آغاز کنفرانس امنیتی مونیخ با انتشار خبرهایی درباره برنامه اتمی ایران و حمله احتمالی اسراییل به تاسیسات هسته‌ای ایران همراه بود. روزنامه "واشنگتن پست" به نقل از لئون پانه‌تا گزارش می‌دهد که اسراییل از اواسط بهار تا اوایل تابستان ۱۳۹۱ حمله به ایران را آغاز خواهد کرد.

گیدو وستروله، وزیر امور خارجه آلمان، این خبرها را تنها گمانه‌زنی رسانه‌ای دانست و از موضع‌گیری رسمی درباره آن خودداری کرد. وزیر امور خارجه آلمان در حاشیه کنفرانس امنیتی مونیخ به خبرنگاران گفت: «برای ما این موضوع مهم است که ایران از گزینه تسلیحات اتمی چشم‌پوشی کند و این موضوع باید قابل نظارت و کنترل باشد. به همین دلیل نیز تحریم‌هایی علیه ایران مقرر شده‌اند.»

"بهار عرب"، پیامدهای آن و همچنین سیاست روسیه در قبال سوریه نیز یکی دیگر از مسایل مورد بحث در کنفرانس است.

گیدو وستروله، وزیر امور خارجه آلمان، تصریح کرد این کشور امیدوار است که روسیه رویه خود را در قبال رژیم اسد بازبینی کند و امکان اجماع در شورای امنیت را فراهم سازد. روسیه تا کنون از صدور هر قطعنامه‌ای در راستای محکومیت رژیم اسد ممانعت کرده است.

وزیر امور خارجه آلمان گفت: «کشورهایی که در این زمینه تعلل می‌کنند، باید بدانند که تعلل‌شان از سوی مردمی که تحت فشار و سرکوب رژیم سوریه به سر می‌برند، پذیرفته نخواهد شد.»

نقش آلمان در امنیت جهانی

موضوع نخستین روز کنفرانس امنیتی مونیخ جایگاه آلمان در امنیت جهانی بود. توماس دمزیر، وزیر دفاع آلمان، در سخنرانی افتتاحیه‌ی کنفرانس از منظری کاملاَ اروپایی به این موضوع پرداخت. به گفته دمزیر، شرکای آلمان به این کشور به عنوان سومین قدرت صادراتی جهان و پرجمعیت‌ترین کشور اروپایی می‌نگرند و از آلمان انتظارات و توقعاتی در زمینه قبول مسئولیت در سطح جهانی دارند و بر عهده‌گیری وظایفی که در گذشته به خاطر شرایط ویژه این کشور پس از جنگ‌جهانی دوم و سیطره جنگ سرد از آن انتظار نمی‌رفت.

وزیر دفاع آلمان تصریح کرد که کشور متبوعش می‌تواند چنین وظایفی را برعهده گیرد، اما این امر تنها از طریق همکاری نزدیکتر میان کشورهای اروپایی در زمینه سیاست خارجی و دفاعی مشترک متصور است. دمزیر تاکید کرد که قاره اروپا نیازمند گسترش ساختارهای نظامی خود است.

وزیر دفاع آلمان گفت: «نیروهای نظامی اروپا باید توان و استقامت بیشتری کسب کنند. اروپاییان باید بیش از پیش بطور مشترک در زمینه‌های نظامی همکاری داشته باشند. آلمان هر جا که نیاز باشد، آماده است که سهم خود را ادا کند.»

تقسیم وظایف نظامی میان کشورهای اروپایی

یکی از موضوعات محوری مورد بحث در کنفرانس امنیتی امسال مونیخ تقسیم وظایف نظامی میان کشورهای اروپایی است. این امر می‌تواند توان دفاعی کشورهای اروپایی را به یکباره افزایش دهد.

به طور مثال برخی کشورها می‌توانند تمرکز بیشتری بر گسترش واحدهای دریایی داشته باشند و برخی دیگر در زمینه حمل ونقل هوایی یا یگان‌های زرهی. این امر تنها در صورتی عملی است که اروپا در سیاست خارجی و دفاعی هم‌نظر و تابع رایی واحد باشد. این طرح مشترک با توجه به اهمیت فزاینده آسیا بیش از پیش خود را به کشورهای اروپایی تحمیل می‌کند.

به گفته وزیر دفاع آلمان در غیر این صورت اروپا از قافله عقب خواهند ماند. دمزیر گفت: «اگر ما خواهان دفاع از منافع و علایق خود هستیم، اگر ما خواهان آنیم که صدای اروپا در زمینه امنیتی نیز شنیده شود، باید تمام توان خود را بکار گیریم. اروپا باید قادر به قبول مسئولیت‌های نظامی برای تامین امنیت خود و همسایگانش باشد.»

مشارکت روسیه در سامانه سپر دفاع موشکی

به نظر کارشناسان نظامی ساخت سپر دفاع موشکی در اروپا برای مقابله با تهدیدات کشورهایی نظیر ایران، سوریه و حتا پاکستان توجیه می‌شود. وزیر دفاع آلمان در این‌باره تاکید کرد که برای پیشبرد این برنامه از روسیه دعوت می‌کند که در برنامه دفاع موشکی با اروپا مشارکت داشته باشد. کرملین سپر دفاع موشکی را تهدیدی برای خود می‌داند. این موضوع نیز یکی از مهمترین مباحث کنفرانس امنیتی در روزهای آتی خواهد بود.

سیاستمداران، کارشناسان نظامی و اقتصادی در کنفرانس مونیخ همچنین درباره پیامدهای بحران اقتصادی- مالی بر مسایل امنیتی جهان به بحث و گفت‌وگو خواهند پرداخت. یکی از پیامدهای مستقیم بحران اقتصادی کاهش بودجه‌های دفاعی در کشورهای غربی است.

SI/KG