یکی از وزیران اسرائیل خواستار کمک نظامی به اوکراین شد
۱۴۰۱ مهر ۲۵, دوشنبه
با انتشارگزارشهایی در مورد ارسال موشک و پهپادهای بیشتر از ایران به روسیه، یکی از وزرای اسرائیل خواستار کمک نظامی اسرائیل به اوکراین شد. وزرای خارجه اتحادیه اروپا ارسال تسلیحات از سوی ایران به روسیه را بررسی میکنند.
تبلیغات
روزنامه واشنگتنپست به نقل از نهادهای امنیتی ایالات متحده آمریکا در گزارشی که روز یکشنبه ۱۶ اکتبر (۲۴ مهر) منتشر شد، آورده است، در توافقی "مخفیانه" ایران قصد دارد موشک های فاتح -۱۱۰ و ذوالفقار را به روسیه تحویل دهد که میتوانند اهدافی را در فاصله ۳۰۰ تا ۷۰۰ کیلومتری مورد هدف قرار دهند.
انتشار خبر تحویل موشکهای بالستیک ایران به روسیه باعث واکنشهایی از سوی اسرائیل نیز شده است.
نخمان شای، وزیر امور یهودیان خارج از کشور در اسرائیل به تازگی در توئیتی با اعلام اینکه کشورش نیز در آینده باید به اوکراین کمک نظامی کند، نوشته است: «ایران در حال انتقال موشکهای بالستیک به روسیه است و دیگر تردیدی وجود ندارد که اسرائیل در این جنگ چه موضعی باید اتخاذ کند. زمان آن فرا رسیده است که اوکراین از اسرائیل نیز کمکهای نظامی دریافت کند، درست مانند آنچه که ایالات متحده آمریکا و کشورهای ناتو انجام میدهند.»
دیمیتری مدودف، معاون رئیس شورای امنیت روسیه روز دوشنبه در واکنش به احتمال کمک تسلیحاتی اسرائیل به اوکراین، این موضوع را "اقدامی بسیار نسنجیده و بی پروا" خواند.
رئیسجمهور سابق روسیه و معاون کنونی شورای امنیت این کشور هشدار داده است، ارسال تسلیحات از سوی اسرائیل به اوکراین، روابط این کشور با مسکو را از بین میبرد.
ولودیمیر زلنسکی، رئیسجمهور اوکراین در اواخر سپتامبر گفته بود، از اینکه اسرائیل پس از چندین بار درخواست کمک، از ارسال سلاح ضدهوایی به اوکراین خودداری کرده، شوکه شده است.
اسرائیل تاکنون کمکهای غیرنظامی به اوکراین کرده است. روز ۲۷ ژوئیه اسرائیل ۲۵ هزار جیره غذایی به اوکراین فرستاد. ۱۴ ژوئیه نیز وزارت دفاع اسرائیل گفت ۱۵۰۰ کلاه ایمنی، ۱۵۰۰ جلیقه محافظ، صدها لباس محافظ مین، هزار ماسک ضد گاز و دهها لباس ضد مواد خطرناک فیلتردار به اوکراین داده است. در ماه مه نیز اسرائیل ۲۰۰۰ کلاه ایمنی و ۵۰۰ جلیقه محافظ برای استفاده در مواقع اضطراری و غیرنظامی به اوکراین فرستاده بود.
در روزهای گذشته و پیش از انتشار گزارش واشنگتن پست، در رسانهها تصاویری از بقایای پهپادهای ایرانی که در حمله به اوکراین مورد استفاده قرار گرفتهاند، منتشر شده بود. در یکی از این تصاویر پهپادهای شاهد ۱۳۶ ساخت ایران دیده میشد.
جوزپ بورل نیز در نشست شورای وزرای خارجه اتحادیه اروپا، صبح دوشنبه ۱۷ اکتبر (۲۵ مهر)، در پاسخ به سوالی درباره استفاده از پهپادهای ساخت ایران در جنگ اوکراین اعلام کرد، این موضوع در این جلسه مورد بحث قرار خواهد گرفت.
مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا گفته است: «ما به دنبال شواهد محکمی خواهیم بود که ایران با قویترین لحن ممکن آن را رد کرده است.»
جان آسلبورن، وزیر امور خارجه لوکزامبورگ نیز در حاشیه همین نشست گفته است که "فکر نمیکنیم در حال حاضر بتوانیم توافق هستهای ایران را احیا کنیم."
او هشدار داده است که اگر دخالت ایران در جنگ اوکراین ثابت شود، "دیگر تحریمها محدود به چند نفر نخواهند بود."
از سوی دیگر در گزارش روزنامه واشنگتن پست به این موضوع نیز اشاره شده که ایران در ماه سپتامبر هیئتی را به روسیه فرستاده بود تا شرایط ارسال موشکها را بررسی کنند.
مقامات پنتاگون هم استفاده از پهپادهای ایرانی در حملات هوایی روسیه و همچنین موفقیت اوکراین در سرنگونی برخی از این پهپادها را تایید کردهاند. والاستریت ژورنال پیشتر نوشت که پهپادهای ایرانی خسارات جدی به ارتش اوکراین وارد کردهاند.
جمهوری اسلامی اما تاکنون ارسال هرگونه تسلیحات به روسیه برای به کارگیری در جنگ اوکراین را تکذیب کرده است.
در تازهترین واکنش به این موضوع، سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی بار دیگر با رد خبر ارسال هر گونه سلاح برای طرفین جنگ گفته است: «ایران همانطور که مخالف جنگ علیه سوریه، عراق و افغانستان بود، در خصوص اوکراین نیز مخالف جنگ است و متناسب با ظرفیت خود تلاشهایش را انجام داده که به رویکرد نظامی خاتمه ببخشد.»
ناصر کنعانی، سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران روز دوشنبه در نشست هفتگی با خبرنگاران افزود: «این طنز تلخ سیاسی است که کشورهایی که خودشان صادر کننده میلیاردها دلار اسلحه و تجهیزات به یک طرف جنگ هستند، کشور دیگری را به ارسال اسلحه متهم میکنند.»
بر اساس گزارش منابع آمریکایی، روسیه از آغاز جنگ، بیش از شش هزار قطعه ملزومات از دست داده است. مورگان مویر، معاون مدیر آژانس اطلاعات ملی آمریکا گفته است، روسیه با شتابی روز افزون در حال استفاده از مهمات است و تحریمها صنایع تسلیحاتی این کشور را از کار انداختهاند.
سامانه پدافند "گنبد آهنین" اسرائیل به روایت تصویر
بخش اعظم راکتهای شلیک شده حماس و جهاد اسلامی توسط سامانه پدافند "گنبد آهنین" اسرائیل رهگیری و منهدم شدهاند. این سیستم چگونه عمل میکند و قیمت هر موشک آن چقدر است؟ اطلاعاتی از "گنبد آهنین" در این گزارش تصویری:
عکس: Amir Cohen/REUTERS
گنبد آهنین بر فراز اسرائیل
در درگیریهای اخیر میان فلسطینیان و اسرائیل تاکنون چند هزار راکت توسط حماس و جهاد اسلامی از نوار غزه بسوی شهرهای اسرائیل پرتاب شدهاند. بخش اعظم این راکتها توسط سامانه پدافند هوایی "گنبد آهنین" اسرائیل، رهگیری و منهدم شدهاند.
عکس: Amir Cohen/REUTERS
سامانههای پدافند دوربرد
سامانههای پدافندی همچون اس ۳۰۰، اس ۴۰۰ (عکس)، اس ۵۰۰ روسی یا پاتریوت آمریکایی سامانههایی با برد بلند هستند و اصولا توانایی مقابله با تهدید از نوع "برد کوتاه" را ندارند. علاوه بر این موشکهای این سیستمها بسیار گران هستند و در صورت استفاده انبوه، بسیار گران تمام میشود. برای نمونه یک موشک ضد هوایی "RIM-162 Evolved Sea Sparrow" ساخت کارخانه رتیان میان ۶۴۰ تا ۸۰۰ هزار دلار قیمت دارد.
عکس: Vitaliy Ankov/Sputnik/dpa/picture alliance
فلاخن داود
سامانه پدافند هوایی اسرائیل از دو بخش "گنبد آهنین" (کوتاه برد) و فلاخن داود (David's Sling) تشکیل شده است. طراحی این سامانه در سال ۲۰۰۹ با مشارکت شرکت اسرائیلی رافائل و شرکت آمریکایی ریتیون آغاز و از سال ۲۰۱۶ عملیاتی شد. فلاخن داود برای رهگیری موشکهای بالستیک تاکتیکی، راکتهای میانبرد، دوربرد و موشکهای کروز طراحی و جانشین سامانه پدافند هوایی هاوک و پاتریوت شد.
عکس: Reuters/A. Cohen
دلیل ساخت گنبد آهنین
پیشینه ساخت پدافند موشکی اسرائیل موسوم به گنبد آهنین (iron dome) به جنگ ۳۳ روزه میان ارتش اسرائیل و حزبالله لبنان برمیگردد که طی آن حزبالله لبنان با پرتاب حدود ۴ هزار راکت کاتیوشا به سوی شمال اسرائیل جان ۴۴ شهروند غیرنظامی را گرفت و ۲۵هزار نفر را مجبور به ترک خانههای خود کرد.
عکس: picture alliance/landov
گنبد آهنین برد کوتاه
بخش برد کوتاه گنبد آهنین فقط برای شرایط اسرائیل طراحی شده است. گرچه برد موشکهای این سامانه ۷۰ کیلومتر است، اما یک واحد پدافندی عملا میتواند بطور موثر تا شعاع ۷ کیلومتری را پوشش دهد و بدین ترتیب محدوده عمل هر واحد ۱۵۰ کیلومترمربع است.
عکس: Ahmad Gharabli/AFP/Getty Images
مقابله با تهدید انبوه
سامانه پدافند گنبد آهنین اسرائیل از همان آغاز برای مقابله با تهدید انبوه طراحی شد. هر واحد پدافندی شامل ۴ "لانچر" و هر سکو مجهز به ۲۰ موشک است. هر واحد دارای یک مرکز کنترل و یک رادار (EL/M-2084-Multi-Mode-Radar) است که میتواند یک هزار جسم پرنده را همزمان تشخیص دهد.
عکس: AFP/J. Marey
سامانه هوشمند
سامانه پدافند گنبد آهنین میتواند همزمان به ۶ هدف حمله کند. این سیستم استارت موشک دشمن را ثبت، مسیر پرواز و محل اصابت احتمالی را محاسبه و به سوی هدف شلیک میکند. جالب اینکه سامانه میداند محل اصابت موشک دشمن منطقه مسکونی است یا بیابان و در صورت عدم احساس خطر از شلیک خودداری میکند.
عکس: Getty Images/AFP/J. Guez
قیمت و دقت عمل هر موشک
قیمت هر موشک سامانه پدافند گنبد آهنین ۲۰ هزار دلار اعلام شده است. ارتش اسرائیل "دقت عمل" (Killrate) این سیستم را ۹۰ درصد اعلام کرده، اما واحدهای پدافندی برای بالابردن درصد دقت عمل معمولا دو موشک به سوی هدف شلیک میکنند که هزینه نابودی اهداف پرنده را به ۴۰ هزار دلار میرساند.
عکس: Amir Cohen/REUTERS
دلیل ویرانیها
شمار بالای راکتهای پرتاب شده از سوی حماس و جهاد اسلامی و اصابت برخی از راکتها به مناطق شهری اسرائیل نشان میدهد که سامانه پدافند برای خالی نشدن کامل "لانچرها" به سوی اهداف مهاجم تنها یک راکت شلیک کردهاند و بدین گونه دقت رهگیری کاهش یافته و شماری از راکتها نیز موفق به عبور از شبکه پدافند شدهاند.
عکس: Gideon Markowicz/AFP/Getty Images
راکتهایی برای ترور؟
سردار سلامی، فرمانده سپاه پاسداران انقلاب اسلامی که از حماس و جهاد اسلامی پشتیبانی میکند، میگوید جنبش مقاومت فلسطین از پرتاب سنگ به پرتاب موشک رسیده است. اما واقعیت این است که این راکتها ارزش نظامی ندارند، زیرا توانایی حمل فقط ۵ کیلو مواد منفجره را دارند و دارای سیستم هدایت شونده و هدف یاب هم نیستند. آنها شلیک میشوند تا به جایی اصابت کنند که معمولا مناطق مسکونی است.
عکس: Said Khatib/AFP
اصابت راکت؟ یا پهپاد انتحاری؟
در اولین شب حمله به اسرائیل تاسیسات نفتی در جنوب اشکلون مورد حمله قرار گرفت. گفته شد انفجار بر اثر اصابت راکت نبوده، بلکه همزمان درحالی که سامانه پدافند گنبد آهنین مشغول رهگیری راکتها بود، یک پهپاد انتحاری با پرواز در ارتفاع پائین به تاسیسات اصابت کرده است. پس از آن نیروی هوایی اسرائیل سریعا واکنش نشان داد و یک پهپاد انتحاری دیگر را منهدم کرد.
عکس: Ilan Rosenberg/REUTERS
بهینه سازی
سامانه پدافند گنبد آهنین بطور مداوم بهینه سازی میشود که بزرگترین آن در ژانویه سال ۲۰۲۰ بود. در پی این بهینهسازی، این سامانه توانایی رهگیری موشکهای کروز و پهپادهایی که در ارتفاع کم پرواز میکنند را نیز دارند.
عکس: picture alliance/landov
۹۰ درصد رهگیری
براساس شمارش منابع اسرائیلی از روز بیستم تا روز پنجشنبه ۳۰ اردیبهشت (۲۰ مه) تعداد ۴ هزار و ۷۰ راکت به سوی اسرائیل شلیک شده که ۴۷۰ فروند آن دارای نقص فنی بوده و در نوار غزه سقوط کردهاند. ۹۰ درصد بقیه راکتها رهگیری و منهدم شدهاند.