بحث تبدیل سربازی اجباری به اختیاری سال‌هاست که هر چند وقت یک‌بار در ایران مطرح می‌شود اما پس از مدتی فروکش می‌کند. 

در اردیبهشت ۱۳۹۲ خبرگزاری ایسنا فراخوانی در این زمینه منتشر کرد و از شهروندان خواست، پرسش‌ها، ابهام‌ها و مشکلات خود در رابطه با سربازی را به این خبرگزاری بفرستند. قرار بود که ایسنا درخواست‌ها و پرسش‌ها را به مسئولان حوزه نظام وظیفه برساند و پاسخ آنها را در اختیار شهروندان بگذارد. 

دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید  

چند هفته بعد موسی کمالی، جانشین اداره منابع انسانی ستادکل نیروهای مسلح جمهوری اسلامی در این راستا به‌طور تلویحی به این واقعیت اشاره کرد که برخی مناطق ایران جزو مناطق بسیار محروم به‌شمار می‌روند و فرستادن سربازان مزد‌بگیر به این مناطق با مشکل روبرو خواهد شد. 

او به عنوان نمونه گفت:‌ «کدام جوانی پیدا می‌شود که در صورتی که سربازگیری حرفه‌ای شود، حاضر باشد برود سیستان و بلوچستان یا چابهار خدمت کند، اما سربازان وظیفه در تمامی نقاطی که لازم باشد، خدمت می‌کنند.»

«کارخانه دشمن‌سازی» 

این بار ابوالفضل ابوترابی، نماینده مجلس یازدهم به بحث درباره چگونگی نظام وظیفه در نیروهای مسلح جمهوری اسلامی دامن زده است. 

او که از جانب رسانه‌های ایران به عنوان ، «طراح طرح اصلاح قانون سربازی» معرفی شده، گفته است که حکومت ایران با پافشاری بر سربازی اجباری، برای خودش «کارخانه دشمن‌سازی» ایجاد کرده است. 

ابوترابی در باره چگونگی بروز این دشمنی و فعالیت این «دشمنان» علیه جمهوری اسلامی توضیحی نداده، در عوض به جزئیات طرح خود پرداخته است. 

به گفته او، سربازی اختیاری در این طرح چند رکن اساسی دارد، از جمله برطرف کردن نیاز نیروهای مسلح، پرداخت حقوق کافی به سربازان مزدبگیر، تامین حقوق آنها از جانب افرادی که از خدمت سربازی دوری می‌کنند و افزایش مدت سربازی از دو به پنج سال.  

ابوتراتی تصریح کرده است که سربازان اختیاری باید مانند نیروهای رسمی حقوق دریافت کنند. 

برای تامین منابع مالی این طرح، افرادی که سربازی نمی‌روند باید  تا سن ۵۰ سالگی بر اساس یک جدول خدماتی «مالیات بر امنیت» پرداخت کنند.

دو سال نخست خدمت سربازان مزدبگیر باید اجباری باشد و سه سال باقیمانده اختیاری. ابوالفضل ابوترابی توضیح داده است که «با توجه به وضعیت ناامنی‌های مختلف کشور»، جمهوری اسلامی سالانه به حدود ۴۰۰ هزار سرباز نیاز دارد، در حالی که با افزایش مدت سربازی به پنج سال، نیاز حکومت به سرباز کاهش یافته و به ۸۰ هزار نفر در سال می‌رسد.

سه میلیون سرباز فراری

به گفته این نماینده مجلس، «در گام بعدی» باید کارکنان استخدامی دولت از بین افرادی انتخاب شوند که پنج سال خدمت سربازی را گذرانده‌اند. 

ابوترابی یادآور شده است که بر اساس گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس، دومین عامل تاخیر ازدواج مردان سربازی است و به علت کاهش جمعیت در درازمدت، «این مساله خود ضرورت تغییر در قانون سربازی را بیشتر می‌کند.»

به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید

طراح طرح اصلاح قانون سربازی در مجلس یازدهم همچنین تاکید کرده است که قانون فعلی باعث غیبت یا فرار سه میلیون جوان از خدمت سربازی شده و این اقدام از آنها «مجرم» ساخته است. 

در ماه‌های آینده مشخص خواهد شد که این بحث بار دیگر بی‌نتیجه فرو می‌نشیند یا واقعا به یک تصمیم‌گیری جدی در این مورد می‌انجامد.