1. پرش به گزارش
  2. پرش به منوی اصلی
  3. پرش به دیگر صفحات دویچه وله
اجتماعی

شاهد دادگاه حمید نوری؛ ساک‌های اعدام‌شدگان را نشانم دادند

۱۴۰۰ مهر ۱, پنجشنبه

هجدهمین جلسه دادگاه حمید نوری با شهادت مسعود اشرف سمنانی، زندانی سابق در باره راهروی مرگ، انفرادی‌ها، شکنجه به خاطر ورزش گروهی و دیدن ساک جان‌باختگان برگزار.شد. در جلسه نوزدهم دختر یکی از جان‌‌باختگان شهادت می‌دهد.

عکس های اعدامی های تابستان ۱۳۶۷
عکس: picture-alliance/NurPhoto/S. Hosseini

مسعود اشرف اصفهانی، یکی از جان به در بردگان تابستان ۱۳۶۷، شاهد هجدهمین جلسه دادگاه حمید نوری بود. او که شاکی پرونده حمید نوری نیز هست، چهارشنبه ۳۱ شهریور شهادت داد که ساک‌های اعدام شدگان را که در اتاقی تلمبار شده بود، دیده است.

اشرف سمنانی که در سوئد زندگی می‌کند گفت: «روزی پاسداری آمد و من را صدا زد. من ترسیدم و فکر کردم که باز آمده‌اند برای اعدام. پاسدار گفت که چشم‌بند بزن و بیا. رفتیم تا یک اتاقی. گفت چشم‌بندت را بردار و نگاه کن به این ساک‌ها ببین می‌شناسی مال کی هستند؟ من نگاه کردم و دو سه ساک را شناختم. فکر می‌کنم ساک‌ها برای کسانی بود که اعدامشان کرده بودند و حالا می‌خواستند ببینند کدام ساک مال کدام زندانی‌است تا شاید به خانواده‌اش تحویل بدهند.»

مسعود اشرف سمنانی در سال ۱۳۶۲ به اتهام "هواداری از سازمان مجاهدین خلق" دستگیر و به ۷ سال زندان محکوم شد. او که راهروی مرگ (راهروی منتهی به حسینیه زندان و محل دار زدن زندانیان) را دیده، از احساساتش در باره آخرین لحظات با دوستانی که اعدام شدند حرف زد و با گریه گفت: «این بچه‌ها حکم داشتند. ما چرا باید برای ورزش دسته‌جمعی شکنجه می‌شدیم؟ چرا باید به خاطر زندگی اشتراکی اعدام می‌شدیم... چرا افرادی مثل حمید نوری توانستند این بچه‌ها را بکشند..»

دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید

لادن بازرگان که برادرش بیژن بازرگان را در کشتار ۶۷ از دست داده و خود نیز جزو شاکیان و شهود دادگاه نوری است در توییتی نوشته است: «... مسعود اشک می‌ریخت و حمید نوری به او نگاه می‌کرد... زیر نگاه حمید نوری، متهم امروز و شکنجه‌گر و جلاد سابق.»

حمید نوری در جلسه هفدهم دادگاه، توصیفات یکی از شهود در باره روح‌الله خمینی را "توهین به رهبرش" خوانده و اعتراض کرده بود.

اشرف سمنانی گفت، پس از برگشتن از دادگاه مرگ و بعد از آن که حکم اعدام نگرفت، به مدت یک ماه و نیم به سلول انفرادی انداخته شد؛ با یک پتو و یک دمپایی. او شهادت داد که هنگام بازگشت به سلول، از سوی ناصریان (سرپرست زندان گوهردشت) مورد ضرب و شتم قرار گرفت.

مسعود اشرف سمنانی گفت بعد از آزادی و اعدام‌های سال ۶۷ صدمات روحی جدی خورده، خدمات روانپزشکی می‌گیرد و به خاطر کابوس‌هایی که می‌بیند نمی‌تواند بیش از دو سه ساعت در شب بخوابد. او هویت حمید نوری را تایید کرد و با توضیح آن که نوری  لباس پاسدارها را نمی‌پوشید گفت: «مطمئنم او همان است... کمی پیرتر شده اما چهره‌اش همان چهره است.»

این شاهد و شاکی دادگاه حمید نوری عنوان کرد که به سندرم "اضطراب پس واقعه" مبتلاست و افسردگی دارد. او گفت: «... با توجه به رنجی که کشیده‌ام نمی‌توانم بی‌طرف باشم و عدالت را می‌خواهم.»

به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید

جلسه نوزدهم دادگاه در روز پنجشنبه ۲۳ سپتامبر، به شهادت سولماز علیزاده اختصاص دارد که پدرش محمود علیزاده را در جریان اعدام‌های ۶۷ از دست داده است.

در این میان، سه تن از اعضای خانواده‌های قربانیان و گروه "دادخواهان خاوران" با انتشار فراخوانی اعلام کرده‌اند که در روزهای ۱۷ و ۱۸ اکتبر در برابر دادگاه حمید نوری تجمع می‌کنند.

حمید نوری  ۶۰ سال دارد و دادگاه سوئد او را به "نقض فاحش قوانین بین‌المللی" و "قتل عمد" متهم کرده است. زندانیان سیاسی سابق هویت او به عنوان دادیار زندان گوهردشت کرج و یکی از دست اندرکاران اعدام زندانیان در تابستان ۶۷ را تایید کرده‌اند. او در صورت محکومیت، حکم اشد مجازات خواهد گرفت که در قوانین سوئد حبس ابد است.

دادگاه رسیدگی به پرونده نوری از اهمیتی تاریخی برخوردار است، چرا که کشتار زندانیان سیاسی در سال ۱۳۶۷ سال‌هاست در گزارش‌های نهادهای حقوق بشری مطرح شده، اما هیچ متهمی تا کنون در این ارتباط محاکمه نشده است. 

نوری در جریان سفری به سوئد دستگیر شد. او اتهام مشارکت در کشتارهای سال ۶۷ را رد کرده و ادعا می‌کند که در مرداد و شهریور این سال به دلیل تولد فرزندش مرخصی بوده است. 

پرش از قسمت در همین زمینه

در همین زمینه

نمایش مطالب بیشتر
پرش از قسمت گزارش روز

گزارش روز

پرش از قسمت تازه‌ترین گزارش‌های دویچه وله