در مهمانی شام پایانی اجلاس سران کشورهای گروه ۲۰ در دهلی نو، یک منوی غذای سه مرحلهای با "ارزن" سرو شد. مودی، نخستوزیر هند، به عمد دست به این کار زده بود.
تبلیغات
معمولا شام آخر جلسات مهم رهبران کشورهای دنیا با انبوهی از غذاهای گوشتی و شکار سرو میشود. امسال اما سران بیست کشور صنعتی دنیا که در دهلی نو دور یکدیگر جمع شده بودند، با دیدن منوی غذای گیاهی شگفتزده شدند.
در این منو خبری از غذاهای گرانقیمت گوشتی نبود و به جای آن چیپس ارزن و پودینگ ارزن به همراه مجموعهای از غلات مورد علاقه نارندرا مودی، نخستوزیر هند، سرو شد.
در منوی اصلی اولاف شولتس، صدراعظم آلمان و جو بایدن، رئیس جمهور آمریکا به همراه سایر رهبران کشورها یک پنکیک جکفروت (نوعی میوه گرمسیری) با قارچ وحشی لعاب داده شده و برنج کرالا (برنج مخصوص جنوب هند) همراه با برگهای کاری و چیپسهای کوچک ارزن سرو شد.
منوی سهگانه ارزن با چیپس ارزن و کاسههای کوچک ماست به عنوان پیشغذا و همچنین پودینگ ارزن با عطر هل برای دسر تکمیل شد.
انتخاب ارزن به عنوان ماده اصلی هر سه منوی پیشغذا، غذای اصلی و دسر اتفاقی نبود، بلکه یک پیشینه سیاسی و اقتصادی داشت: کاشت ارزن که در هند سنتی چند هزار ساله دارد از دهه ۶۰ میلادی به دلیل افزایش تمایل به انواع گندم و برنجهای پرحاصل و گوناگون به عقب رانده شده است.
مودی که یک هندوی ناسیونالیست است از زمان به قدرت رسیدن در سال ۲۰۱۴ تلاش کرده تا کشت ارزن را دوباره احیا کند. این غله سنتی و بدون گلوتین به خصوص در زمینه تغییرات اقلیمی چندین نکته مثبت دارد: ارزن دوبرابر سریعتر از گندم رشد میکند و تقریبا یکسوم برنج به آب نیاز دارد.
برنامه هند برای احیای کاشت ارزن ظاهرا در مسیر خوبی قرار دارد: در سال ۲۰۲۱ ارزش ارزن صادراتی هند تقریبا معادل ۶۰ میلیون یورو شد؛ یک افزایش چشمگیر نسبت به سال قبل.
نشست سران کشورهای گروه ۲۰ اما تنها با بحث ارزن خاتمه نیافت؛ به گفته مودی، این کشورها روز شنبه ۹ سپتامبر یک بیانیه نهایی صادر کردند. این سند که بر سر توافق آن بحثهای پرچالشی وجود داشت، برای پاسخگویی به خواستههای روسیه و غرب، هردو در نظر گرفته شده است.
راهکارهایی برای حل بزرگترین مشکل گیاهخواران
آهن موجود در غذاهای گوشتی بهتر جذب بدن میشود تا آهنی که در سبزیجات و غذاهای گیاهی هست. با وجود این گیاهخواران میتوانند از سبزیجاتی خاص بهره برند و راههایی به کار بندند تا آهن بهتر جذب بدن آنها شود.
عکس: Fotolia/nata_vkusidey
راهکارهای سودمند
آهن موجود در سبزیجات معمولا در بدن با کلسیم و فسفاتها ترکیب میشود و این ترکیبات نیز مانع از آن میشوند که آهن وارد جریان خون شود. ویتامین ث جلوی این روند را میگیرد و از این رو مصرف همزمان غذاها و مواد خوراکی که حاوی آهن و ویتامین ث هستند، در جذب بهتر آهن به بدن مؤثر است. نوشیدن شیر، چای سیاه و قهوه نیز اثری بازدارنده در جذب آهن دارند و بهتر است که همراه با غذاهای پرآهن صرف نشوند.
عکس: Fotolia/exclusive-design
تخم کدو
تخم کدو از جمله مواد خوراکی است که آهن زیادی دارند. هر ۱۰۰ گرم تخم کدو حاوی ۱۲ و نیم میلیگرم آهن است. ویتامینهای آ، ب، ث، ای و همچنین اسیدهای چرب اشباعنشده از دیگر خواص مهم تخم کدو هستند که مصرف آن را سودمند و جذاب میسازند.
عکس: Fotolia/Birgit Brandlhuber
کنجد
هر یکصد گرم کنجد حاوی ۱۰ میلیگرم آهن است و از این رو میتوان از آن بهعنوان یکی از مواد سرشار آهن یاد کرد. منیزیم، کلسیم، ویتامین ب، پروتئین و همچنین مقادیر زیادی از اسیدهای چرب اشباعنشده از دیگر خواص مهم کنجد هستند.
عکس: Fotolia/andriigorulko
آمارانت
دانههای آمارانت نیز سرشار از آهن است و در هر ۱۰۰ گرم از این دانهها ۹ میلیگرم آهن موجود است. البته دلایل دیگری نیز برای مصرف دانههای آمارانت که محصولی از آمریکای جنوبی هستند، وجود دارد. آمارانت پر است از پروتئینهای گیاهی، اسیدهای چرب اشباعنشده. کلسیم، روی و همچنین اسید آمینهی لیزین (سازنده پروتئین در بدن) از دیگر خواص مفید آمارانت هستند.
عکس: Fotolia/joanna wnuk
عدس
عدس که انواع گوناگونی از آن وجود دارد از جمله خوراکیهای گیاهی سرشار از آهن است. هر ۱۰۰ گرم عدس حاوی ۸ میلیگرم آهن است. افزون بر این، عدس بسیار مغذی و پر از پروتئین است.
عکس: Fotolia/Zerbor
پسته
پسته نیز از مواد خوارکی است که آهن زیادی دارد. در هر یکصد گرم پسته ۳ / ۷ میلیگرم آهن موجود است. به افرادی که فشار خون بالایی دارند، توصیه میشود که از خوردن پستههای شور خودداری کنند و تنها پستهی خام مصرف کنند.
عکس: Fotolia/Dionisvera
جوی دوسر کوبیدهشده
در هر یکصدگرم جوی دوسر کوبیدهشده ۵ / ۴ میلیگرم آهن وجود دارد. این مادهی خوراکی علاوه بر آهن، حاوی ویتامین ب و همچنین مواد معدنی چون روی و منگنز است. تحقیقات علمی نشان میدهد که جوی دوسر کوبیده شد در کاهش کلسترول در بدن نیز موثر است.
عکس: Fotolia/Printemps
اسفناج
مدتها تصور بر این بود که اسفناج پر از آهن است. بنابر پژوهشهای علمی هر یکصد گرم اسفناج حاوی ۱ / ۴ میلیگرم آهن است که مقدار کمی نیست، اما بهمراتب کمتر از دیگر موادی است که پیشتر به آنها اشاره شد.