سازمان عفو بینالملل، قطر را در وضعیت آمادهسازی خود برای میزبانی جام حهانی ۲۰۲۲ همزمان مورد ستایش و انتقاد قرار داده است. به گفته این نهاد جهانی، وضعیت کاری و زندگی کارگران خارجی در قطر بهبود یافته، اما نه اندازه کافی.
تبلیغات
به گقته فدراسیون جهانی فوتبال فیفا، ۲ سال قبل از آغاز مسابقات جام جهانی فوتبال ۲۰۲۲ در کشور قطر، نزدیک به ۹۰ درصد از زیرساخت لازم برای برگزاری این تورنمت مهم جهانی در کشور میزبان تولید و فراهم شده است.
این پیشرفت با فعالیت نیرویی حاصل شده که اکثریت آن را کارگران خارجی تشکیل میدهند. اما وضعیت نابسامان این کارگران در مسائل حقوقی و بهداشتی، در سالهای اخیر مورد انتقاد شدید نهادهای حقوق بشر در جهان بوده است.
موارد تبعیضی متفاوتی مانند وابستگی شخصی و یکطرفه کارگران به اختیارات فرد کارفرما، عدم دریافت حقوق، ممنوعالخروج شدن از قطر به علت اختلاف با کارفرما و به ویژه کمبود دسترسی به امکانات بهداشتی و درمانی، در فهرست اتهامات به کشور میزبان جام جهانی ۲۰۲۲ قرار گرفته بود.
در پی آن، کشور قطر متعهد شد که اصلاحاتی را در زمینه بهبود وضعیت کاری و زندگی کارگران خارجی صورت دهد. این اصلاحات در حقوق کارگران خارجی به عنوان مثال شامل خوداختیاری آنها در ترک کشور قطر و یا اجازه تعویض کارفرما در این کشور است.
به گفته خانم رگینا اشپوتل، کارشناس سازمان عفو بینالملل برای منطقه امیرنشین خلیج فارس، این رفُرمها به صورت کامل به اجرا درنیامدهاند.
طبق گزارش سازمان عفو بینالملل، هزاران کارگر همچنان در معرض رفتار بیرحمانه کارفرمایان خود قرار گرفتهاند. سازمان عفو بینالملل همچنین تاکید دارد که سواستفاده از کارگران خارجی مورد پیگرد قانونی و مجازات از سوی کشور قطر قرار نمیگیرد.
سازمان عفو بینالملل اشاره میکند که طبق قوانین اصلاحشده، یک کارگر خارجی در صورت تصمیم به قطع همکاری با کارفرمای خود میتواند این تصمیم را ۷۲ ساعت قبل از اجرا، به اطلاع کارفرما برساند. این سازمان اما خاطرنشان می کند که این شرط برای کارفرما موقعیت "انتقام گیری" را هم فراهم می کند که بر اساس آن کارفرما می تواند کارگر خود را به "دزدی" و "عدم انجام وظیفه کاری" متهم کند که مجازات آن میتواند منجر به بازداشت کارگر خارجی شود.
مسابقات جام جهانی فوتبال قطر از روز ۲۱ نوامبر سال ۲۰۲۲ در این کشور آغاز خواهند شد.
تصاویر "بردهداری مدرن" و شرایط اسفناک کارگران خارجی در قطر
اخیرا سازمان دیدهبان حقوقبشر از قطر انتقاد کرده که به وعدههای خود در زمینه بهبود شرایط کار مهاجران خارجی عمل نکرده است. کارگران مهاجر خارجی در قطر همچنان "به شدت آسیبپذیر" هستند.
عکس: picture-alliance/augenklick/firo Sportphoto
انتقاد جدید سازمان دیدهبان حقوقبشر از قطر به خاطر عدم تحقق به وعدههای خود در باره بهبود شرایط کار مهاجران خارجی در این کشور.
عکس: picture-alliance/augenklick/firo Sportphoto
کارگران مهاجر خارجی در قطر همچنان "به شدت آسیبپذیر" هستند.
عکس: picture-alliance/dpa/A. Gebert
از زمانی که فیفا در اقدامی بحثبرانگیز، قطر را به عنوان میزبان جامجهانی ۲۰۲۲ فوتبال معرفی کرد، انتقاد سازمانهای حقوقبشری از شرایط اسفناک کارگران خارجی که در این کشور مشغول ساخت استادیوم و زیرساختها برای میزبانی قطر در جامجهانی هستند بالا گرفت.
عکس: picture-alliance/HJS-Sportfotos
پیش از این سازمان عفو بینالملل نیز از "استثمار کارگران مهاجر خارجی" در قطر گزارش داده بود.
عکس: picture-alliance/dpa/Foto: Amnesty International
آنطور که سازمان عفو بینالملل گزارش داده است صدها کارگر در حین آمادهسازی قطر برای برگزاری جام جهانی فوتبال ۲۰۲۲ مردهاند.
عکس: picture-alliance/dpa/Foto: Amnesty International
سازمان عفو بینالملل و سازمان دیدهبان حقوقبشر از عمل نکردن قطر به وعدههای خود در مورد بهبود شرایط کارگران، انتقاد کردهاند.
عکس: picture-alliance/dpa/B.v. Jutrczenka
محل استراحت و خوابگاه کارگران خارجی در قطر
عکس: picture-alliance/dpa/Foto: Amnesty International
بر اساس قانون "کفاله" یا "قانون اسپانسرها" در قطر، کارگران مهاجر موظف هستند در صورت ترک قطر یا تغییر کار خود اجازهنامهای از کارفرمای خود ارائه دهند. این امر سبب میشود کارگرانی که در قطر مورد سوءاستفاده و استثمار قرار گرفتهاند، بهراحتی امکان خروج از این کشور را نداشته باشد و به کار اجباری وادار شوند.
عکس: picture-alliance/Pressefoto Markus Ulmer
پیش از این روزنامه "گاردین" میزان سوءاستفاده و بهرهبردای از کارگران خارجی به خصوص کارگران اهل نپال در قطر را با عنوان "برده داری مدرن" توصیف کرده بود.
عکس: Getty Images/AFP/M. Naamani
کار کردن کارگران خارجی در هوای داغ قطر
عکس: Getty Images/AFP/M. Naamani
برخی از کارگران به دلیل حوادث رخ داده در محل کار جان خود را از دست دادهاند. برخی به دلیل ناراحتی قلبی درگذشتهاند.
عکس: Getty Images/AFP/M. Naamani
گزارشهایی مبنی بر کار اجباری کارگران در ساخت زیربناهای میزبانی جامجهانی قطر منتشر شده است.
عکس: Getty Images/AFP/M. Naamani
ضبط گذرنامه کارگران، عدم پرداخت حقوق کارگران برای چندین ماه، عدم دسترسی به آب آشامیدنی برای کارگران تنها برخی از نمونههای غیرانسانی گزارش شده از شرایط کارگران خارجی در قطر است.