ایران و عربستان از "مذاکرات سازنده" در ریاض خبر دادند
۱۴۰۲ مرداد ۲۶, پنجشنبه
وزرای خارجه جمهوری اسلامی و عربستان سعودی از "گفتوگوهای سازنده" با یکدیگر و تلاش برای توسعه مناسبات میان دو کشور در زمینههای اقتصادی و امنیتی سخن گفتند. حسین امیرعبداللهیان مذاکرات ریاض را "نتیجهبخش و مهم" خواند.
تبلیغات
حسین امیرعبداللهیان، وزیر خارجه جمهوری اسلامی روز پنجشنبه ۲۶ مرداد با همتای سعودی خود فیصل بن فرحان در ریاض دیدار و گفتوگو کرد.
به گزارش خبرگزاری ایرنا، وزیر خارجه عربستان سعودی در یک نشست خبری مشترک با امیرعبداللهیان گفت که کشورش "مصمم" است روابط خود با ایران را توسعه دهد و در همین رابطه "از حمایت ایران از برگزاری همایش اکسپو در ریاض قدردانی" میکند.
فیصل بن فرحان همچنین بر "عزم جدی" عربستان برای تنظیم توافقنامه بین دو کشور و پیگیری توافقنامههای پیشین در حوزههای امنیتی و اقتصادی تاکید کرد و گفت: «با توجه به توسعه روابط دوجانبه و تقویت ثبات منطقهای، نمایندگیهای دو کشور کار خود را آغاز کردند.
او ادامه داد: «شروع کار ماموریت سفرای ما در راستای تاسیس روابط جدید دو کشور خواهد بود.»
در این دیدار به دعوت رسمی سلمان بن عبدالعزیز، پادشاه عربستان از ابراهیم رئیسی، رئیسجمهور ایران اشاره و گفته شد که برای او دعوتنامه رسمی صادر شده است.
امیرعبداللهیان نیز بر این تاکید کرد که جمهوری اسلامی قصد دارد توافقنامههای موجود بین دو طرف در زمینههای اقتصادی، تجاری و امنیتی را اجرایی کند و "اسناد پایه و زمینه که به توسعه همکاریهای بیشتر دوجانبه کمک میکند را در اختیار سفارتخانههای دو کشور" قرار دهد.
او گفت که جمهوری اسلامی با عربستان سعودی و دیگر کشورهای عرب منطقه از جمله عراق، کویت، قطر و امارات متحده عربی "روابط مهمی" را پایهگذاری کرده و بر این باور است که "ایده امنیت و توسعه منطقه غیر قابل تفکیک در کل منطقه است."
وزیر خارجه جمهوری اسلامی در رابطه با دعوت از رئیسی از سوی ملک سلمان گفت که رئیسی "در زمان مناسب به عربستان میرود".
بهمن ماه سال گذشته با سفر ابراهیم رئیسی به پکن، مقدمات مذاکره برای شروع دوباره روابط میان تهران و ریاض با میانجیگری چین آغاز شد. در اسفند گذشته و پس از مذاکرات فشرده دبیر شورای امنیت ملی ایران و همتای سعودی او در پکن توافق نهایی حاصل شد و بیانیه سهجانبهای نیز به امضا رسید که به موجب آن روابط دو کشور از سر گرفته شد.
با از سرگیری روابط دیپلماتیک میان ایران و عربستان سعودی، سفارت جمهوری اسلامی در خرداد ماه امسال پس از هفت سال در ریاض مجددا بازگشایی شد.
حدود یک ماه بعد خبرگزاری ایسنا از بازگشایی رسمی سفارت پادشاهی سعودی در تهران و کنسولگری این کشور در مشهد خبر داد.
آینده روابط دو کشور همچنان در سایه اختلافات
وزاری خارجه دو کشور قبلا در اردن، پکن، کیپتاون و تهران با یکدیگر دیدار کرده بودند. علیرغم تمجیدهای این دو از برقراری مجدد مناسبات، همچنان اختلافات بسیاری بر این روابط سایه انداخته است؛ از جمله بر سر برنامه هستهای ایران، مناقشه بر سر جزایر سهگانه، میدانهای گازی مشترک، مسائل امنیتی منطقه، مناسبات کشورهای عرب منطقه با اسرائیل و پافشاری ایران بر دشمنی با این کشور و بالاخره بحران یمن که علیرغم برخی پیشرفتها در مسیر صلح، هنوز حل نشده است.
فیصل بن فرحان در خرداد ماه در تهران هنگام برگزاری نشست با همتای ایرانی خود حاضر نشد در سالنی بماند که عکس قاسم سلیمانی، فرمانده پیشین سپاه قدس بر دیوار نصب شده بود. پس از این که چند خبرنگار در شبکههای اجتماعی وجود عکس قاسم سلیمانی در سالن را دلیل تغییر ناگهانی محل برگزاری نشست عنوان کردند، خبرگزاری ایرنا به نقل از ناصر کنعانی، سخنگوی وزارت خارجه ایران علت این تغییر را "مشکل فنی" نامید.
حق حاکمیت بر جزایر سهگانه نیز از جمله مسائل مورد مناقشه دو کشور است. وزیران خارجه کشورهای عربی عضو شورای همکاری خلیج فارس در تیرماه امسال در پی نشستی در مسکو با حضور وزیر خارجه روسیه بیانیهای منتشر کردند.
در این بیانیه آمده بود: «وزیران بر حمایت خود از همه تلاشهای صلحآمیز، از جمله ابتکار امارات متحده عربی و تلاشهای آن برای دستیابی به راهحلی مسالمتآمیز برای موضوع جزایر سهگانه تنب بزرگ، تنب کوچک و ابوموسی از طریق مذاکرات دوجانبه یا دیوان بینالمللی دادگستری بر اساس مقررات حقوق بینالملل و منشور سازمان ملل متحد برای حل و فصل این مسئله مطابق با مشروعیت بینالمللی نیز تاکید کردند.»
سال گذشته نیز موضوع حل مسالمتآمیز مسئله مالکیت جزایر سهگانه در خلیج فارس در بیانیه مشترک عربستان سعودی و رئیسجمهوری چین مطرح شده بود.
عربستان سعودی و کویت همچنین ادعای مالکیت بر میدان نفتی و گازی "آرش" را داشته و اعلام کردهاند که این دو کشور "به صورت انحصاری حق حاکمیت کامل برای بهرهبرداری" از این میدان بزرگ دریایی را دارند.
میدان گازی آرش که در عربستان و کویت به نام میدان "الدُرّه" خوانده میشود بیش از شصت سال پیش کشف شد. ایران حدود سه دهه پیش مذاکراتی را با کویت برای تعیین مرزهای دریایی آغاز کرد، که نیمه تمام ماند و پس از آن نیز به رغم اصرار کویت و عربستان از ادامه آن طفره رفت.
روایت تصویری تنش سیاسی میان عربستان و ایران
اعدام نمر النمر به تیرگی مناسبات دو کشور ایران و عربستان دامن زد. رویدادی با پیامدهای گسترده برای منطقه و جهان.
عکس: picture alliance/dpa/Y. Arhab
شیخ نمر باقر النمر رهبر شیعیان معترض عربستان
نمر النمر یکی از رهبران سرشناس شیعی مذهب عربستان سعودی و از مخالفان خانواده سلطنتی در منطقه قطیف در استان شرقی عربستان سعودی بود. نمر النمر پیش از دستگیری خواستار خودمختاری منطقه قطیف در شرق عربستان شده بود. اکثر ساکنان قطیف که از مناطق نفتی مهم کشور به شمار میرود، شیعه هستند.
عکس: Reuters/K. Abdullah
دستگیری نمر النمر
نمر النمر در تابستان سال ۲۰۱۲ در العوامیه، شهر مجاور قطیف دستگیر شد. پلیس عربستان میگوید وی در زمان بازداشت، در اتومبیل خود، اسلحه داشته و در صدد فرار بوده است. هواداران النمر این اتهامات را رد میکنند. شیخ نمر النمر در جریان دستگیری مورد اصابت گلوله پلیس قرار گرفت و زخمی شد. تصویر شیخ نمر النمر پس از دستگیری در سال ۲۰۱۲ در عربستان سعودی.
عکس: AFP/GettyImages
وزارت کشورعربستان: شیخ نمر النمر اعدام شد
وزارت کشور عربستان سعودی در تلویزیون این کشور اعلام کرد که "۴۷ تروریست" اعدام شدهاند. نام شیخ نمر النمر، روحانی شیعه نیز در میان اعدامشدگان بود. عربستان سعودی یکی از پنج کشوری است که بیشترین اعدامها را اعمال میکند.
عکس: picture-alliance/AP Photo/J. Gambrell
معترضان سفارت عربستان در تهران را به آتش کشیدند
معترضان به اعدام شیخ نمر النمر، روحانی شیعه، سفارت عربستان در تهران را به آتش کشیدند و دست به تخریب آن زدند. کنسولگری عربستان در مشهد نیز مورد حمله واقع شد. مأموران انتظامی موفق شدند به تجمع معترضان خشمگین در مقابل سفارت عربستان در تهران پایان دهند.
عکس: Isna
تظاهرات در برابر کنسولگری عربستان در مشهد
به رغم آنکه مقامات مسئول پس از تجمعات پرخشونت روز شنبه (۱۲ دی) هر گونه تجمع مقابل نمایندگیهای سیاسی عربستان را ممنوع اعلام کرده بودند، تجمع معترضان به اعدام شیخ النمر روز یکشنبه ادامه یافت. عصر یکشنبه عدهای در مشهد در برابر کنسولگری عربستان تجمع کردند. عکسهای منتشر شده نشاندهنده استفاده از ماشین آبپاش برای متفرق کردن جمعیت است.
عکس: fararu.com
تظاهرات در بحرین
اعدام شیخ نمر با اعتراض شدید شیعیان بحرین روبرو شد. آنها با راه پیماییهایی مخالفت خود را با این اقدام عربستان سعودی اعلام کردند. بحرین یک روز بعد از قطع روابط عربستان سعودی با ایران مناسبات دیپلماتیک خود با جمهوری اسلامی ایران را قطع کرد.
عکس: picture-alliance/dpa/A.Fardan
ایران کاردار عربستان سعودی در تهران را احضار کرد
دولت ایران کاردار عربستان سعودی در تهران را به وزارت امور خارجه احضار و به اعدام شیخ النمر اعتراض کرد. پیشتر سخنگوی وزارت خارجه ایران گفته بود، عربستان برای سیاستهای خود "تاوانی سخت" خواهد پرداخت.
عکس: picture-alliance/AP Photo
آیتالله خامنهای: "دست انتقام الهی گریبان سیاستمداران سعودی را خواهد گرفت"
آیتالله خامنهای با "ناحق" خواندن اعدام شیخ نمر هشدار داد: «دست انتقام الهی گریبان سیاستمداران سعودی را خواهد گرفت». دبیرکل سازمان ملل، اتحادیه اروپا، آمریکا و چهرههای سرشناس عراق نیز به این رویداد واکنش نشان دادند. بانکی مون، دبیر کل سازمان ملل متحد، گفت اعدام شیخ نمر در عربستان سعودی وی را "عمیقا نگران" کرده است.
عکس: Leader.ir
پیامدهای اعدام شیخ نمر به فوتبال ایران و عربستان هم رسید
مهدی تاج، رئیس سازمان لیگ ایران میگوید شکایتی علیه فوتبال عربستان برای ارسال به کنفدراسیون فوتبال آسیا تنظیم شده است. باشگاههای عربستان حاضر در لیگ قهرمانان آسیا ظاهرا ترجیح میدهند در زمینی بیطرف با حریفان ایرانی بازی کنند.
عکس: farsnews.com
عربستان روابط دیپلماتیک خود را با ایران قطع کرد
عادل الجبیر، وزیر امور خارجه عربستان یک روز پس از حمله گروهی از شهروندانی ایرانی به سفارت عربستان سعودی در تهران و تخریب و به آتشکشیدن آن، اعلام کرد که این کشور روابط دیپلماتیک خود با ایران را قطع کرده و از اعضای سفارت ایران در ریاض خواسته تا ۴۸ ساعت آینده خاک عربستان را ترک کنند.
عکس: picture-alliance/dpa/K. Elfiqi
عربستان قصد دارد برادر زاده نمر النمر را نیز اعدام کند
علی النمر، برادر زاده نمر النمر نیز به اعدام محکوم شده است. او ۱۷ ساله بود که در عربستان سعودی دستگیر شد.علی النمر در دادگاه شریعت اسلامی عربستان از جمله به جرم عضویت در یک سازمان تروریستی و پرتاب کوکتل مولوتوف به سوی ماموران پلیس عربستان به اعدام محکوم شده است. از علی النمر اعترافاتی به چاپ رسیده. خانواده او بر این نظرند که این اعترافها زیر شکنجه از متهم گرفته شده است.
عکس: Facebook/Save Ali-Al Nimr
بحرین و سودان مناسبات دیپلماتیک خود را با جمهوری اسلامی ایران قطع کردند
بحرین و سودان نیز به تبعیت از عربستان سعودی مناسبات دیپلماتیک خود را با جمهوری اسلامی ایران قطع کردند. بحرین که همجوار عربستان سعودی است متحد نزدیک این کشور به حساب میآید. حمد بن عیسی آل خلیفه، پادشاه بحرین
عکس: dapd
یورش به سفارتخانهها، تکرار یک تجربه خطا
جمشید فاروقی، رئیس بخش فارسی دویچه وله، در تفسیری با عنوان یورش به سفارتخانهها، تکرار یک تجربه خطا نوشت نیروهای اصولگرا در ایران "به جای جلب توجه اذهان بینالمللی به نقض آشکار حقوق بشر در عربستان و تلاش برای ایجاد موج مخالفت با سیاستهای تحریکآمیز عربستان در منطقه، همان خطای تجربه شده پیشین را تکرار کردند: یورش به سفارتخانه عربستان در تهران و کنسولگری این کشور در مشهد."
عکس: Mehr
آمریکا ایران و عربستان را به تنشزدایی فراخواند
جان کربی، سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا دولت آمریکا، با بالا گرفتن تنشهای سیاسی میان ایران و عربستان سعودی شامگاه یکشنبه (۳ دسامبر / ۱۳ دی) در واشنگتن دو کشور را فراخواند تا گامهای لازم را در راه آرامکردن اوضاع بردارند.
عکس: picture alliance/AA/S. Corum
تلاش روحانی برای حفظ آرامش در ایران پس از اعدام شیخ النمر
حسن روحانی اعدام نمر، رهبر شیعیان معترض عربستان را در راستای "دامن زدن به فرقهگرایی، تروریسم و افراط در منطقه" دانست. او ضمن هشدار نسبت به بروز خشونت، دستور شناسایی مهاجمان به نمایندگیهای سیاسی عربستان در ایران را داد.
عکس: picture-alliance/Russian Presidential Press and Information Office/TASS/M. Klimentyev
کوشش ایران و اروپا برای جلوگیری از تنشها پس از اعدام نمر
ایران و اتحادیه اروپا میخواهند از بالا گرفتن تنش در منطقه در پی اعدام شیخ نمر، رهبر معترض شیعیان عربستان، جلوگیری کنند. وزرای خارجه ایران و عربستان نیز به همتای اتریشی خود گفتهاند نمیخواهند تنش میان دو کشور تشدید شود.