رافائل روتر (Raffael Rِöther) پسری بود که در سن ۳ سالگی بر اثر ابتلا به سرطان خون درگذشت. او با خانواده‌اش در نزدیکی نیروگاه گوندرمینگن، بزرگ‌ترین نیروگاه اتمی آلمان زندگی می‌کرد. آیا تشعشعات این نیروگاه باعث مرگ رافائل شد؟ نمی‌توان به طور قطع به این سئوال پاسخ داد. با این همه آمار نشان می‌دهد که شیوع سرطان در کودکانی که در نزدیکی نیروگاه‌های هسته‌ای زندگی می‌کنند بیشتر از جاهای دیگر است.

در سال ۲۰۰۷ انتشار نتایج تحقیقاتی در همین باره موجی از نگرانی را در سطح جهان به وجود آورد.

تهیه و تدوین گزارش این تحقیقات را مرکز ثبت کودکان مبتلا به سرطان در دانشگاه ماینس آلمان بر عهده داشت. درخواست تحقیقات را اداره حفاظت از پرتوها که به وزارت محیط زیست آلمان وابسته است صادر کرده بود.

کارشناسانی که آمار مربوط به سال‌های ۱۹۸۰ تا ۲۰۰۳ آلمان را بررسی کرده‌اند به این نتیجه رسیده‌اند که دراین مدت بین ۱۲۰ تا ۲۷۵ کودکی که در نزدیکی نیروگاه‌های اتمی زندگی می‌کردند به سرطان مبتلا شدند.

نتیجه بررسی‌های آن‌ها نشان می‌دهد کودکان زیر۵ ساله‌ای که در شعاع ۵ کیلومتری تأسیسات هسته‌ای زندگی می‌کنند، بیش از دیگر کودکان در معرض خطر قرار دارند.

دکتر آلفرد کوربلین (Alfred Kِrblein)، فیزیک‌دان و پرتوشناس آلمانی مطالعات زیادی در زمینه تحقیقات مربوط به کودکان سرطانی انجام داده است. وی پژوهش‌های مربوط به این موضوع در فرانسه، سوئیس و برتیانیا را نیز مطالعه کرده است. 

کوربلین در مصاحبه با دویچه‌وله از افزایش سرطان خون در کودکانی که در نزدیکی نیروگاه‌های اتمی سکونت دارند خبر داده است.

پی بردن به این پدیده سئوال‌های کارشناسان را بیش‌تر کرده است. از جمله این‌که، چه رابطه‌ای بین افزایش ابتلا به سرطان و نیروگاه‌های اتمی وجود دارد؟

تعویض میله‌های سوختی، علت احتمالی

کوربلین، پرتوشناس آلمانی در تحقیقات خود به این نتیجه دست یافت که به هنگام تغییر میله‌های سوختی حجم زیادی از رادیو‌اکتیو در مدت‌زمان اندکی از طریق دودکش‌نیروگا‌ه‌ها در هوا پخش می‌شود. به گفته او، اگر رادیواکتیو منتشر‌شده با بدنی که به این پرتوها حساس است مانند جنین برخورد کند، احتمال ابتلا به سرطان بالا می‌رود.

کوربلین معتقد است، پرتوهای متراکم منتشر‌شده در اطراف نیروگاه می‌تواند دلیلی منطقی برای توضیح چرایی بالا رفتن آمار سرطان ساکنان اطراف باشد.

ادموند لنگ‌فلدر (Edmund Lengfelder)، پزشک و کارشناس رادیوبیولوژی (زیست‌شناسی پرتوی) نیز بر همین عقیده است. وی تأثیرات ناشی از انتشار حاصل از تعویض میله‌ها‌ی سوخت را با اثر نوشیدن مقدار زیادی مشروب الکلی در یک روز مقایسه می‌کند.

لنگ‌فلدر می‌گوید: «وقتی فرد بالغی یک بطری مشروب الکی را طی دو ماه می‌نوشد، مشکلی ایجاد نمی‌شود. اما اگر او همین مقدار را ظرف یک روز مصرف کند مست خواهد شد. همین مقدار برای یک کودک احتمالا مرگ‌آور خواهد بود.»

سازمان بین‌المللی جلوگیری از جنگ اتمی (IPPNW) به همین دلیل خواستار ارتقای استانداردهای حفاظت از پرتوها شده است. هدف این سازمان این است که استانداردهای حفاظتی در حدی بالا بروند که دامنه آن‌ها نه تنها شامل حفاظت از مردان جوان (بدنی که قوی است) شود بلکه بتوان با آن‌ها مانع از آسیب پرتوها به گروه‌های آسیب‌پذیر مانند زنان، کودکان و جنین‌ها شد.

کاهش تعداد نوزادان دختر

اطلاعات به دست آمده از پژوهش‌گران محیط زیست و بهداشت و درمان مرکز هلم‌‌هولتس مونیخ به این گمانه‌ قوت بخشیده است که پرتوهای منتشره از نیروگاه‌ها بر ژن‌ها اثر می‌گذارند.

آن‌ها با مطالعه دقیق آمار اداره ثبت موالید آلمان به این نتیجه رسیده‌اند که در شعاع ۴۰ کیلومتری تأسیسات اتمی میزان موالید نوزادان دختر حدود یک‌درصد کاهش می‌یابد.

دکتر هاگن شرب (Hagen Scherb)، کارشناسان ریاضیات در زیست‌شناسی در گفت‌وگو با دویچه‌وله می‌گوید، تحقیقاتی که در این زمینه انجام داده نشان می‌دهد که استفاده از نیروگاه‌های اتمی در آلمان و سوئد تا کنون شمار موالید نوزادان دختر را بین "۱۰ تا ۲۰ هزار" کاهش داده است.

تحقیقات هنوز تأثیر نیروگاه‌های اتمی بر شمار موالید نوزادن پسر و افزایش احتمالی آن را روشن نکرده است.

آگاهی به تأثیر فعالیت‌های هسته‌ای بر جنسیت نوزادان چیز جدیدی نیست. Hermann Joseph Muller، کارشناس ژنتیک در آمریکا برای همین کشف خود در سال ۱۹۴۶ جایزه صلح نوبل دریافت کرد.

دانشمندان دریافته‌اند که حملات اتمی و همچنین فجایع هسته‌ای مانند فاجعه چرنوبیل نیز بر جنسیت نوزادان تأثیر می‌گذارند.

کاهش نوزادان دختر در نزدیکی زباله‌های هسته‌ای

نه تنها در نزدیکی نیروگاه‌ها، بلکه در اطراف زباله‌های هسته‌ای نیز چنین تأثیراتی دیده می‌شود. تحقیقات دکتر هاگن شرب نشان داده که موالید نوزادان دختر در نزدیکی مرکز انباشت زباله گورلبن بین سال‌های ۱۹۹۶ و ۲۰۱۰ حدود هزار نفر کاهش یافته است.

شرب می‌گوید این مشکلات در اطراف تأسیساتی که در آن‌ها بر روی مواد رادیواکتیو کار می‌شود بیشتر است. همچنین در موارد برچیدن نیروگاه‌ها هم بر روی جنسیت نوزادان تغییرات مشابهی دیده شده است.

پی‌گیری‌های دویچه‌وله در اداره حفاظت از پرتوها نشان می‌دهد که دولت آلمان، با وجود آگاهی به نتایج این تحقیقات، تا کنون اقدامی نکرده است. مسئولان گفته‌اند، برای این‌که دست به تدابیر احتیاطی بزنند، باید تحقیقات بیشتری انجام شود.

والدین رافائل روتر با دیگر فرزندانشان همچنان در نزدیکی نیروگاه گوندرمینگن زندگی می‌کنند. طبق تصمیم دولت آلمان برای برچیدن نیروگاه‌های هسته‌ای این کشور، این نیروگاه تا پایان سال ۲۰۲۱ همچنان برق تولید خواهد کرد و اعضای خانواده رافائل همچنان در معرض خطرات احتمالی آن قرار دارد.