطری که ایران و سرنوشت مردم را تهدید می‌کرد، خطری بسیار جدی بود.
اگر سال سپری شده سال گفت‌وگوها بود، سال جدید می‌باید سال تصمیم‌گیری‌ها و سال توافق‌ها باشد. این توافق‌ها نه تنها راه را بر بازگشت ایران به جامعه جهانی هموار خواهد کرد، بلکه می‌باید ره به گشایش سیاسی در خود کشور ببرد و به فضای امنیتی حاکم بر کشور خاتمه دهد.
ایران و توافق هسته‌ای
در سال گذشته دولت حسن روحانی همه توان خود را به کار گرفت تا به بحران هسته‌ای خاتمه دهد و با دستیابی به یک توافق، ایران را از بن‌بست و انزوای سیاسی برهاند. این گفت‌وگوها و مذاکرات تا واپسین ساعات سال ادامه یافت و هنوز به فرجام قطعی نرسیده است. اما شمارش معکوس شروع شده و تمدید مهلت برای کسب یک توافق فراگیر پیرامون بحران هسته‌ای نه قابل‌تصور است و نه به سود نیروهایی که خواهان حل صلح‌آمیز مناقشه هسته‌ای ایران هستند.
در سال گذشته، بارها وزیران امور خارجه ۵ کشور عضو شورای امنیت و آلمان با محمد جواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران برای دستیابی به یک راه حل جامع و فراگیر گرد هم آمدند و گفت‌وگو کردند. اگر اظهارات مقامات رسمی این کشورها را مبنای قضاوت و داوری خود قرار دهیم، باید بگوییم که کسب توافق برای برون‌رفت از بحران اتمی ایران هیچگاه چون امروز ممکن و در دسترس نبوده است.
تابوی ایدئولوژیک گفت‌وگوی مستقیم با آمریکا مدت‌هاست که دیگر مانع از پیشبرد مذاکرات نمی‌شود و دولتمردان ایران دریافته‌اند که دنبال کردن راه حل مسالمت‌آمیز مناقشه هسته‌ای خردمندانه‌تر از سیاست تحریک‌آمیزی است که در ۸ سال دولت محمود احمدی‌نژاد دنبال شد و زیان‌هایی کلان برای اقتصاد کشور و مناسبات منطقه‌ای و بین‌المللی ایران به همراه آورد.
خوش‌باوری است هرگاه گمان کنیم که تغییر رویکرد دولت روحانی در مناقشه هسته‌ای و اراده جامعه جهانی برای پرهیز از بحران و تنش بیشتر در منطقه، برای دستیابی به یک توافق فراگیر کفایت می‌کند.
توافق احتمالی هسته‌ای، در ایران و در شماری از کشورهای منطقه و حتی در خود آمریکا نیز مخالفان قدرتمندی دارد. شماری از سیاستمداران منطقه و از جمله برخی از دولتمردان اسراییل، عربستان سعودی و شماری از امیرنشینان حوزه خلیج فارس از کسب توافق در بحران هسته‌ای ایران خرسند نیستند و رفع یا تعدیل تحریم‌ها، همگرایی ایران در چرخه بازرگانی جهانی و پایان انزوای سیاسی ایران را به سود خود نمی‌بینند.
در ایران نیز کم نیستند نیروها و نهادهایی که در سایه تحریم‌های اقتصادی و تنش‌های سیاسی ایجاد شده با کشورهای منطقه بر دامنه قدرت خود افزوده‌اند و ثروت‌های کلان به چنگ آورده‌اند. بدیهی است که این نیروها همه تلاش خود را به کار خواهند بست تا با کارشکنی و سنگ‌اندازی پیشبرد گفت‌وگوها را مختل کرده و مانع از توافق شوند.
از همین‌روست که نیت نیک و اراده طرفین ذینفع در مذاکرات برای کسب این توافق هسته‌ای کفایت نمی‌کند و برای خنثی کردن تلاش نیروهای افراطی می‌باید هشیاری و خرد پیشه کرد و با آگاهی‌رسانی به موقع و ایجاد شفافیت در روند گفت‌وگوها و پرتوافکنی به بند بند توافق‌ها باد از بادبان کشتی‌های نیروهای طرفدار جنگ و تنش برگرفت.
افراط و افراط‌گرایی در منطقه
سال گذشته، سال پر و بال گرفتن نیروهای افراطی در منطقه بود. بی‌ثباتی سیاسی پدید آمده در عراق و سوریه و بحران سیاسی در بحرین و یمن از یکسو و برآمد نیروهای خشونت‌گرایی که پیرامون گروه تروریستی "دولت اسلامی" گرد آمده‌اند، از سوی دیگر بر گستره تنش در منطقه آشوب‌زده‌ی خاورمیانه دو چندان افزود.
تجربه تلخ افغانستان و عراق و همچنین تجربه سوریه به وضوح نشان داد که افراط‌گرایی پاسخ افراط‌گرایی نیست و خشونت در برابر خشونت نه تنها از دامنه قهر و خشونت‌گرایی نمی‌کاهد، که خود محملی است برای پروار شدن خشونت. اوضاع تنش‌زده‌ی منطقه خطری جدی برای ایران هم محسوب می‌شود. تصور "جزیره آرامش" در منطقه‌ای آشوب‌زده، تصوری واهی و ساده‌انگارانه است. یک حرکت ناسنجیده از سوی دولتمردان جمهوری اسلامی کافی است تا این خشونت لگام‌گسیخته را به خاک ایران نیز سرایت دهد.
بلندپروازی‌های سیاسی و جاه‌‌طلبی ماجراجویانه برخی از مسئولان جمهوری اسلامی می‌تواند زیان‌ها و پی‌آمدهای ناگواری به همراه داشته باشد. مشارکت مستقیم در نبرد قدرت در کشورهای منطقه و این تصور که شاید بتوان از آب گل‌آلود ناشی از بی‌ثباتی سیاسی حاکم بر عراق، سوریه، بحرین و یمن ماهی گرفت، توهمی خطرناک است. جنگ قدرت در منطقه، بنا به تجربه تاریخی، برنده ندارد و تنها اوضاع را پیچیده‌تر و بحرانی‌تر می‌کند و افزایش تنش و بحران در منطقه تنها به سود نیروهای افراطی و گروه‌های تروریستی است.
مردم و دولت روحانی
کارنامه دولت روحانی در سال ۱۳۹۳ بیشتر به دستاوردهای سیاسی در عرصه بین‌المللی باز می‌گردد و بسیاری از وعده‌های انتخاباتی حسن روحانی همچنان روی کاغذ باقی مانده‌اند. از همین روست که مردم کشور و به‌ویژه کنشگران مدنی به نتیجه این مذاکرات امید بسیاری بسته‌اند. مردم بر این باورند که حل مناقشه هسته‌ای می‌تواند راهگشای بهبود وضع مالی و اقتصادی کشور شود. چرا که کسب توافق هسته‌ای رفع یا تعدیل تحریم‌های اقتصادی و مالی را در پی دارد و همین امر می‌تواند چرخ‌های اقتصادی ایران را بار دیگر به حرکت در آورد و از سختی‌ها و کاستی‌ها بکاهد.
گشایش سیاسی که روحانی از آن بارها سخن گفته بود، مثل خیلی از وعده‌های دیگر عملی نشد و ظاهرا کلید روحانی در برابر بسیاری از قفل‌ها ناکارآمد از کار در آمد. فشارهای سیاسی بر دگراندیشان کماکان ادامه دارد و محدودیت‌های آزادی بیان رفع نشده‌اند. حصر خانگی رهبران جنبش سبز کماکان باقی است و به گزارش احمد شهید، گزارشگر ویژه سازمان ملل، وضعیت حقوق بشر در ایران بدتر شده و شمار اعدام‌ها در سال گذشته در قیاس با سال‌های پیش از آن افزایش یافته است.
دویچه وله فارسی در سالی که گذشت
رفع فیلترینگ و تعدیل سانسور اینترنتی نیز یکی از شعارهایی بود که حسن روحانی در کارزار انتخاباتی و سخنرانی‌های نخستین خود به کرات از آن سخن گفته بود. متاسفانه ما شاهد تغییر مثبتی در این عرصه نبودیم و سایت فارسی دویچه وله نیز از جمله سایت‌های خبری است که همچنان توسط دولت ایران فیلتر می‌شود.
بسیاری از کاربران در سال گذشته نیز با به اشتراک گذاشتن راهکارهای عبور از فیلترینگ، بخش فارسی "دویچه وله" را مورد پشتیبانی قرار دادند. اجازه می‌خواهم از شما برای همیاری و همکاری‌تان با بخش فارسی دویچه‌وله از صمیم قلب تشکر کنم. نامه‌های دلگرم‌کننده‌ی شما مشوق ما بود و پیشنهادهای سازنده و تذکرهای مفیدتان در ارتقای کیفیت کار بخش فارسی دویچه‌وله مؤثر واقع شد. از این بابت ممنونم و تردیدی ندارم که همه همکاران بخش فارسی قدرشناس و وام‌دار این محبت و همکاری سازنده‌ی شما هستند.
ما در سال گذشته همچنین تلاش کردیم در پوشش خبری مهمترین رویدادهای ایران و جهان کار خود را بهبود بخشیم و ضمن افزایش سرعت در پوشش خبری رویدادها به موازین حرفه‌ای خبرنگاری خود پایبند بمانیم و از این منظر نیز شایسته اعتماد شما عزیزانی باشیم که ما را در امر اطلاع‌رسانی یاری می‌رسانید.
شمار مراجعه (ویزیت) به سایت دویچه‌وله (فارسی) در سال گذشته بالغ بر ۴۰ میلیون بار بود و گزارشهای ما ظرف همین سال با رشدی قابل‌ملاحظه نسبت به سال پیش از آن بیش از ۳۸۵ میلیون بار کلیک شدند. این اعداد و ارقام حکایت از اعتمادی دارد که شما به دویچه وله فارسی دارید.
ما به شما اطمینان می‌دهیم که در سال جدید نیز بر تلاش خود در زمینه‌ی بهبود کیفیت کارمان بیافزاییم. با این امید که بیش از پیش شایسته محبت و اعتماد شما باشیم.
دوست گرامی٬ بخش فارسی دویچه‌وله در سال جدید برای شما و خانواده گرامی‌تان آرزوی تندرستی٬ شادکامی و موفقیت دارد و برای ایران آرزوی صلح و گشایش فضای سیاسی.
شادی را در برابر غم و نیکی را در برابر پلشتی پاس داریم.
با مهر فراوان
رئیس بخش فارسی دویچه‌وله
دکتر جمشید فاروقی