سیمین بهبهانی٬ شاعر و نویسنده معاصر در بیمارستانی در تهران درگذشت. خانم بهبهانی که بخاطر سرودن غزل در وزنهای بیسابقه "نیمای غزل" لقب داشت از حامیان جنبشزنان ایران بود.
تبلیغات
سیمین بهبهانی٬ غزلسرای معاصر ایران٬ بامداد سهشنبه (۲۸ مرداد/ ۱۹ اوت) در سن ۸۷ سالگی در بیمارستان پارس تهران درگذشت. خبرگزاری ایسنا این خبر را به نقل از پسر خانم بهبهانی اعلام کرد. این خبر از سوی خبرگزاریهای داخلی کشور به تأیید کادر پزشکی بیمارستان نیز رسیده است.
علی بهبهانی، پسر ارشد سیمین بهبهانی در گفتوگو با خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا) گفت: «با همه تلاش پزشکان، متأسفانه ساعت یک بامداد مادرم درگذشت.»
او توضیح داد: «حال مادر دیروز عصر اندکی بهتر شده بود و ما فکر میکردیم او متوجه اتفاقات اطرافش است اما متأسفانه مثل شعله شمع که بالا میگیرد و بعد خاموش میشود، ساعت یک بامداد از بیمارستان خبر دادند که او درگذشته است.»
به گفته علی بهبهانی بستگان این شاعر بنام معاصر و از حامیان جنبش زنان ایران در حال تصمیمگیری برای انتخاب محل آرامگاه وی هستند.
سیمین بهبهانی که به "نیمای غزل"٬ "مادر ایران" و "غزلبانوی ایران" شهرت دارد، از چهارشنبه (۱۵ مرداد، ۶ اوت) به بیمارستان منتقل شده بود و در بخش مراقبتهای ویژه بستری بود. در شامگاه پنجشنبه ٬ ۱۶ مرداد٬ علیرضا رئیسدانا٬ عضو کانون نویسندگان ایران و مدیر نشر نگاه که در سالهای اخیر وظیفه انتشار آثار سیمین بهبهانی را بهعهده داشته است، به خبرگزاریها گفت که خانم بهبهانی به کما رفته و حالش رضایتبخش نیست.
سیمین بهبهانی؛ از "نیمای غزل" تا "مادر ایران"
سیمین بهبهانی بامداد سهشنبه (۲۸ مرداد/ ۱۹ اوت) در سن ۸۷ سالگی در بیمارستان پارس تهران درگذشت. او که با سرودن غزل در وزنهای بیسابقه "نیمای غزل" خوانده میشد از حامیان جنبشزنان ایران بود.
عکس: Arash Ashoorinia
بهبهانی تنها غزلسرایی توانا نبود، فعالیتهای مدنی وی برای احقاق حقوق زنان از سیمین چهرهای متفاوت از دیگر هنرمندان زمان خود ساخته است. شجاعت و صراحت کلام وی در کنار فعالیت اجتماعی مستمر را در کمتر هنرمندی در این سطح میتوان یافت.
عکس: siminbehbahani.com
سیمین بهبهانی (خلیلی) غزلسرای برجسته و مبارز ایرانی روز ۲۸ تیر سال ۱۳۰۶ خورشیدی در خانوادهای فرهنگی دیده بر جهان گشود. پدرش عباس خلیلی، شاعر، نویسنده و مدیر روزنامه "اقدام" و مادرش فخرعظما ارغون از زنان پیشروی زمان خود بود و شعر نیز میسرود.
عکس: siminbehbahani.com
سیمین در سال ۱۳۲۵ خورشیدی با حسن بهبهانی ازدواج کرد و در سال ۱۳۴۹ از او جدا شد. اما نام خانوادگی بهبهانی را برای همیشه حفظ کرد. شاعره نامدار ایرانی اندکی پس از جدایی با منوچهر کوشیار ازدواج کرد.
عکس: siminbehbahani.com
بهبهانی از سال ۱۳۳۰ بهعنوان آموزگار آغاز به کار کرد و در سال ۱۳۳۷ در حالی که در دانشکده ادبیات نیز قبول شده بود، وارد دانشکده حقوق دانشگاه تهران شد.
عکس: siminbehbahani.com
سیمین میگوید: «اولین روزی که شروع کردم به شعر گفتن، اولین بیت این بوده که: "ای توده گرسنه و نالان چه می کنی/ ای ملت فقیر و پریشان چه میکنی؟" این را در ۱۴ سالگی گفتم. حالا شعر اگر آن استحکام اولیه را نداشته، نقص فنی هم نداشته. ولی اولین شعر من که یادم هست نوجوانی بودم، قاعدتاً باید متوجه مسائل عاشقانه یا این که لطیفتر باشد. ولی میبینید که با این شروع کردم.»
عکس: siminbehbahani.com
خانم بهبهانی بهمدت سی سال تا سال ۱۳۶۰ خورشیدی بهعنوان دبیر دبیرستانهای تهران بهکار اشتغال داشت و بهرغم تحصیل در رشته حقوق قضایی در این رشته فعالیت نکرد.
عکس: siminbehbahani.com
وی در عینحال در سال ۱۳۴۶ در کنار هوشنگ ابتهاج، نادر نادرپور، یدالله رویایی، بیژن جلالی و فریدون مشیری به عضویت شورای شعر و موسیقی رادیو تلویزیون ملی ایران در آمد. عکس: سیمین بهبهانی و اسماعیل خویی
عکس: E. Koschnam
بهبهانی در گفتوگو با دویچه مراحل تکامل شعری خود را اینگونه تشریح کرد: «برای من زندگی همیشه تجربه است، تجربه ای پشت تجربه دیگر. شعر من هم بر پایه تجربه و آزمایش است. از غزل ساده شروع کردم به دو بیتی های نیمائی رسیدم. از چهار پارههای نیمائی باز به غزل پختهتری دست یافتم. قانع شدم به آن و به غزل هائی با وزن های تازهتر دست یافتم.»
عکس: Arash Ashoorinia
وی افزود: «مضامین روز با آن وزنهائی که اخت شده بود با مضامین عرفانی یا عشقی یا... هماهنگی نداشت. غریبگی میکرد. من دست به شکستن فرم موسیقی غزل زدم. سعی کردم آنها را از حالت مالوف بیرون بیاورم. اوزان تازه ناگهان خودش آمد.»
عکس: Arash Ashoorinia
بانوی شعر پارسی، همواره به سرودن غزل پایبند ماند، اما در قالبهای عروضی سنتی غزل فارسی دست به ابداعاتی زد که سبب شد در محافل ادبی ایران از وی بهعنوان "نیمای غزل فارسی" نام برده شود.
عکس: womenofmusic.ir
بخش عمده غزلهای او در سی و پنج سال گذشته رنگ و بوی سیاسی و اجتماعی و زبانی یگانه و بسیار جسورانه داشت. مقاومت کمنظیر خانم بهبهانی در برابر فشارهای حکومتی سبب شد که بسیاری از ایرانیان از او بهعنوان "مادر ایران" نام ببرند.
عکس: Arash Ashoorinia
دفاع سرسختانه خانم بهبهانی از آزادی اندیشه و حقوقبشر در ایران سبب شد که او در سالهای اخیر به دریافت چند جایزه مهم بینالمللی نائل شود.
عکس: siminbehbahani.com
در سال ۱۳۷۸ مدال "کارل فون اوسییتسکی" از سوی سازمان جهانی حقوقبشر در برلین به خانم بهبهانی اهدا شد. وی در همین سال جایزه "لیلیان هیلمن / داشیل هامت" سازمان دیدهبان حقوقبشر را نیز دریافت کرد. سیمین بهبهانی در کنار منیره برادران.
عکس: picture-alliance/ZB
در سال ۱۳۹۲ (۲۰۱۳) نیز جایزه "یانوش پانونیوش" مجارستان با حضور بانوی شعر فارسی در شهر پچ این کشور به وی تقدیم شد.
عکس: Arash Ashoorinia
سیمین بهبهانی در دهههای اخیر یکی از فعالترین و جدیترین اعضای کانون نویسندگان ایران و در چندین دوره عضو هیئت دبیران آن بود و هرگز این نهاد صنفی مدافع آزادی بیان در ایران را تنها نگذاشت. عکس: شیرین عبادی و سیمین بهبهانی از فعالان کمپین یک میلیون امضا برای برابری حقوقی زنان و مردان در ایران
عکس: Getty Images/AFP
خانم بهبهانی در سال ۱۳۸۸ برای سخنرانی در روز جهانی زن پیرامون فمینیسم به پاریس دعوت شد، اما روز ۱۷ اسفند هنگامی که قصد پرواز به این شهر را داشت، ماموران با توقیف گذرنامه به وی که در آن زمان ۸۲ سال داشت، اطلاع دادند که ممنوع الخروج شده است. عکس: جشنواره موسیقی زنان در تهران
عکس: womenofmusic.ir
سیمین بهبهانی و شهرام ناظری در مراسم بزرگداشت هوشنگ ابتهاج (سایه) در آبان ۱۳۹۲ در تهران
عکس: bukharamag.com
عکس: ISNA
سیمین بهبهانی در مراسم شصت و سومین سالگرد تولد مرحوم محمود استاد محمد، نمایشنامهنویس ایرانی در آبان ماه ۱۳۹۲ حضور داشت.
عکس: Monazereh.ir
از نیمای غزل ایران ۲۰ مجموعه شعر منتشر شده است. نخستین مجموعه با نام "سهتار شکسته" در سال ۱۳۳۰ و آخرین آنها با عنوان "مجموعه اشعار سیمین بهبهانی" در سال ۱۳۹۰ به همت نشر نگاه روانه بازار کتاب شده است.
عکس: Arash Ashoorinia
عکس 201 | 20
سیمین بهبهانی (خلیلی) روز ۲۸ تیر سال ۱۳۰۶ خورشیدی در خانوادهای فرهنگی دیده بر جهان گشوده بود. پدرش عباس خلیلی، شاعر، نویسنده و مدیر روزنامه "اقدام" و مادرش فخرعظما ارغون از زنان پیشروی زمان خود بود و شعر نیز میسرود.
سیمین در سال ۱۳۲۵ خورشیدی با حسن بهبهانی ازدواج کرد و در سال ۱۳۴۹ از حسن بهبهانی جدا شد. اما نام خانوادگی بهبهانی را برای همیشه حفظ کرد.
بخش عمده غزلهای سیمین بهبهانی در سی و پنج سال گذشته رنگ و بوی سیاسی و اجتماعی و زبانی یگانه و بسیار جسورانه داشت. خانم بهبهانی در سال ۱۳۸۸ که قصد داشت برای سخنرانی در روز جهانی زن درباره فمینیسم به پاریس برود٬ ممنوع الخروج شد.
تا کنون چندین بار از وی به علت حمایت همیشگیاش از آزادیهای اجتماعی و سیاسی در ایران قدردانی شده است. در سال ۱۳۷۸ سازمان جهانی حقوق بشر در برلین مدال کارل فون اوسی یتسکی را به سیمین بهبهانی اهدا کرد. در همین سال نیز جایزه لیلیان هیلمن / داشیل هامت را سازمان دیدبان حقوق بشر به وی اعطا کرد. در سال ۱۳۹۲ (۲۰۱۳) نیز جایزه "یانوش پانونیوش" مجارستان با حضور بانوی شعر فارسی در شهر پچ این کشور به وی تقدیم شد.
از سیمین بهبهانی تاکنون ۲۰ مجموعه شعر منتشر شده است. نخستین مجموعه با نام "سهتار شکسته" در سال ۱۳۳۰ و آخرین آنها با عنوان "مجموعه اشعار سیمین بهبهانی" در سال ۱۳۹۰ به همت نشر نگاه روانه بازار کتاب شده است.