کارل بیلت٬ وزیر خارجه سوئد٬ روز شنبه (۱۴ دسامبر/۲۳ آذر) گفت دلیلی برای این‌که اتحادیه اروپا نتواند در ماه ژانویه از شدت برخی تحریم‌ها علیه ایران بکاهد وجود ندارد. وی از این موضوع به عنوان بخشی از توافق‌نامه اتمی ژنو یاد کرد.

این در حالی‌ست که وزارت دارایی آمریکا که روز پنجشنبه (۱۲ دسامبر/۲۱ آذر) اعلام کرد ۱۹ فرد و شرکت را به فهرست تحریم‌های خود علیه ایران اضافه کرده است. این اقدام با واکنش‌های متفاوتی در داخل ایران و در عرصه بین‌المللی مواجه شده است.

بنا به گفته دولت آمریکا، این شرکت‌ها و افراد در دور زدن تحریم‎های بین‏‌المللی علیه ایران و پشتیبانی از برنامه هسته‎ای ایران نقش داشته‌اند.

یک روز پس از اعلام این تحریم‌ها توسط وزارت دارایی آمریکا، هیات کارشناسی ایران که در وین با نمایندگان گروه ۱+۵ در حال مذاکره بود، مذاکرات خود را قطع کرد و به تهران بازگشت.

بیلت که در حاشیه کنفرانس سیاست جهانی در موناکو با خبرگزاری رویترز سخن می‌گفت، اگرچه تصمیم آمریکا را در روند فعلی مذاکرات هسته‌ای مفید ندانست٬ ولی اتفاقات روز جمعه در وین را جدی تلقی نکرد. وی گفت: «فکر نمی‌کنم مشکلات در وین واقعا مشکل بودند.» او گفت که در اتفاقات آن روز اغراق شده است.

وی ابراز امیدواری کرد که در ماه ژانویه ۲۰۱۴ بخشی از تحریم‌ها علیه ایران لغو شود. وی افزود که دلیلی خلاف این امر نمی‌بیند.

وزیران خارجه اتحادیه اروپا قرار است هفته آینده برای بحث پیرامون سند ارایه شده از سوی کاترین اشتون٬ هماهنگ‌کننده‌ی سیاست خارجی اتحادیه اروپا٬ درباره کاهش تحریم‌ها علیه ایران با یکدیگر دیدار کنند.

اتحادیه اروپا اعلام کرده است که زمان‌بندی کاهش تحریم‌ها علیه ایران با این کشور هماهنگ خواهد شد.

ادامه انتقادها به تحریم‌های آمریکا

انتقادها نسبت به اقدام آمریکا ادامه دارد. روسیه که یکی از شش کشوری‌ست که در ژنو به توافق‌نامه هسته‌ای اولیه با ایران دست یافتند٬ اقدام آمریکا را نقد کرده و آن را نقض توافق‌نامه ژنو خوانده است.

دولت آمريکا البته قراردادن افراد و شرکت‌های ناقض تحریم‌های ايران را به منزله‌ی اعمال تحريم‌های جديد ندانسته است.

بیشتر بخوانید: تشدید مخالفت‌ها در سنای آمریکا با افزایش تحریم‌ها علیه ایران

در داخل ایران نیز صداهای مخالفان بلند شده است. کاظم جلالی٬ عضـو کمیسیون امنیت ملی مجلس ایران٬ روز شنبه گفت "درصورت عدم پایبندی غرب به تعهدات خود، دلیلی برای پایبندی ایران به توافقات وجود ندارد".

به گزارش تسنیم، رئیس مرکز پژوهش‌های مجلس توافقات ژنو را دو طرفه دانست و گفت که "اگر آنها به آن‌چه گفته و توافق کرده‌اند پایبند نباشند، بر رفتار ما در ادامه روند مذاکرات تاثیر خواهد گذارد".

وی گفت در چنین حالتی دلیلی نخواهد داشت که ایران به تعهدات خود پایبند باشد.

رویکرد مشترک تندروهای داخل و خارج ایران

در همین حال روز شنبه پایگاه اینترنتی اکبر هاشمی رفسنجانی٬ رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام٬ با انتشار بخشی از سخنان وی که در روز دانشجوی امسال در جمع دانشجویان بیان شده بود از "هدف مشترک افراطیون ایران و آمریکا" سخن به میان آورد.

وب سایت رئیس‌مجمع تشخیص مصلحت به نقل از وی نوشت که "بعضی می‌خواهند این بازی (روند توافقات) را به هم بزنند اما باید بدانند مردم به آن‌ها اجازه چنین کاری نخواهند داد".

بنا بر همین گزارش هاشمی رفسنجانی در دیدار اخیر خود با دانشجویان گفت که "اوباما هم در آمریکا از سوی افراطیون در رابطه با این توافقنامه در فشار است و باید او هم پاسخگوی مذاکرات خود باشد و افراطیون در دو طرف فکر می‌کنند جنگ تنها چیزی است که می‌تواند مشکلات را حل کند".

وی در سخنان خود نقش آیت‌الله علی خامنه‌ای٬ رهبر جمهوری اسلامی٬ را موثر ارزیابی کرد و گفت که اگر وی در کنار تیم مذاکرات نبود و از آن حمایت نمی‌کرد "افراطی‌ها اجازه عمل به تیم مذاکرات هسته‌ای را نمی‌دادند".

هاشمی رفسنجانی یکی از "بهترین اتفاقات مذاکرات ژنو" را کم کردن شری دانست که به گفته وی "بر سر مردم ایران سایه افکنده بود". وی بازپس‌گیری بخشی از اموال ایران را نیز مهم ارزیابی کرد.

رفسنجانی درباره توافق‌نامه ژنو گفت که "با قاطعیت" می‌گوید هیچ امتیازی از ایران گرفته نشد. وی تاکید کرد که طرف مقابل نیز هنوز "امتیازات چندانی" به ایران نداده است. وی خواستار آن شد که فراموش نشود "اتفاق بسیار خوبی در گسترش مناسبات ایران و جهان روی داده است".

ایران و گروه ۱+۵ در نخستین ساعات صبح یک‌شنبه (۳ آذر/۲۴ نوامبر) پس از چهار روز مذاکره در ژنو توافق کردند در ازای محدود کردن فعالیت هسته‌ای از سوی ایران، از جمله تعلیق غنی‌سازی ۲۰ درصدی و همکاری بیشتر با بازرسان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، تحریم‌ علیه صنایع پتروشیمی، تجارت طلا و فلزات گرانبها، فروش قطعات خودرو و هواپیما به ایران برداشته شود.