سرنوشت ناروشن پیمان تجاری و سرمایه‌گذاری آمریکا و اروپا
۱۳۹۵ بهمن ۱۸, دوشنبه
دولت ترامپ پیمان‌های تجاری را زیر ذره‌بین برده و با معیار "نخست آمریکا" سود و زیان هر یک را می‌سنجد. در این میان وضعیت پیمان شراکت تجاری و سرمایه‌گذاری اتحادیه اروپا و آمریکا هنوز روشن نیست.
عکس: picture alliance/chromorange/C. Ohde
تبلیغات
معاون کمیسیون اروپا، یورکی کاتانن، هنوز در ارتباط با اجرای پیمان شراکت تجاری و سرمایه‌گذاری اتحادیه اروپا و آمریکا قطع امید نکرده است.
کاتانن روز دوشنبه ۶ فوریه خطاب به خبرنگار رویترز در برلین گفت که دونالد ترامپ در کارزار انتخاباتی خود همواره به پیمان‌های تجاری آمریکا با آسیا یا به دیگر پیمان‌های مربوط به تجارت آزاد آمریکای شمالی حمله کرده بود، ولی به طور مشخص از پیمان شراکت تجاری و سرمایه‌گذاری آمریکا و اتحادیه اروپا (TTIP) سخنی به میان نیاورده است.
یورکی کاتانن، معاون کمیسیون اروپاعکس: Reuters/Yves Herman
پیمان شراکت تجاری و سرمایه‌گذاری آمریکا و اتحادیه اروپا در مقایسه با سایر پیمان‌های تجاری از یک ویژگی برخوردار است و آن اینکه، این پیمان نیز عملا پیمانی دوجانبه است، میان آمریکا و اتحادیه اروپا به‌مثابه یک واحد و نه مجموعه‌ای از کشورهای عضو.
به این ترتیب، حفظ این پیمان عملا در راستای سیاست دولت ترامپ که خواهان پیمان‌های دوجانبه است نیز قرار دارد. ولی این احتمال وجود دارد که دولت ترامپ بررسی این پیمان را به بعد موکول کند.
معاون کمیسیون اتحادیه اروپا به خبرنگار رویترز گفته است که عدم طرح پیمان شراکت اتحادیه اروپا و آمریکا از سوی دولت ترامپ، به خودی خود می‌تواند امیدوارکننده باشد.
کاتانن در این گفت‌وگو بر خواست اتحادیه اروپا در زمینه تقویت پیوندهای تجاری فراآتلانتیک با دولت جدید آمریکا تاکید نهاد. وی گفت حفظ این پیوندهای تجاری "هم برای ایالات متحده آمریکا و هم برای کارخانه‌ها و به‌ویژه کارگاه‌های تولید کوچک و متوسط اروپا از اهمیت بسیاری برخوردار است".
نزدیکی به چین، هند و کشورهای حوزه خلیج فارس
معاون کمیسیون اروپا در عین حال به تمایل هند، کشورهای حوزه خلیج فارس و همچنین چین برای گسترش مناسبات تجاری با اتحادیه اروپا اشاره کرد و گفت که این کشورها از سیاست‌های حمایت‌گرایانه دولت ترامپ در مناسبات بازرگانی دچار نگرانی شده و از این‌رو بیشتر به افزایش مناسبات تجاری با کشورهای اروپایی روی آورده‌اند.
کاتانن گفت: «این کشورها و مناطق آشکارا نشان داده‌اند که خواستار مبارزه علیه سیاست حمایت‌گرایانه و خواهان حمایت از روند قانون‌مدار جهانی‌گردانی هستند.»
یورکی کاتانن که پیش از این نخست وزیر فنلاند بود به خبرنگار رویترز گفت که اتحادیه اروپا در بهار سال جاری مذاکراتی با کشورهای عربی عضو شورای همکاری خلیج فارس بر سر گسترش مناسبات تجاری انجام خواهد داد.
معاون کمیسیون اروپا گفت: «در شرایط کنونی نمی‌توان چیزی را تضمین کرد، اما به نظر می‌رسد که هم اتحادیه اروپا و هم شورای همکاری خلیج فارس خواستار گسترش مناسبات تجاری هستند.»
میزان قدرت و اختیارات رئيس‌جمهور ایالات متحده آمریکا
می‌گویند فردی که به عنوان رئیس‌جمهور در کاخ سفید آمریکا سکونت می‌کند، اهرم قدرت سیاسی جهان را در دست دارد. بسیاری اما نمی‌دانند که قدرت رئيس‌جمهور آمریکا محدود است و تنها او نیست که در آمریکا نظرش اعمال می‌شود.
عکس: Klaus Aßmann
حیطه قدرت و اختیارات رئیس‌جمهور بر مبنای قانون اساسی
رئيس جمهوری ایالات متحده آمریکا به مدت چهارسال به طور مستقیم انتخاب می‌شود. او حق شرکت در انتخابات ریاست جمهوری را تنها در دو نوبت دارد. رئيس جمهوری به عنوان عالی‌ترین مقام سیاسی کشور و رئیس قوه مجریه هم‌زمان رهبری کشور و دولت را در اختیار دارد. او موظف به اجرای قوانین مصوب کنگره آمریکا است. حدود چهار میلیون نفر در خدمت قوه مجریه آمریکا هستند.
عکس: Klaus Aßmann
قوای سه‌گانه
قوه مجریه آمریکا به رهبری رئیس‌جمهور در هماهنگی با دو قوه دیگر این کشور، یعنی قوه قانون‌گذاری و قوه قضائیه عمل می‌کند. رئیس‌جمهور حق تعیین وزیران، سفیران، درخواست بخشش و عفو محکومان را دارد، اما قضات دیوان عالی این کشور با موافقت سنای آمریکا تعیین می‌شوند. موافقت کنگره کنترلی است بر فعالیت‌های رئیس جمهور در این موردها.
عکس: Klaus Aßmann
قدرت "ایالات متحده"
رئیس‌جمهور در "سخنرانی در باره شرایط ملی" کنگره را در جریان تصمیم‌گیری‌های مربوط به سرنوشت کشور قرار می‌دهد. او گرچه در این سخنرانی به قوانینی که باید تصویب شوند اشاره نمی‌کند، اما موضوع‌هایی را معرفی می‌کند که به نظرش پراهمیت هستند و باید در کنگره به تصویب برسند.
عکس: Klaus Aßmann
رد پیش‌نویس قوانین
رئیس‌جمهور می‌تواند با پیش‌نویس قوانین مخالفت کند. کنگره اما این حق را دارد که پیش‌نویس وتو شده توسط رئیس‌جمهور را دوباره مطرح کند. برای تایید مجدد همین پیش‌نویس موافقت دو-سوم نمایندگان هر دو نهاد قانون‌گذاری، یعنی مجلس نمایندگان و سنای آمریکا ضروری است. روسای جمهور آمریکا تاکنون ۱۵۰۰ پیش‌نویس قانون را وتو کرده‌اند و تنها ۱۱۱ مورد آنها موفق به گرفتن تایید دو-سوم نمایندگان کنگره شده‌اند.
عکس: Klaus Aßmann
حوزه‌های نامشخص در تعریف قدرت رئیس‌جمهور
قانون اساسی و احکام دادگاه عالی آمریکا به طور دقیق حد و مرز قدرت و اختیارات رئیس‌جمهور را در ایالات متحده آمریکا مشخص نمی‌کنند. وتوی روسای جمهوری آمریکا می‌تواند به راحتی پیش‌نویس یک قانون را ناکارا کند.
عکس: Klaus Aßmann
دستورالعمل‌هایی که چون مواد قانونی عمل می‌کنند
رئیس‌جمهوری می‌تواند با دستورالعمل‌هایی وظایف کارمندان دولت را مشخص کند. این دستورالعمل‌ها (Executive Orders) که هیچ کس زیر آنها را امضا نکرده، برای کارمندان دولت حکم قانون را دارند. البته دادگاه‌ها می‌توانند برخی از این دستورالعمل‌ها را ناکارا سازند و کنگره نیز این حق را دارد که قوانینی مخالف همین دستورالعمل‌ها به تصویب برساند.
عکس: Klaus Aßmann
دور زدن کنگره
رئیس جمهور می‌تواند موافقت‌نامه‌هایی با کشورهای دیگر منعقد کند. مجلس سنای آمریکا باید این موافقت‌نامه‌ها را با دو-سوم آرا تصویب کند. روسای جمهوری آمریکا برای دور زدن تصویب این موافقت‌نامه‌ها توسط مجلس سنای آمریکا، نام موافقت‌نامه را از روی این قراردادها برداشته و به آنها "توافق اجرایی" (Executive Agreements) می‌گویند. در چنین حالتی دیگر موافقت کنگره آمریکا با آن ضروری نخواهد بود.
عکس: Klaus Aßmann
فرمانده کل قوا
فرماندهی کل نیروهای مسلح و نیروهای شبه‌نظامی در دست رئیس‌جمهور ایالات متحده آمریکا است. اما اعلان جنگ و صلح از اختیارات کنگره است. آنچه مشخص نیست این نکته است که رئیس‌جمهور تا چه حد بدون تایید کنگره، اختیار ارسال سربازان کشور را به مناطق جنگی دارد. در عمل پرزیدنت آمریکا تا زمانی که کنگره مخالفتی نکرده، به اقدامات خود ادامه می‌دهد.
عکس: Klaus Aßmann
کنترل نهایی رئیس جمهور
در صورتی که رئیس جمهور آمریکا از موقعیت خود سوءاستفاده کند یا مرتکب خطا و بزهکاری شود، مجلس نمایندگان می‌تواند او را استیضاح کند. در تاریخ آمریکا تنها دو رئیس جمهور استیضاح شده‌اند و استیضاح در هر دو بار ناموفق بوده است. راه حل بهتر برای متوقف کردن برنامه‌های رئیس جمهور، جلوگیری از تصویب بودجه پیشنهادی او از سوی کنگره است.
