سخنان مرکل درباره برخی تصمیم‌های گذشته و برنامه‌های آینده
۱۴۰۱ خرداد ۲۸, شنبه
صدراعظم پیشین آلمان احساسی‌ترین دوران کار خود را دوره بحران پناهجویان در سال‌های ۲۰۱۵ و ۲۰۱۶ عنوان کرد. او می‌گوید در بازنشستگی احساس آزادی می‌کند و قصد دارد مناطق غرب آلمان را مانند یک شهروند از نو کشف کند.
عکس: Fabian Sommer/dpa/picture alliance
تبلیغات
صدراعظم پیشین آلمان حدود شش ماه پیش و در واپسین روزهای فعالیت در این مسند بارها ابراز خوشحالی کرد که در دوران بازنشستگی فرصت زیادی برای "مطالعه و خواب" خواهد داشت.
آنگلا مرکل در گفت‌وگویی با RND (شبکه تحریریه آلمان) که بخش‌هایی از آن شنبه ۱۸ ژوئن منتشر شد، کمی بیشتر درباره برنامه‌های آینده خود توضیح داده و در مورد برخی تصمیم‌گیری‌های مهم اظهار نظر کرده است.
دوران طولانی صدراعظمی مرکل با چالش‌های فراوانی همراه بود که بحران اقتصادی سال‌های ۲۰۰۷ و ۲۰۰۸، بحران پناهجویان در سال ۲۰۱۵ و پاندمی کرونا از مهم‌ترین آنها به شمار می‌روند.
بحران پناهجویان، احساسی‌ترین دوران کار مرکل
مرکل بحران پناهجویان را احساسی‌ترین دوران کار خود معرفی کرده و می‌گوید این دوره بسیار سخت بود اما او در آن از استحکام درونی زیادی برخوردار بوده است.
اواخر تابستان سال ۲۰۱۵ موج عظیمی از پناهجویان که اغلب شهروندان سوریه بودند از طریق مجارستان و اتریش به سمت آلمان آمدند و تصمیم مرکل برای باز نگه داشتن مرزها با انتقادهای زیادی حتی در میان محافظه‌کاران روبرو شد.
آنگلا مرکل که از سال ۲۰۰۰ برای مدت ۱۸ سال رهبری اتحادیه دموکرات مسیحی CDU را بر عهده داشت می‌گوید تصمیم‌گیری‌ها او در آن زمان با واژه مسیحی در نام این تشکل و ماده یک قانون اساسی آلمان مطابقت داشت.
مطابق این ماده، حرمت انسانی از تعرض مصون، و احترام و حفاظت از آن وظیفه همه قوای سه گانه است. در این ماده حقوق بشر به عنوان اصل اساسی هر جامعه انسانی، محترم و نقض‌ناپذیر توصیف شده است.
دفاع از پروژه پر مناقشه نورد استریم ۲
پروژه احداث خط لوله نورداستریم ۲ برای انتقال گاز روسیه به آلمان و برخی دیگر از کشورهای اروپایی یکی دیگر از تصمیم‌گیری‌های مناقشه‌برانگیز صدراعظم پیشین آلمان بود که انتقاد از آن با تهاجم سربازان روسی به خاک اوکراین افزایش یافته است.
سیاستمدار دموکرات مسیحی با تاکید بر ساده نبودن تصمیم‌گیری درباره این پروژه می‌افزاید، او به تغییر روسیه از طریق تجارت اعتقادی نداشته اما به ارتباط از طریق تجارت، به خصوص با دومین قدرت اتمی جهان اعتقاد داشته است.
پس از تجاوز نظامی سربازان روسی به اوکراین که به فرمان ولادیمیر پوتین، رئیس جمهوری روسیه ۲۴ فوریه آغاز شد پروژه خط لوله نورداستریم ۲ که تقریبا رو به اتمام بود کنار گذاشته شد و کشورهای اروپایی تلاش می‌کنند وابستگی به واردات انرژی از این کشور را مدام کاهش دهند.
به گفته مرکل تئوری منتقدان آن زمان این بود که با وجود نورداستریم ۲ روسیه صادرات گاز از طریق اوکراین را متوقف یا حتی به این کشور حمله می‌کند.
او افزود اما با تدابیر کشورهای غربی انتقال گاز از طریق اوکراین ادامه یافت. به گفته مرکل افزون بر این صنایع آلمان آن زمان تصمیم به واردات گاز از روسیه گرفتند زیرا در قیاس با واردات گاز مایع از کشورهای عربی به مراتب ارزان‌تر تمام می‌شد.
کاهش نفوذ بر پوتین و آخر دوران صدراعظمی
آنگلا مرکل در عین حال اذعان می‌کند که نفوذ او بر پوتین اندکی پیش از خاتمه دوران صدراعظمی رو به کاهش گذاشت و برخی تلاش‌های او در این زمینه در سال گذشته ناکام ماند.
در سال ۲۰۱۴ مذاکرات چهارجانبه‌ای میان آلمان، فرانسه، روسیه و اوکراین در یکی از شهرهای منطقه نرماندی آغاز شد که هدف آن یافتن راه‌حلی مسالمت‌آمیز برای خاتمه دادن به درگیری‌ها در شرق اوکراین میان نیروهای دولتی و جدایی‌طلبان مورد حمایت مسکو بود.
آنگلا مرکل که در شکل‌گیری مذاکرات "مدل نرماندی" نقشی کلیدی داشت می‌گوید، پوتین در اواخر دوران صدراعظمی‌اش تمایلی به شرکت در این مذاکرات نشان نمی‌داد و او موفق نشد مدل مشابهی برای مذاکرات روسی- اروپایی سازماندهی کند.
مرکل ۱۷ ژوئیه ۱۹۵۴ در هامبورگ متولد شد و خانواده‌اش چند هفته بعد به شهرکی نزدیک برلین در آلمان شرقی آن زمان کوچ کرد. او تا زمان وحدت دو آلمان در بخش شرقی زندگی می‌کرد و پس از آن با سرعتی کم‌مانند به جایگاه قدرتمندن‌ترین زن در عرصه سیاست جهان صعود کرد.
آشنایی به شهرهای غرب آلمان به عنوان شهروند
به این ترتیب آشنایی مرکل با مناطق غربی آلمان تقریبا فقط شامل سفرهایی می‌شود که به عنوان یک رهبر طراز اول سیاسی و با همراهی محافظان و تدابیر امنیتی شدید انجام شده است.
بر همین اساس صدراعظم پیشین آلمان یکی از برنامه‌های دوران بازنشستگی خود را آشنایی نزدیک با این مناطق به عنوان یک شهروند عنوان می‌کند.
عکس: Jürgen Blume/epd
او می‌گوید تقریبا تمام سفرهایش به ایالت‌های غربی در پیوند با یک ماموریت و برنامه سیاسی بوده و برای زندگی شخصی، از جمله شرکت در مراسم خاکسپاری مادرش که آوریل ۲۰۱۹ و چند روز پیش از اجلاس سران اتحادیه اروپا رخ داد، وقت کافی نداشته است.
سیاستمدار دموکرات مسیحی می‌گوید در دوران صدراعظمی اگر با تب چهل درجه در رختخواب نیفتاده بود در هر نشست و جلسه‌ای که لازم بود در تمام ساعت‌های روز و شب حضور پیدا می‌کرد.
نوشتن خاطرات، از کودکی تا سیاستمداری
او یکی دیگر از برنامه‌های دوران بازنشستگی خود را نوشتن کتابی با همکاری بئاته باومن، مدیردفترش درباره دوره کودکی و جوانی در آلمان شرقی و بیش از سه دهه فعالیت سیاسی عنوان کرد.
بئاته باومن که تقریبا در تمام دوران فعالیت سیاسی مرکل مدیر دفتر و منشی شخصی او بوده، دسامبر سال پیش به هفته‌نامه اشپیگل گفته بود مسئله مرکل بیشتر این است که تصمیم‌گیری‌های اساسی سیاسی را با اشاره به مسیر زندگی‌اش با واژه‌های خود تشریح کند.
خداحافظی در آستانه شکستن رکورد صدراعظمی
صدراعظم پیشین آلمان در روزهای پس از خاتمه کارش در این مسند، مهم‌ترین برنامه خود برای دوران بازنشستگی را استراحت، مطالعه، خواب و کارهای معمولی مورد علاقه‌اش نظیر پختن سوپ سیب‌زمینی و کیک آلو عنوان می‌کرد.
او که از ۲۲ نوامبر سال ۲۰۰۵ تا هشتم دسامبر ۲۰۲۱ صدراعظم آلمان بود با وجود طولانی بودن دوران فعالیت‌اش در این مسند، از دست یافتن به رکورد طولانی‌ترین دوران صدرات در تاریخ آلمان باز ماند.
هلموت کهل از ۱۹۸۲ تا ۱۹۹۸ و در مجموع پنج هزار و ۸۶۹ روز صدراعظم آلمان بود. مرکل برای شکستن این رکورد باید دست‌کم ده روز دیگر صدراعظم می‌ماند.
با این حال آنگلا مرکل نخستین زنی است که بر مسند صدراعظمی آلمان نشست و نیز اولین صدراعظمی که پس از شکل‌گیری آلمان فدرال متولد شده است.
خداحافظی سران جهان با آنگلا مرکل: "الگو، دوست، مجموعه‌ای از هنرها"
پس از ۱۶ سال، آنگلا مرکل صدراعظم آلمان به زودی از صحنه سیاسی خداحافظی می‌کند. آلمانی‌ها دوست دارند بدانند، رهبران و سران دیگر کشورها درباره صدراعظمشان چه می‌گویند؛ از آمریکا گرفته تا چین.
عکس: Larry W. Smith/dpa/picture alliance
باراک اوباما: «یک الگو»
باراک اوباما، رئیس جمهور پیشین آمریکا اینجا در جریان نشست سران گروه هفت در بایرن آلمان. او در این گفت‌وگو با مرکل درباره او گفته بود: «مرکل شوخ طبع است، عمل‌گرایی خردمندانه دارد و یک قطب‌نمای اخلاقی انعطاف‌ناپذیر. اوباما درادامه افزوده بود: «بسیاری از مردم، دختران و پسران، مردان و زنان، الگوهایی داشته‌اند که در برهه‌های سخت چشمشان به آنها بوده است. و من خوشحال بودم که با تو دوست شدم.»
عکس: Reuters/M. Kappeler
جو بایدن: «دوستی برجسته»
رئیس جمهور کنونی آمریکا هم آنگلا مرکل را ستایش کرده و درباره او گفته است: «دوستی بزرگ؛ هم دوست شخصی و هم دوست آمریکا». او از دوران صدراعظمی مرکل در آلمان به عنوان دورانی "تاریخی" یاد کرد. هرچند رابطه صدراعظم آلمان با جو بایدن به مراتب بهتر از رابطه او با ترامپ است، اما با کیفیت روابط در دوران اوباما قابل مقایسه نیست.
عکس: Guido Bergmann/Bundesregierung/Getty Images
شارل میشل، رئیس شورای اروپا: «تو یک یادمان تاریخی هستی»
شارل میشل، رئیس کنونی شورای اروپا هفته گذشته خطاب به آنگلا مرکل -هنوز در مقام صدراعظمی آلمان- گفت: «تو یک یادمان تاریخی هستی. شورای اروپا بدون مرکل همانند رم است بدون واتیکان یا پاریس بدون برج ایفل. ما دلتنگ خردورزی‌ات به ویژه در دوران‌های سخت خواهیم بود.»
عکس: Reuters/V. Mayo
ژان کلود یونکر، رئیس پیشین کمیسیون اروپا: «مجموعه‌ای از هنرها»
کمتر کسی را در سطح مسئولان در اتحادیه اروپا می‌توان یافت که بار تجربه‌اش از ژان کلود یونکر بیشتر باشد. او مرکل را از نشست‌های بی‌شمار می‌شناسد و درباره او می‌گوید: «من او را به عنوان تجسم مجموعه‌ای از هنرها تحسین می‌کنم. چون او ترکیبی است از توانایی‌های گوناگون.» یونکر معتقد است که در ۱۶ سالی که گذشت، بسیاری از اقدامات مرکل درست بود و هیچ اشتباه اساسی در کارنامه او نمی‌توان یافت.
عکس: Reuters/K. Pfaffenbach
امانوئل مکرون، رئیس جمهور فرانسه: «سپاس برای مبارزه‌هایت در راه اروپا»
نزدیک‌ترین همتای مرکل در اتحادیه اروپا، امانوئل مکرون، رئیس جمهور فرانسه است. کمتر سیاستمداری را در اتحادیه اروپا می‌توان یافت که به اندازه او برای تقویت و تثبیت اتحادیه اروپا تلاش کرده باشد – اغلب همراه با تأمل‌‌ها، تردیدها و درنگ‌های مرکل. اما با وجود این مکرون در توییتی در ستایش مقام مرکل نوشته است: «سپاس، آنگلای عزیز، برای مبارزه‌ات برای اروپای ما».
عکس: John Thys/AFP/dpa/picture alliance
بوریس جانسون، نخست وزیر بریتانیا: "تعهدی تاریخی"
شریکی دشوارتر از مکرون برای مرکل، بوریس جانسون بود. نخست وزیر بریتانیا در پروسه خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا سهیم بود. با وجود این، در دیدار خداحافظی مرکل در ماه ژوئيه، جانسون از او قدردانی کرد. او از مرکل برای "تعهد تاریخی"اش نه تنها در روابط آلمان -بریتانیا که برای دیپلماسی در سراسر جهان تشکر کرد.
عکس: David Rose/Daily Telegraph/empics/picture alliance
تونی بلر، نخست وزیر پیشین بریتانیا: «دستاوردی قابل توجه»
اگر تصمیم با تونی بلر بود، بریتانیا از اتحادیه اروپا خارج نمی‌شد. نخست وزیر پیشین بریتانیا که همدوره‌ی سال‌های آغازین صدراعظمی مرکل است، امروزه از مرکل چنین یاد می‌کند: «هنوز هم این دستاورد که بتوانی تمامی اتحادیه را آن هم در دوران دشواری که اروپا پشت سر گذاشت، کنار هم نگه داری، دستاوردی قابل توجه است.»
شالنبرگ تازه به قدرت رسیده است؛ پس از استعفای سباستین کورتس به دلیل اتهامات مربوط به فساد و سوءاستفاده از قدرت. اما این سیاستمدار آنگلا مرکل را سال‌هاست که می‌شناسد؛ از زمانی که به عنوان وزیر امور خارجه اتریش در دولت بود. او درباره مرکل می‌گوید: «او خلاء‌ای از خود به جا خواهد گذاشت. مرکل قطب آرامش بود.»
عکس: Lisa Leutner/AP/picture alliance
ماتئوش موراویتسکی، نخست وزیر لهستان: «همواره در گفت‌وگو»
مرکل برای رابطه آلمان با همسایه شرقی خود، لهستان هم ارزش ویژه‌ای قائل بود؛ رابطه‌ای که به دلیل اختلاف نظر در برخی موارد از جمله در سیاست‌های مربوط به پناهجویان چندان ساده نبود. نخست وزیر لهستان در آخرین دیدار با مرکل در مقام صدراعظم آلمان به او گفت: «با وجود موضوع‌های دشوار که شمارشان هم کم نبود، گفت‌وگو را رها نکردیم و برای این مهم از شما تشکر می‌کنم.»
عکس: KACPER PEMPEL/REUTERS
رجب طیب اردوغان، رئیس جمهور ترکیه: «دوست و صدراعظمی گرانقدر»
مرکل مشکلات و اختلاف نظر زیادی با اردوغان داشت، برای مثال در مسئله حقوق بشر. اردوغان اما از مرکل به عنوان "دوست" و "صدراعظمی گرانقدر" یاد می‌کند و او را به عنوان سیاستمداری باتجربه که همواره "رویکردی راه‌حل محور و معقول" داشت، ستوده است. مرکل بارها در مسائل گوناگون از جمله در موضوع سیاست‌های پناهجویی به دنبال گفت‌وگو با اردوغان بود.
عکس: OZAN KOSE/AFP
شی جین پینگ، رئیس جمهور جمهوری خلق چین: «مرکل دوست قدیمی چین است»
مرکل همواره یکی از تحسین‌کنندگان سرسخت ترقی چین بود. تنها در اواخر دوران صدراعظمی بود که نسبت به این موضوع محتاط‌‌‌تر شد. شی جین پینگ در یک پیام ویدیویی از آنگلا مرکل خداحافظی کرد و در این پیام از او یه عنوان "دوست دیرینه چین" یاد کرد. گفتنی است که با این عبارت پیش‌تر از ولادیمیر پوتین، فیدل کاسترو و رابرت موگابه هم قدردانی شده بود.
عکس: Liu Bin/XinHua/dpa/picture alliance
ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه: ۱۶ سال بر سر قدرت بودن "قابل توجه" است
در جمع بست ولادیمیر پوتین از دوران صدراعظمی مرکل خبری از تمجیدهای آنچنانی نیست. او اخیرا در پاسخ به این پرسش که آیا در عالم سیاست دلتنگ مرکل خواهد شد، گفت: «او ۱۶ سال بر سر قدرت بود و این قابل توجه است.» او همچنین گفت: «او می‌توانست هنوز یک دوره دیگر نامزد صدراعظمی شود.» در این عکس در ۲۰۰۷ لحظه‌ای به تصویر کشیده شده که پوتین به سگش اجازه می‌دهد مرکل را بو بکشد، در حالی که مرکل از سگ می‌ترسد.
عکس: ITAR-TASS/imago images
جورج دبلیو بوش، رئیس جمهور پیشین آمریکا: «شأن و منزلت»
سال‌ها از حمله به عراق و کشتار و ویرانی آن سال‌ها گذشته است و جورج دبلیو بوش امروزه وقت خود را وقف نقاشی می‌کند. در یکی از نقاشی‌های او تصویر آنگلا مرکل که روزی به دیدن او در مزرعه‌اش در تگزاس رفته بود هم دیده می‌شود. بوش اخیرا گفته است: «مرکل جایگاه بسیار مهم خود را با منزلت و شایستگی پر کرد. او بهترین کارها را برای آلمان کرد؛ کارهایی که بر اساس اصول انجام داد.»
