سردبیر دویچهوله: اوضاع کشور مالی به همه مربوط است
۱۳۹۱ دی ۳۰, شنبه یک هفته پیش (شامگاه جمعه ۱۱ ژانویه/۲۲ دی) در پی درخواست کمک دیونکوندا ترائوره، رئیسجمهور موقت مالی، واحدهای ویژه ارتش فرانسه در عملیات نظامی علیه شورشیان اسلامگرای این کشور شرکت کردند.
دولت مالی همزمان از آلمان و اتحادیهی اروپا نیز خواست هر چه زودتر آموزش نیروهای دولتی را آغاز کنند و به بیرون راندن شورشیان افراطی از مناطق شمال کشور یاری رسانند. چنین درخواستی در ماههای گذشته نیز مطرح شده بود.
اسلامگرایان افراطی با کولبار احکام شرعی
کشورهای عضو اتحادیه اروپا بالاخره به توافق رسیدند برای آموزش و تقویت ارتش مالی در رویارویی با اسلامگرایان ۲۵۰ کارشناس به این کشور آفریقایی بفرستند. دست یافتن به این توافق ماهها طول کشید. سردبیر دویچهوله در تفسیری که جمعه (۱۸ ژانویه/ ۲۹ دی) منتشر شد نوشت در این فاصله اسلامگرایان با کولباری از احکام شرعی روستاهای شمال کشور را در وحشت و اضطراب فرو بردند.
به نوشتهی شفر ساکنان شمال مالی در ماههای گذشته مجبور بودهاند قتل، تجاوز، شکنجه و جنایت را تحمل کنند؛ آن هم در کشوری که الگوی تحولات دموکراتیک در آفریقا محسوب میشد؛ خشونتی که دیگر با راهکارهای سیاسی نمیتوان با آن مقابله کرد.
شمال مالی از ماه مارس سال ۲۰۱۲ به کنترل سه گروه افراطی اسلامگرا درآمده که با شبکه القاعده ارتباط دارند و خواستار برقراری حکومت اسلامی هستند. اسلامگرایان، همچون طالبان افغانستان در مناطق تحت کنترل خود دست به تخریب بناهای تاریخی "غیراسلامی" زدهاند.
قاطعیت فرانسه و تعلل آلمان
سردبیر دویچهوله نوشت در همان حال که کشورهای اروپایی درگیر روند کشدار دست یافتن به توافق بودند فرانسه موقعیت مالی را درک کرد و وارد عمل شد. او میافزاید افکار عمومی فرانسه بدون هیچ قید و شرطی از این تصمیم که مورد حمایت سازمان ملل و همسایگان اروپایی قرار دارد پشتیبانی میکند.
ظاهرا تعلل آلمان بیارتباط با برگزاری انتخابات سراسری در سپتامبر ۲۰۱۳ نبوده است. سردبیر دویچهوله معتقد است سیاستمداران آلمان نگرانند که موضوع حضور نظامی این کشور در مالی به شکل گستردهای در رسانهها و افکار عمومی به بحث گذاشته شود.
وزیر خارجه آلمان، گیدو وستروله روز دوشنبه (۱۴ ژانویه/ ۲۵ دی) در برلین اعلام کرد دولت آلمان آماده است از عملیات نظامی فرانسه در مالی پشتیبانی کند. این پشتیبانی تاکنون به همکاری در آموزش نظامیان و ارسال دو هواپیمای ترابری محدود بوده است.
مشارکت بیشتر آلمان و حضور نظامی در مالی نیازمند موافقت پارلمان است. اوته شفر میگوید حداکثر از همین زمان مسئله مالی به شکل گستردهای در افکار عمومی و رسانههای آلمان مطرح خواهد شد.
باید مالی را بهتر و بیشتر شناخت
سردبیر دویچهوله در تفسیر خود احتمال میدهد که چنین بحثی اجتنابناپذیر باشد و مینویسد: شاید بهتر باشد که ما با جرات بیشتری در آلمان به بحث در مورد اوضاع مالی بپردازیم.
اوته شفر معتقد است که حدود ربع قرن پس از وحدت دو آلمان و در دورانی که مناقشههای منطقهای پیامدهای جهانی دارند این کشور میبایست در سیاستهای امنیتی خود به آفریقا نیز توجه کند. او میافزاید آلمان در مواجهه با مسائل قاره آفریقا مشکل دارد و علت آن کمبود اطلاعات است.
به نوشته شفر در گزارشهایی که در رسانههای آلمان منتشر میشود مالی کشوری است که جایی در نوار مرکزی آفریقا قرار دارد، اما این سرزمینی است که میتواند به انبار باروت منطقه تبدیل شود: با فروپاشی مالی نوار مرکزی آفریقا به آتش کشیده خواهد شد.
شفر اعتقاد دارد که آلمان باید این منطقه را به عنوان همسایهای نزدیک تلقی کند. او تاکید میکند که مالی سرزمین پهناوری است که با هفت کشور مرز مشترک دارد؛ کشورهایی غالبا بیثبات که درگیر مشکلات مشابهی چون فقر، تروریسم و خلافکاران سازمان یافته هستند.
خطر گسترش تروریسم
در این تفسیر به مخاطرهآمیز بودن عملیات نظامی در مالی نیز اشاره شده که پیش از همه شامل عملیات زمینی نیروهای فرانسوی و ۳۳۰۰ سرباز ارتش کشورهای اتحادیه اقتصادی غرب آفریقا میشود. شفر مینویسد اگر اکنون با جدیت بیشتری در مالی مداخله نشود این خطر افزایش مییابد.
سردبیر دویچهوله میگوید ماجرای گروگانگیری در تاسیسات گازی شهر "ان امیناس" در جنوب الجزایر گواه وخامت و حساسیت اوضاع منطقه است. یک گروه اسلامگرای نزدیک به القاعده که مسئولیت گروگانگیری را بر عهده گرفته خواستار پایان دادن به ماموریت ارتش فرانسه در مالی شده است.
شفر میپرسد آیا اروپا میخواهد تنها شاهد تبدیل مالی به یک حکومت اسلامی باشد؟ آیا واقعا تصور میشود که با دست روی دست گذاشتن، روی برگرداندن و تعلل معضل حل خواهد شد؟
او در ادامه میافزاید سیاستمداران وزارت خارجه و سازمانهای امنیتی و اطلاعاتی اروپا بهتر میدانند که احتمال دارد در میانمدت نواری از اسلامگرایان تروریست در آفریقا شکل بگیرد. نواری که از جنوب الجزیره و موریتانی آغاز میشود و با گذشتن از مالی و نیجر به شمال نیجریه میرسد.
مالی یک معضل آفریقایی نیست
به باور سردبیر دویچهوله گروههای تروریستی در کشورهای یاد شده تا کنون زیر یک سقف گرد نیامدهاند و شبکه ارتباطی میان آنها هنوز ضعیف است، اما اگر فضای لازم در اختیارشان قرار بگیرد اوضاع فرق خواهد کرد.
اوته شفر میگوید در چنین شرایطی ضرورت دارد که منطقهی امنی برای عقبنشینی در اختیار گروههای تروریستی قرار نگیرد و امکان ارتباط آنها با یکدیگر و منابع مالیشان محدود شود؛ و این کاری است که از عهدهی یک حمله نظامی برمیآید.
سردبیر دویچهوله میگوید به این دلایل آلمان باید مشارکت خود را در مالی افزایش دهد: مسئله مالی به همه مربوط میشود و تحولات این منطقه فقط معضلی آفریقایی نیست.
در این تفسیر نتیجهگیری میشود که اقدامهای شجاعانه و پیگیرانهای ضرورت دارد که با تامین امنیت مردم و پیشگیری از بروز یک فاجعه انسانی، ثبات و آرامش سیاسی را دوباره در منطقه حاکم کند.
شفر اعتقاد دارد در غیر این صورت این خطر وجود دارد که گروههای تروریستی در نوار مرکزی آفریقا با جریانهای اسلامگرای کنارههای شرقی، شاخ آفریقا و کنیا در ارتباط قرار بگیرند، و این پیامدهای هولناکی برای اروپا و امنیت جهانی خواهد داشت.