خبر لغو سفر را خانم تاریا کرونبرگ، رئیس فنلاندی هیات پارلمان اروپا، روز شنبه، ۲۷ اکتبر اعلام کرد. هیأت قصد داشت که در سفر خود به تهران دعوتنامه رسمی پارلمان اروپا از نسرین ستوده و جعفر پناهی را به‌دست آنها برساند. این دعوتنامه در ارتباط با دریافت جایزه ساخاروف بوده است.

نسرین ستوده، وکیل سرشناس ایرانی و از مدافعان حقوق زندانیان سیاسی، زنان و کودکان که اینک در زندان به سر می‌برد و جعفر پناهی کارگردان منتقد ایرانی که ممنوع‌الخروج شده است روز جمعه ۲۶ اکتبر به عنوان برندگان سال ۲۰۱۲ جایزه ساخاروف اعلام شدند. این جایزه را هر سال پارلمان اروپا به فرد یا افرادی اعطا می‌کند که در کشور خود برای حقوق بشر و آزادی بیان فعالیت‌های قابل اعتنایی داشته‌اند.

قبل از اعلام لغو سفر از سوی خانم تاریا کرونبرگ، حسین شیخ‌الاسلام مشاور امور بین‌الملل مجلس شورای اسلامی ایران به خبرگزاری‌های ایران گفت که هیأت پارلمان اروپا برای سفر خود پیش‌شرطی تعیین کرده، اما جمهوری اسلامی حاضر به قبول این پیش‌شرط نشده است.

شیخ‌الاسلام به پیش‌شرط هیأت پارلمان اروپا اشاره صریحی نکرد، اما خبرگزاری آلمان روز جمعه (۲۶ اکتبر / ۵ آبان) از قول مارتین شولتس، رئیس پارلمان اروپا خبر داده بود که که هیأت اعزامی این به ایران خواهان دیدار با نسرین ستوده، وکیل دادگستری و فعال حقوق کودکان و زنان، و جعفرپناهی، کارگردان سینماست. شولتس این سخنان را پس از آن اعلام کرد که پارلمان اروپا جایزه آزادی بیان (جایزه ساخاروف) را به ستوده و پناهی اعطا کرد.

شولتس ضمن ابراز خرسندی از اعطای جایزه ساخاروف به نسرین ستوده و جعفر پناهی گفت که این جایزه صدای بلند و رسای ماست که بگوییم آن دو تنها نیستند. او افزود: «با این جایزه ما ضمن تحسین ستوده و پناهی همبستگی خود را با یک مرد و یک زن که در مقابل ایجاد رعب و وحشت در ایران سر تسلیم فرود نیاورده‌اند، ابراز کردیم.»

رئیس پارلمان اروپا سپس با اشاره به سفر هیأت نمایندگان این پارلمان به ایران گفت: «این هیأت پیام تبریک خود را به نسرین ستوده و جعفر پناهی ارائه خواهد کرد و در صورتی که دولت ایران مانع این دیدار شود، هیأت یادشده فورا ایران را ترک خواهد کرد.»

ظاهراَ همین تاکید و فشار پارلمان اروپا برای دیدار با ستوده و پناهی عامل نگرانی مقام‌های جمهوری اسلامی ایران و لغو سفر شده است.

هیأت پارلمانی اروپا قرار بود روز ۲۷ اکتبر (۶ آبان) به تهران پرواز داشته باشد و در طول سفر ۵ روزه خود با نمایندگان مجلس و دیگر مقام های ایران دیدار کند.

بررسی و تصویب سفر هیأت پارلمانی اتحادیه اروپا در درون و بیرون از پارلمان اروپا بحث‌های زیادی را برانگیخت. در حالی که اکثر نمایندگان چپ، سوسیال‌دمکرات و سبزها موافق این سفر بودند، رؤسای فراکسیون لیبرال‌ها و محافظه‌کار‌ان راستگرای "ECR" با این دیدار به شدت مخالف کردند. از نظر آنها چنین اقدامی، در شرایط فعلی که مذاکرات اتمی به بن‌بست رسیده‌ و اتحادیه‌ی اروپا تحریم‌های خود علیه ایران را پیوسته گسترش می‌دهد، می‌تواند پیامی نادرست به حکومت ایران قلمداد شود.