یک‌سال پس از بازبینی استراتژی قبلی آمریکا در افغانستان و افزایش چشمگیر نیروها در این کشور، باراک اوباما روز پنجشنبه، ۱۶ دسامبر، گزارش تازه‌ای از میزان موفقیت استراتژی جدید ارائه کرد. بنا به گزارش تازه، در جنگ علیه طالبان پیشرفت‌هایی به دست آمده، ولی این پیشرفت‌ها هنوز به اندازه کافی پایدار و برگشت‌ناپذیر نیستند.

در گزارش اوباما آمده است که زنجیره موفقیت نیروهای افراطی در افغانستان در سال گذشته، اینک در بخش‌های وسیعی از کشور متوقف شده، اما این موفقیت همچنان «شکننده و ناپایدار» است. این در حالی است که شمار تلفات نیروهای ناتو در سال جاری نیز از آغاز جنگ علیه طالبان در سال ۲۰۰۱ بی‌سابقه بوده است.

به ویژه در پایگاه‌های طالبان در جنوب افغانستان، یعنی در قندهار و هلمند امنیت به گونه‌ای محسوس بهبود یافته است. با این همه، وضعیت در قندوز، در شمال افغانستان، رو به وخامت رفته است. طالبان موفق شده در این منطقه به رغم حضور سنگین نیروهای ناتو دامنه نفوذ خود را گسترش دهد.

روزنامه "نیویورک تایمز" با استناد به گزارش جدید نوشته است که مشکل دیگر قندوز این است که نیروهای شبه‌نظامی هوادار دولت نیز در ایجاد رعب و وحشت در میان مردم نقشی قابل اعتنا دارند.

نقش کلیدی وضعیت پاکستان

گزارش جدید آمریکا بر لزوم پیشرفت در عرصه‌های اقتصادی و سیاسی افغانستان تاکید دارد. بنا به این گزارش، مسئله محوری برای موفقیت در افغانستان، وضعیت پاکستان است. رهبری القاعده در این کشور تضعیف شده و شدت تعقیب آن از سال ۲۰۰۱ تا کنون بی‌سابقه است. با این همه، این نیرو همچنان قادر است که حملات سختی را متوجه آمریکا و متحدان آن کند.

گزارش سپس با لحنی انتقادی از نیروهای امنیتی پاکستان می‌خواهد که در تعقیب نیروهای طالبان در مناطق مرزی میان پاکستان و افغانستان، همکاری بیشتری داشته باشد. اوباما ابراز امیدواری کرد که سال آینده از پاکستان دیدار کند.

در گزارش جدید اشاره‌ای به ابعاد و میزان کاهش نیروها در افغانستان از سال آینده نمی‌شود. در استراتژی جدید آمریکا گفته می‌شود که نیروهای این کشور از سال آینده خروج از افغانستان را آغاز خواهند کرد و تا سال ۲۰۱۴ مسئولیت کامل امنیت افغانستان به نیروهای نظامی و امنیتی این کشور سپرده خواهد شد.

به نوشته روزنامه "وال‌استریت ‌ژورنال" میان کاخ سفید و رهبران ارتش در باره‌ی جزئیات خروج نیروها اختلاف است. نظامیان در باره‌ی عقب‌نشینی سریع ازافغانستان هشدار داده‌اند. این در حالی است که تازه‌ترین نظرسنجی‌ها از موضع منفی مردم آمریکا نسبت به ادامه حضور نیروهایشان در افغانستان حکایت دارند و دولت اوباما از این بابت زیر فشار است. بنا به نظرسنجی شبکه تلویزیونی ABC آمریکا، ۶۰ درصد مردم این کشور معتقدند که ادامه نبرد در افغانستان بی‌نتیجه است.

بحث خروج نیروها در آلمان

همزمان با انتشار گزارش تازه دولت آمریکا، آلمان نیز گفته است که برنامه خروج نیروهای این کشور از افغانستان احتمالاَ از سال آینده آغاز خواهد شد.

گیدو وستروله، وزیر خارجه آلمان روز پنجشنبه، ۱۶ دسامبر در سخنرانی در مجلس این کشور گفت که اگر چنین اقدامی در سال ۲۰۱۱ هم آغاز نشود، حداکثر در ۲۰۱۲ متحقق خواهد شد. این در حالی است که وزیر دفاع آلمان برخوردی محتاطانه‌تر با عقب‌نشینی نیروهای این کشور دارد. وی به سایت اینترنتی هفته‌نامه اشپیگل گفته است که «این غیرمسئولانه است که در لحظه‌ی حاصر تاریخ دقیقی برای خروج نیروها اعلام کنیم.»

تازه‌ترین نظرسنجی در آلمان نشان می‌دهد که ۷۰ درصد شهروندان با ادامه حضور نیروهای کشورشان در افغانستان مخالفند.

FW/MM