رهبران ۲۰ کشور بزرگ و مهم اقتصادی جهان (موسوم به گروه ۲۰ یا جی ۲۰) در سن‌پترزبورگ روسیه گرد آمده‌اند تا درباره مشکلات اقتصادی و مالی در عرصه بین‌المللی رایزنی کنند و درباره برخی مسائل عاجل تصمیم بگیرند. اما بحران سوریه و افزایش احتمال حمله نظامی به سوریه اختلافی عمیق میان کشورهای شرکت‌کننده ایجاد کرده است.

حضور نیرومند اوباما در نشست جی ۲۰

گرچه گردهمایی جی ۲۰ در اساس بر سر موضوعات اقتصادی و مالی است‌، اما با توجه به اهمیت بین‌المللی بحران سوریه انتظار می‌رود که در حاشیه این نشست، دیدارهای دو یا چند جانبه نیز برگزار شود. با توجه به مواضع روسیه (میزبان نشست) و چین در قبال رژیم اسد به نظر نمی‌رسد که کشورهای شرکت‌کننده در مجموع بتوانند درباره سوریه به توافقی اصولی دست یابد. در کنار کشورهای غربی که نظری تقریباَ یکسان درباره بحران سوریه دارند، ترکیه و عربستان سعودی نیز به عنوان حامیان اپوزیسیون سوریه و حمله به رژیم اسد در این نشست حضوری فعال دارند.

باراک اوباما که حال مجوزی از سنای آمریکا برای حمله به سوریه در دست دارد، می‌تواند سیاست دولت خود را به عنوان مواضع ملی آمریکا به متحدان و رقبای خود عرضه کند.

اوباما در سفر خود به استکهلم در روز چهارشنبه (۴ سپتامبر) دیداری با رهبران کشورهای سوئد، دانمارک، نروژ، ایسلند و فنلاند داشت. رهبران این کشورها آشکارا از مواضع اوباما در قبال رژیم اسد پشتیبانی کردند.

خواست پوتین

ولادیمیر پوتین به عنوان میزبان جی ۲۰ می‌داند که شکاف میان کشورهای مهم جهان بر سر بحران سوریه، امکان تصمیم‌گیری در زمینه مسائل فوری اقتصادی و مالی را نیز به خطر انداخته است.

پوتین تا کنون به شدت با هر گونه حمله نظامی به سوریه مخالف بوده است، گرچه در روز گذشته برای نخستین بار مجازات رژیم اسد تحت نظارت شورای امنیت را منوط به ارائه "مدارک محکم" مبنی بر دخالت رژیم اسد در بکارگیری سلاح شیمیایی در حومه دمشق دانست.

فرانسه به عنوان یکی از کشورهای شرکت‌کننده حامی سرسخت حمله نظامی به رژیم اسد است. در روز عصر چهارشنبه ژان مارک آیرو، نخست‌وزیر فرانسه در پارلمان این کشور تصریح کرد که نباید تنها به تنبیه نظامی اسد بسنده کرد، بلکه باید به حکومت رژیم اسد "پایان" داد.

هیئت بلندپایه آلمان نیز با حضور آنگلا مرکل، صدراعظم ، گیدو وستروله، وزیر امور خارجه و ولفانگ شویبله، وزیر دارایی این کشور در نشست جی ۲۰ شرکت خواهد داشت. دولت آلمان گرچه مایل به شرکت در حمله احتمالی به سوریه نیست، اما از مسئولیت ارتش اسد در بکارگیری سلاح شیمیایی علیه مردم بی‌دفاع مطمئن و خواهان مجازات حکومت سوریه است.

موضوعات مالی و اقتصادی

دریافت پناهندگی ادوارد اسنودن، افشاگر فعالیت‌های جاسوسی آژانس امنیت ملی آمریکا از روسیه نیز یکی از موضوعات تنش‌زا میان مسکو و واشنگتن است.

به گفته محافل دیپلماتیک آمریکا، دیدار رسمی و دوجانبه پوتین و اوباما در حاشیه نشست جی ۲۰ دقیقاَ به خاطر حمایت روسیه از اسنودن لغو شده است.

مسائل اقتصادی در چنین فضای نامساعد سیاسی به حاشیه رانده شده است. یکی از موضوعات محوری نشست جی ۲۰ رسیدگی به کارکرد بانک‌هایی است که امکان فرار مالیاتی را برای شرکت‌ها و اشخاص حقوقی و حقیقی فراهم می‌کنند.

یکی دیگر از چالش‌های کشورهای شرکت‌کننده تصویب "برنامه عمل سن‌پترزبورگ" است که بر اساس آن باید تسهیلاتی برای اشتغال‌زایی و رشد اقتصادی جهانی فراهم شود.

کشورهای حاضر همچنین خواهان تعیین اهدافی واقع‌بینانه برای کاهش بدهی‌های دولتی تا سال ۲۰۱۶ میلادی هستند. در نشست جی ۲۰ درباره سیاست‌های پولی و تاثیر آن بر کشورهای در حال توسعه نیز گفت‌وگو خواهد شد.

صندوق بین‌المللی پول در روزهای گذشته اعلام کرد که آهنگ رشد اقتصادی در کشورهای در حال توسعه نظیر چین، هند، برزیل، مکزیک و غیره کند شده است. در مقابل در کشورهای پیشترفته این رشد در حال افزایش است.

آخرین خبرهای اقتصادی از آمریکا نیز حاکی از آن است که رشد اقتصادی در ایالات متحده به آرامی در حال افزایش است. اروپا و ژاپن نیز بتدریج بحران اقتصادی را پشت سر می‌گذارند.

نشست جی ۲۰ تا عصر جمعه (۶ سپتامبر) در کاخ کنستانتین در سن‌پترزبورگ ادامه خواهد شد.