وزرات دفاع روسیه روز ۲۱ ژوئیه سال ۲۰۱۴ در مسکو تصاویر ماهواره‌ای منتشر کرد که بر اساس ادعای روسیه تحرکات نیروی هوایی اوکراین را در روز ۱۷ ژوئیه در شرق اوکراین به تصویر می‌کشند، محلی که بر فراز آن به یک بویینگ ۷۷۷ شلیک شده بود.

در این روز هواپیمای شرکت هواپیمایی مالزی که ۱۷ ژوئیه از آمستردام عازم کوالالامپور بود، نزدیک دونتسک در شرق اوکراین سقوط کرد و بر اثر آن هر ۲۹۸ سرنشین این هواپیما جان خود را از دست دادند.

نیروهای اوکراینی و استقلال طلبان هوادار روسیه در اوکراین، بارها یکدیگر را عامل سقوط این هواپیما معرفی کرده‌اند.

بیشتر بخوانید: «جدایی‌طلبان اوکراین مسبب سقوط هواپیمای مالزیایی هستند»

به گزارش سایت آلمانی زبان اشپیگل، بلینگ‌کات (Bellingcat) پلتفرمی مستقل، دو نمونه از این تصاویر را تجزیه و تحلیل کرده است. به نوشته "اشپیگل" بررسی این تصاویر از نقطه‌نظر جنایی «به طور روشن و بدون شبهه ثابت کرده است که به این تصاویر تاریخ اشتباه داده شده‌است و تصاویر با استفاده از نرم‌افزار فوتوشاپ دستکاری شده‌اند.»

بنا بر ادعای وزارت دفاع روسیه یکی از این تصاویر ثابت می‌کند که دست‌کم سامانه موشکی بوک (Buk) و سه خودرو پشتیبانی فنی روز ۱۷ ژوئیه ۲۰۱۴ دیگر در پایگاه نظامی شمال دونتسک نبوده‌اند.

«ابرها جزییات را پوشانده‌اند»

کارشناسان "بلینگ‌کات" اما معتقدند روسیه این تصاویر را پیش از انتشار دست‌کاری کرده است. این کارشناسان در گزارش خود در مورد یکی از عکس‌ها آورده‌اند:«به احتمال زیاد ابرها در گوشه راست و چپ تصویر اضافه شده‌اند و به این ترتیب روی جزییات بیشتر برای مقایسه با تصاویر دیگر پوشیده شده‌است.»

اما به نوشته "اشپیگل" از مقایسه محتوای این تصویر با تصاویر ماهواره‌ای "گوگل ارث"در همان زمان مشخص می‌توان به این نکته پی برد که تصویر ماهواره‌ای بدون شک در زمانی بین روز اول ژوئن تا ۱۸ ژوئن ضبط شده است. یعنی یک ماه پیش از شلیک به "اچ ام ۱۷". این ادعا را می‌توان با تغییراتی که در بافت زمین و همچنین پوشش گیاهی زمین روی عکس قابل مشاهده است، ثابت کرد.

به نوشته "اشپیگل" قصد از انتشار دومین عکس توسط روسیه، به تصویر کشیدن سامانه موشکی بوک ارتش اوکراین در روز ۱۷ ژوئن سال ۲۰۱۴ در نزدیکی روستای ساروشنسکویه (Saroschenskoje) است. منطقه‌ای که شلیک به هواپیما از آن صورت گرفته است.

در بررسی این تصویر هم "بلینگ‌کات" به این نتیجه رسیده است که تصویر ماهواره‌ای به صورت دیجیتال دستکاری شده‌است. با مقایسه‌ی تصاویر مشخص شده‌است که این عکس هم پیش از تاریخ ۱۵ ژوئیه ضبط شده است.

بر اساس ادعای روسیه یک هواپیمای جنگی اوکراین به بویینگ خطوط هوایی مالزی شلیک کرده است. هدف روسیه از انتشار تصاویر ماهواره‌ای کمی پس از سقوط هواپیما در وهله نخست از اعتبار انداختن ادعای دولت اوکراین بود که حضور پدافند ضد هوایی خود در این منطقه را همواره رد کرده بود.

تئوری روزنامه روسی

در آغاز ماه مه امسال (۲۰۱۵) روزنامه "نووایا گازتا" مسکو به یکباره تئوری جدیدی را در این باره مطرح کرد. این روزنامه از سامانه موشکی بوک سخن به میان آورده است. بر اساس ادعای این روزنامه که بر پایه "تحقیقات مهندسان روسی" تنظیم شده است، موشک شلیک شده به هواپیمای خطوط هوایی مالزی از نقطه‌ای شلیک شده که سامانه‌های موشکی بوک اوکراین در آنجا مستقر بوده‌اند. مهندسان نظامی روسیه می‌گویند هواپیمای «ام اچ ۱۷» شرکت هواپیمایی مالزی که ژوئیه سال ۲۰۱۴ در جنوب شرق اوکراین سقوط کرد، هدف یک فروند موشک سطح به هوا بوک قرار گرفته است.

سایت اشپیگل می‌نویسد، پایه‌ و اساس گزارش این روزنامه تصویر ماهواره‌ای دومی است که گفته می‌شود از پایگاهی نزدیک روستای ساروشنسکویه (Saroschenskoje) گرفته شده‌ است.

سه ماه پس از سرنگونی بویینگ ۷۷۷ شرکت هواپیمایی مالزی، سازمان اطلاعات و امنیت خارجی آلمان (BND) گزارشی منتشر کرد که در آن ادعا شده‌بود، موشک پدافندهوایی از سامانه روسی موسوم به "بوک" پرتاب شده است، سامانه‌‌ی موشکی‌ای که جدایی‌طلبان پیشتر از دست نیروهای دولتی اوکراین خارج کرده بودند.