بکتاش آبتین، رضا خندان (مهابادی) و کیوان باژن، سه نفر از تلاشگران کانون نویسندگان ایران جهت اجرای حکم حبس، به زندان اوین رفتند. سه نویسنده سه ماه پیش احضار شده بودند اما احکام آنها تا پنجم مهرماه به تعویق افتاده بود.
تبلیغات
کانون نویسندگان ایران در گزارشی اطلاع داده است که شنبه پنجم مهر ماه رضا خندان (مهابادی) و بکتاش آبتین، دو عضو هیئت دبیران کانون و کیوان باژن عضو پیشین هیئت دبیران جهت اجرای حکم به زندان اوین منتقل شدند.
به گفته کانون نویسندگان آقایان خندان (مهابادی) و آبتین هر یک به شش سال و آقای باژن به سهسال و نیم زندان محکوم شدهاند.
این سه نویسنده پیشتر در تاریخ یکم تیرماه ۱۳۹۹ به شعبه یک اجرای احکام احضار شده بودند؛ اما به علت شیوع بیماری کووید۱۹، اجرای حکم آنها به تعویق افتاد. بامداد شنبه (۵ مهرماه) سه نویسنده در دایره اجرای احکام حضور یافتند و حوالی ساعت سه بعد از ظهر به زندان اوین منتقل شدند.
رضا خندان (مهابادی)، بکتاش آبتین و کیوان باژن اردیبهشت ۱۳۹۸ در شعبه ۲۸ دادگاه انقلاب اسلامی تهران به ریاست قاضی مقیسه محاکمه و هر یک به شش سال زندان محکوم شده بودند.
چندی بعد در هشتم دیماه ۹۸ شعبه۳۶ دادگاه تجدید نظر به ریاست قاضی زرگر حکم بدوی رضا خندان (مهابادی ) و بکتاش آبتین را تأیید کرد و حکم کیوان باژن به سه سال و شش ماه تبدیل شد. کانون نویسندگان ایران اما در روز اعلام کرده بود.
دادگاه انقلاب اتهام سه نویسنده عضو کانون را "تبلیغ علیه نظام" و "اجتماع و تبانی به قصد اقدام علیه امنیت کشور" ثبت کرده و برای آن مصادیق و مستنداتی ذکر نموده از جمله: انتشار نشریه داخلی کانون نویسندگان ایران، مشارکت در تدوین کتاب تاریخچه کانون، بیانیههای کانون و حضور در مراسم سالگرد محمدجعفر پوینده، محمد مختاری و احمد شاملو.
کانون در گزارش خود دلیل اصلی محکومیت سه عضو فعال خود را "مخالفت با سانسور و دفاع از آزادی بیان" دانسته است.
کانون نویسندگان در اواخر اردیبهشت سال گذشته نیز به صدور حکم زندان برای رضا خندان مهابادی، بکتاش آبتین و کیوان باژن اعتراض کرده و احکام سنگین برای آنان را "سرکوبگرانه" خوانده بود.
در بیانیه کانون نویسندگان ایران آمده بود: «این فقط محاکمهو محکومیت سه نویسنده نیست. تنها محاکمهکانون نویسندگان ایران هم نیست. محکومیت همهنویسندگان و کسانی است که میخواهند از حق آزادی بیان برخوردار باشند».
در تعقیب نویسندگان
مأموران وزارت اطلاعات در اردیبهشتماه ۱۳۹۴ با یورش به خانه بکتاش آبتین ضمن بازداشت این نویسنده، بیش از ۲۰۰۰ قلم فیلم، عکسهای خانوادگی، موبایل، لپتاپ و اسناد کانون نویسندگان ایران را با خود بردند. یک هفته پس از این ماجرا، رضا خندان (مهابادی) و کیوان باژن هم از سوی وزارت اطلاعات احضار شده و مورد بازجویی قرار گرفتند.
رضا خندان پژوهشگر و منتقد ادبی، نویسندگی را در سال ۱۳۵۷ با انتشار کتاب "بچههای محل" آغاز کرد. از این نویسنده کتابهایی چند منتشر شده است: در زمینه نقد ادبی "از کوزه همان برون تراود که در اوست"، مجموعه هفت جلدی "داستانهای محبوب من" و "دانه و پیمانه" (دو کتاب اخیر مشترک با علیاشرف درویشیان؛ در زمینه گردآوری و پژوهش: "جنگ رازی" و مجموعه ۱۹ جلدی "فرهنگ افسانههای مردم ایران" (مشترک با علیاشرف درویشیان). در زمینه داستاننویسی: "بچههای محل" و "انفرادیهها" و...
او از سال ۱۳۷۷ به عضویت کانون نویسندگان ایران در آمد و پنج دوره عضو هیئت دبیران آن بود.
بکتاش آبتین شاعر و فیلمساز کار ادبی را در دهه ۱۳۷۰ آغاز کرد. او پنج دفتر شعر منتشر کرده است: "و پای من که قلم شد نوشت برگردیم"، "مژهها چشمهایم را بخیه کردهاند"، "شناسنامه خلوت"، "پتک" و "در میمون خودم پدر بزرگم". افزون بر این او چند فیلم مستند ساخته است.
بکتاش آبتین در اواخر دهه ۱۳۸۰ به عضویت کانون نویسندگان ایران در آمد و سه دوره عضو هیئت دبیران آن بود.
کیوان باژن نویسنده و روزنامهنگار کیوان باژن در دهه ۱۳۸۰ به کانون نویسندگان ایران پیوست و دو دوره به عضویت هیئت دبیران انتخاب شد.
آقای باژن از نیمه دهه ۱۳۷۰ چندین کتاب داستان منتشر کرده است: "دیروز تا بی نهایت صفر...!" (رمان)، "از پشت دیوارهای خاکستری" (مجموعه داستان) و "در کوچه های اضطراب" (مجموعه داستان). افزون بر این از او آثاری پژوهشی و همچنین گفتارهایی در زمینه تاریخ شفاهی ادبیات معاصر ایران منتشر شده است.
گفتنی است که جمعی از اعضای کانون نویسندگان ایران و شماری از شاعران و نویسندگان مستقل از ساعت نه و نیم بامداد شنبه در اعتراض به اجرای حکم سه نویسنده در مقابل زندان اوین جمع شدند و تا لحظهبدرقهآنان در آنجا حضور داشتند.
اعضای کانون نویسندگان ایران به خاطر دفاع از آزادی اندیشه و بیان همواره زیر فشار سنگین احکام مستبدانه بودهاند و این فشار پیوسته افزایش یافته است. آنها سالیان دراز است که از تجمع علنی و فعالیت آزادانه محروم هستند.
نویسندگان زندانی؛ آنها که رفتهاند، آنها که ماندهاند
مصائب اهل قلم در ایران تنها سانسور آثار آنها نیست. دستگاههای قضایی و اطلاعاتی با نگاه امنیتی و اتهامات مشابه، برای شاعران و نویسندگان پرونده میسازند. کانون نویسندگان حکم ۱۸۶ ماه زندان سه عضو خود را "وهن عدالت" خواند.
مصائب اهل قلم در ایران تنها سانسور آثار آنها نیست. دستگاههای قضایی و اطلاعاتی با نگاه امنیتی و اتهامات مشابه، برای شاعران و نویسندگان پرونده میسازند. کانون نویسندگان حکم ۱۸۶ ماه زندان سه عضو خود را "وهن عدالت" خواند.
کیوان باژن
۴۲ ماه حبس برای نویسندگی... باژن در مقالهای مینویسد: «تا زمانی که فقط خودمان را ببینیم و اصلیترین دغدغهمان این باشد که کتابمان چاپ بشود و مهم نباشد کجا و چطور، با سانسور یا بدون آن؛ و تا زمانی که برای عرضه خود از سرو کول هم بالا برویم و مهمترین بحثمان این باشد که چرا کتاب سانسور شده من در فلان نشریه معرفی نشده، انتظار هر تحول در ادبیات داستانی بیهوده است.»
عکس: hoozoor.com
رضا خندان مهابادی
دبیر کانون نویسندگان، منتقد و فعال اجتماعی را به شش سال حبس محکوم کردهاند. شرکت در مراسم بزرگداشت احمد شاملو و آماده کردن کتابی پژوهشی در باره تاریخ ۵۰ ساله کانون برای انتشار داخلی، مصداق اتهاماتی چون "اجتماع و تبانی به قصد اقدام علیه امنیت کشور" معرفی شدهاند. کانون نویسندگان ایران دلایل و مستندات دادگاه را نامربوط تر و سستبنیاندتر از خود اتهامات خوانده است.
عکس: Mehr
بکتاش آبتین
اردیبهشت ۹۴، ماموران وزارت اطلاعات با یورش به خانه این شاعر و فیلمساز، هزاران فیلم و عکس، موبایل و لپتاپ شخصی و اسناد کانون نویسندگان را ضبط کردند. او به اتهام "تبلیغ علیه نظام" به ۶ سال حبس محکوم شد. آبتین در سال ۹۷ نیز به سه ماه کار اجباری در بهزیستی و ۵ میلیون تومان جریمه نقدی محکوم شده بود. آبتین در روز ۱۸ دی ۱۴۰۰، پس از محرومیت از درمان بهموقع، بر اثر ابتلا به کرونا جان خود را از دست داد.
عکس: persian.iranhumanrights.org
مهدی سلیمی
نویسنده، مترجم و سردبیر نشریه اینترنتی زغال، اواسط تیر ۹۹ با اتهاماتی چون «فعالیت تبلیغی علیه نظام»، «توهین به مقدسات اسلام»، «تشویق مردم به فساد و فحشا» و «اجتماع و تبانی علیه امنیت کشور» در اهر دستگیر شد. سلیمی که در جستاری، "ادبیات سیاسی، بلاگردان مردم ستدیده، سیر تاریخی قیامهای ایران تا رویدادهای آبان را بررسی کرده، موقتا و با قرار وثیقه ۵۰۰ میلیون تومانی از زندان اوین بیرون آمده است.
عکس: fa.iranfreedom.org
مژگان کاوسی
نویسنده، پژوهشگر و فعال اجتماعی کرد، با اتهاماتی چون "تشویق مردم برای بر هم زدن نظم عمومی" و "تبلیغ علیه نظام" به پنج سال و ۹ ماه زندان محکوم شده که سه سال آن لازم الاجراست. کاوسی که پس از دستگیری در اعتراضات سراسری آبان ۹۸، با وثیقه ۱۰۰ میلیون تومانی موقتا آزاد شده بود، بهار ۹۹ برای تحمل حبس به زندان مرکزی نوشهر انتقال یافت. او پس از انتقال به اوین، در اعتراض به وضعیت زندانیان، اعتصاب غذا کرد.
عکس: kampain.info
پوریا عالمی
ستوننویس روزنامههای سیاسی و نویسنده داستانهای "اکونآبادیها" و "آدمهای عوضی"، متهم پروندهای بود که وزارت اطلاعات احمدینژاد برای شماری از روزنامهنگاران تشکیل داد. او به "اتهام تبلیغ علیه نظام" به ۵سال حبس تعلیقی محکوم شد که بعد به یکسال تقلیل یافت.عالمی پیش از رفتن به اوین از مطبوعات خداحافظی کرد و نوشت: «حرف هم نزنم سیاسی است. از حماقت بنویسم، از جسم سخت بنویسم، از میمون بنویسم سیاسی است.»
عکس: ISNA
فاطمه اختصاری - مهدی موسوی
دادگاه انقلاب، این دو نویسنده، شاعر و منتقد اجتماعی را به اتهام "توهین به مقدسات" و "تبلیغ علیه نظام" به ۹۹ ضربه شلاق، جریمه نقدی و زندان طویل ۹ و ۱۱ ساله محکوم کرد. این سرایندگان"غزل پست مدرن"، پس از اعتراض به رای دادگاه و احتمال بالای عدم تغییر حکم در دادگاه تجدیدنظر، از ایران خارج شدند. کتابهای اختصاری و موسوی بارها از بازار جمع و خمیر شدهاند ولی اینک به صورت زیرزمینی فروخته میشوند.
عکس: Campaign for Human Rights in Iran/AP Photo/picture-alliance
یعقوب یادعلی
نویسنده رمان آداب بیقراری که جایزه هوشنگ گلشیری به عنوان بهترین رمان اول را ربود، اسفند ۸۴ به اتهام "توهین به قوم لر" بازداشت و به یک سال حبس محکوم شد و کتابش ده سال توقیف ماند. یادعلی پس از هفت سال سکوت، با رمان "آداب دنیا" به عرصه ادبیات برگشت. او در مصاحبهای با مجله "تجربه" گفته است: «نوشتن برای نویسنده خود زندگی است؛ اگر حواشی رایج مملکت ما اجازه بدهد و نویسنده جوانمرگ نشود.»
عکس: khabgard.com
شهرنوش پارسیپور
نویسنده رمانهایی چون "سگ و زمستان بلند"، "عقل آبی" و "کمی بهار"، در سرکوبهای دهه شصت، به خاطر "حمل چمدان نشریه" چهارسال از عمر خود را در زندان گذراند. او پس از آزادی، با ترجمه و تاسیس کتابفروشی زندگی میکرد اما ماموران کمیته انقلاب از او میخواستند درباره مراجعهکنندگان اطلاعات بدهد. پارسیپور به اتهام طرح مسئله بکارت در کتاب "زنان بدون مردان" بازجویی شد و پس از چهارمین بازداشت ایران را ترک کرد.
عکس: Ashkan Norouzkhani
فرج سرکوهی
عضو پیشکسوت کانون نویسندگان و سردبیر پرنفوذترین هفتهنامه مستقل ایران در دو دهه اول انقلاب، شاهد زنده ربایش و آزار در دستگاه اطلاعاتی جمهوری اسلامی است. او را پس از چند دستگیری موقت و هنگام سفر به آلمان، در فرودگاه ربودند و ادعا کردند که در اروپاست. پس از افشای ماجرا و ورود مجامع بینالمللی به این مسئله، سرکوهی به اتهام تبلیغ علیه جمهوری اسلامی به یک سال و نیم زندان محکوم شد.
عکس: privat
یوسف عزیزی بنیطرف
نویسنده و پژوهشگر عرب به اتهام دامن زدن به تظاهرات سال ۸۴ در اهواز و تحریک مردم به پنج سال زندان محکوم شد. این عضو کانون نویسندگان ایران پس از سخنرانی در کانون مدافعان حقوق بشر و اعتراض به سرکوب خشونتبار ناارامیهای خوزستان، دستگیر شده و با وثیقه ۱۰۰میلیون تومانی آزاد بود. او سرانجام و پس از چند بار احضار و تهدید به بازداشت، ایران را ترک گفت.
عکس: privat
علیاکبر سعیدی سیرجانی
سیرجانی از نخستین نویسندگانی است که به زندان جمهوری اسلامی رفتند و برنگشتند. این پژوهشگر که از همکاران بنیاد فرهنگ ایران بود، پس از مقالات و نامههایی سرگشاده در نقد خامنهای و حاکمیت، در اسفند ۱۳۷۲ بازداشت شد. عضو کانون نویسندگان را به "جاسوسی"، "لواط" و "اقدام علیه امنیت ملی" متهم کردند و ده ماه بعد، جسدش را تحویل خانواده دادند. مرگی بر اثر کپسول پتاسیم، نه سکته قلبی که رسما اعلام شد.
عکس: khaandaniha.com
محمد مختاری - جعفر پوینده
دو عضو کانون نویسندگان ایران در جریان "قتلهای زنجیرهای" در سال ۱۳۷۷ ربوده و کشته شدند. وزارت اطلاعات آنها را پیشتر چند بار احضار و بازجویی کرده بود. جسد محمد مختاری، شاعر و نویسنده در بیابانهای امینآباد تهران پیدا شد و جنازه جعفر پوینده، جامعهشناس و مترجم آثار فلسفی و ادبی، در روستای بادامک در شهریار. هر دو را خفه کرده بودند.