در سال ۱۹۶۵ مأموران پلیس شهر سِلما سیاه‌پوستان معترض به تبعیض‌نژادی در آمریکا را شدیدا مورد حمله قرار دادند. ۵۰سال بعد نخستین رئیس‌جمهور سیاهپوست آمریکا با حضور در این محل یاد این فعالان جنبش حقوق مدنی را گرامی داشت.
باراک اوباما، رئیس‌جمهور آمریکا، به همراه اعضای خانواده‌اش در پنجاهمین سالگرد راهپیمایی "سلما" در ایالت آلاباماعکس: Reuters/J. Ernst
تبلیغات
باراک اوباما، رئیس‌جمهور آمریکا، به همراه اعضای خانواده‌اش در پنجاهمین سالگرد راهپیمایی "سلما" در ایالت آلاباما از تلاش فعالان حقوق مدنی برای احقاق حق شهروندی سیاه‌پوستان ستایش کرده و آنها را "قهرمان" خواند.
در روز ۷ مارس سال ۱۹۶۵ مأموران پلیس با حمله به تظاهرات فعالان مدنی سیاه‌پوستی که خواستار برابری حقوق میان سیاه‌پوستان و سفیدپوستان بودند، به شدت آنها را زخمی و روانه بیمارستان کردند. این روز در تاریخ جنبش مدنی سیاه‌پوستان آمریکا "یکشنبه خونین" نام گرفت.
باراک اوباما، نخستین رئیس‌جمهور سیاهپوست آمریکا، همراه با همسر و دخترانش از روی پل ادموند پتوس، جایی که ۵۰ سال پیش معترضان از روی آن گذر کردند، عبور کرد. جان لوئیس یکی از رهبران جنبش اعتراضی دانشجویان سیاهپوست و از معتمدان مارتین لوتر کینگ، جرج دبلیو بوش رئیس‌جمهور پیشین و ۱۰۰ نماینده کنگره، از جمله ۴۰ هزار نفری بودند که در بزرگداشت راهپیمایی سلما همراه با رئیس‌جمهور شرکت کردند.
جان لوئیس که در تظاهرات سال ۱۹۶۵ تا سر حد مرگ از سوی نیروهای پلیس مورد ضرب و شتم قرار گرفته بود، اینک یکی از نمایندگان کنگره آمریکا است. او با یادآوری آنچه ۵۰ سال پیش رخ داد، گفت: «اگر آن زمان کسی به من می‌گفت که یک روزی به اینجا برمی‌گردم و نخستین رئیس‌جمهور سیاهپوست را معرفی می‌کنم، به او می‌گفتم، تو دیوانه‌ای و نمی‌فهمی از چه حرف می‌زنی.»
الگویی برای آینده
باراک اوباما در سخنرانی‌اش که بر خلاف رویه معمول توسط خودش نوشته شده بود، با ستایش از فعالان حقوق مدنی سیاه‌پوستان در آن زمان، گفت: «آنها ثابت کردند که ایجاد تحول بدون خشونت نیز میسر است و عشق و امید می‌توانند بر نفرت چیره شوند.»
به گفته رئیس‌جمهور آمریکا تأثیرگذاری این حرکت و رفتار فعالان مدنی چنان بود که بعدها برای تمامی آمریکاییان آزادی بیشتری را به همراه آورد؛ برای زنان، آمریکای لاتینی‌ها، همجنس‌گرایان و معلولان.
آقای اوباما تأکید کرد که ایالات متحده حتی با وجود اعتراضات گسترده اخیر در شهر فرگوسن، به واسطه تلاش فعالان حقوق شهروندی پیشرفت‌های بزرگی کرده، اما با این حال تبعیض نژادی در این کشور همچنان معضلی است که باید برای از میان بردن آن تلاش کرد.
او گفت: «ما به نمونه فرگوسن نیازی نداریم تا از طریق آن به این نتیجه برسیم که هنوز پیشداوری نژادی وجود دارد. تنها باید چشم‌ها، گوش‌ها و قلب‌ها را باز کنیم تا بدانیم که تاریخ تبعیض نژادی این کشور هنوز سایه طولانی‌اش را روی ما گسترده است.»
گرامی‌داشت پنجاهمین سالگرد واقعه "سلما" در حالی رخ داد که اخیرا یک نوجوان سیاهپوست آمریکایی در شهر مدیسون در ایالت ویسکانسین به ضرب گلوله پلیس جان باخت.
بر اساس گزارش مقامات پلیس، این نوجوان ۱۹ ساله پیش از آنکه مأمور پلیس به سوی وی شلیک کند، به وی حمله کرده بود. شهردار شهر مدیسون در این رابطه از تشکیل یک کمیته ویژه برای انجام تحقیقات مستقل در مورد این پرونده خبر داده است.
پل ادموند پتوس، جایی که ۵۰ سال پیش معترضان از روی آن گذر کردندعکس: Justin Sullivan/Getty Images
ادامه تبعیض نژادی در آمریکا
ناآرامی‌های شهر فرگوسن آمریکا باردیگر نشان داد که سیاه‌پوستان این کشور هنوز مورد تبعیض قرار می‌گیرند. وضعیت آنان در بسیاری گستره‌ها از زمان مارتین لوترکینگ تا کنون به‌رغم انتخاب اوباما تغییر زیادی نکرده است.
عکس: Getty Images
رویای برابری
با انتخاب باراک اوباما به عنوان رئیس جمهوری آمریکا، بسیاری بر این نظر شدند که دوران تبعیض نژادی در این کشور به پایان رسیده است و سیاهان آمریکا به حقوق برابر خود دست می‌یابند. ناآرامی‌ها در شهر فرگوسن آمریکا که در پی کشته شدن مایکل براون، جوان سیاهپوست به ضرب گلوله افسری سفیدپوست روی داد و همچنین آمارهای موجود در آمریکا نشان‌دهنده این هستند که این موضوع رویایی بیش نبوده است.
عکس: R. Carr/Getty Images
ادامه فقر
شمار فقرای آمریکا در میان سیاه‌پوستان این کشور بسیار بیشتر از سفیدپوستان آن است. در سال ۱۹۷۴ هشت درصد سفیدپوستان و ۳۰ درصد سیاه‌پوستان آمریکا فقیر بودند. امروز این نسبت به ۱۰ درصد در میان سفیدپوستان و ۲۸ درصد در میان سیاه‌پوستان رسیده است.
عکس: Frederic J. Brown/AFP/Getty Images
شمار بیکاران
شمار بیکاران سیاهپوست آمریکا از پنجاه سال پیش تاکنون دوبرابر شمار بیکاران سفیدپوست این کشور بوده است. این آمار به ساختار اقتصادی این کشور توسعه یافته و شمار مجموع بیکاران آن ربطی ندارد.
عکس: picture-alliance/dpa/Justin Lane
درآمد خانواده‌ها
نسبت درآمد خانواده‌های سیاهپوست آمریکا به خانواده‌های سفید پوست این کشور تفاوتی فاحش را نشان می‌دهد. در سال ۱۹۶۴ میلادی درآمد یک خانواده سیاهپوست حدود ۵۵ درصد یک خانواده سفیدپوست بود. این آمار در حال حاضر نیز در همین حد باقی مانده است.
عکس: DW/Antje Passenheim
کاهش پس‌انداز
به خاطر درآمد کم خانواده‌های سیاهپوست آمریکا تعجب‌آور نیست که پس‌انداز آنان نیز از خانواده‌های سفیدپوست این کشور کمتر باشد. پس‌انداز سیاه‌پوستان آمریکا به نسبت سفیدپوستان این کشور طی ۳۰ سال گذشته کمتر شده است.
عکس: Getty Images
مجازات زندان
احتمال این که یک سیاهپوست در آمریکا به زندان بیفتد شش‌بار بیشتر از یک سفیدپوست آمریکایی است. در سال ۱۹۶۰ احتمال به زندان افتادن یک سیاهپوست پنج‌بار بیشتر از یک سفیدپوست بود. البته این نکته را نیز باید در نظر گرفت که در سال ۱۹۶۰ شمار زندانیان کمتر از زمان حال بود.
عکس: M. Tama/Getty Images
آموزش پایه
آموزش پایه در میان سیاه‌پوستان آمریکا به نسبت سال ۱۹۶۴ افزایش یافته است. امروزه نه-دهم سیاه‌پوستان آمریکا آموزش پایه خود را به پایان می‌رسانند. در سال ۱۹۶۴ تنها سه-دهم سیاه‌پوستان آمریکا موفق به پایان آموزش پایه خود می‌شدند. شمار سیاه‌پوستان در تحصیلات دانشگاهی اما هنوز بسیار کمتر از دانشجویان سفیدپوست است.
عکس: Chris Hondros/Newsmakers/Getty Images
آموزش جداگانه
حدود ۴۰ درصد کودکان سیاهپوست آمریکا هنوز به دبستان‌هایی می‌روند که تقریبا همه شاگردان مدرسه سیاهپوست هستند. در سال ۱۹۶۸ میلادی ۶۴ درصد کودکان سیاه پوست به مدارس سیاه‌پوستان می‌رفتند.
عکس: Mario Tama/Getty Images
زندگی در گتو
۴۵ درصد کودکان سیاهپوست آمریکایی در محله‌های فقیرنشین زندگی می‌کنند. شمار کودکان سفیدپوست فقیری که در "گتو" زندگی می‌کنند با ۱۲ درصد بسیار کمتر از کودکان سیاهپوست است.
عکس: picture alliance / blickwinkel/Blinkcatcher
دو واقعیت
سیاهان و سفیدان آمریکا زندگی متفاوتی دارند و برداشت‌شان از واقعیت‌های موجود در آمریکا نیز باهم متفاوت است. سیاه پوستان آمریکا فکر می‌کنند که در عرصه‌های مختلف اجتماعی تبعیض نژادی در موردشان اعمال می‌شود؛ عرصه‌هایی چون برخورد با پلیس، برخورد با آنها در دادگاه، در محل کار، در فروشگاه یا رستوران.
عکس: Reuters/S. Lam
رویای برابری
سفیدپوستان آمریکا تبعیض نژادی در حق سیاهان این کشور را چون سیاه‌پوستان نمی‌بینند. آنها فکر می‌کنند شرایط سیاه‌پوستان بهتر شده است. ۳۵ درصد سفیدپوستان بر این نظرند که شرایط سیاه پوستان به نسبت پنج‌سال پیش بهتر شده، اما تنها ۲۶ درصد سیاه‌پوستان این نظر را اعلام کرده‌اند.
