آیا به خاطر می‌آوریم زمانی را که اینترنت وجود نداشت؟ جهانی را به یاد می‌آوریم که بدون ای-میل بود، بدون داون لود MP3، بدون یوتیوب، بدون امکان اطلاع از اخبار با یک کلیک؟

شبکه‌ی جهانی اینترنت همچنان در حال گسترش است و جهان ما را همچنان متحول خواهد کرد. نمی‌دانیم در آینده‌ی دور چه پیش خواهد آمد، اما حدودا معلوم است که ده سال دیگر شبکه چه کیفیت‌هایی تازه‌ای خواهد داشت.

همراهی و تحرک

شبکه، هنوز آن سان که باید جهان‌گستر نشده است. تا چند سال پیش شبکه متحرک نبود، آن را نمی‌شد با خود به "همراه" داشت. و حال دارد "همراه" می‌شود و این مرحله‌ی تازه‌ای از گسترش آن است.

دیگر برای گشت و گذار در اینترنت لازم نیست پای کامپیوتر باشیم. نسل جدید تلفن‌های همراه به ما امکان چرخیدن در اینترنت و خواندن و فرستادن ای-میل را می‌دهند. تحرک و همراهی، آن گرایشی است که تقویت می‌شود و ظرف ده سال آینده به اینترنت سیمای دیگری می‌دهد.

فقط دستگاه‌ها متحرک نمی‌شوند. داده‌ها، یعنی هر آن چیزی نیز که کار دستگاه‌ها پردازش و نمایش آنهاست، متحرک می‌گردند و با کاربر همراهی می‌کنند. کاربر همواره در ابری از داده‌ها حرکت می‌کند، و چیزی را که می‌خواهد از هاله‌های که دور او را گرفته برمی‌دارد.

ابر همراه، هم شامل برنامه‌های کامیپوتری برای داده‌پردازی است، هم خود داده‌ها.

Cloud Computing، یعنی "رایانش ابری" عنوانی است که مسیر آینده را تعیین می‌کند. یک نشانه‌ی آن گذاشتن داده‌ها در ذخیره‌گاه‌هایی است که بتوان از هر جا به آنها دسترسی داشت. قبلا فایل خود را در دیسکت ذخیره می‌کردیم و در کیف می‌نهادیم، تا در جایی دیگر از آن استفاده کنیم. اکنون آن را در یک سرور ذخیره می‌کنیم که می‌توانیم از هر گوشه‌ی آن جهان بدان متصل شویم و داده‌ی نهاده در آن را برای استفاده برگیریم.

به زودی برنامه‌ها را نیز از سرورها گرفته و در کامپیوتر خود اجرا می‌کنیم. دیگر لازم نیست برنامه‌های مختلفی را در کامپیوتر شخصی سوار کنیم.

ابر همراه و ارتباط با آن

بخش بزرگی از ابر همراه را، بانک‌های اطلاعاتی می‌سازند. اکنون گوگل دیگر یک ماشین جست‌وجوی ساده نیست. یک بانک بزرگ اطلاعاتی است که در آن در مورد هر چیز و ناچیز می‌توان اطلاعاتی کسب کرد. گوگل به همه چیز به عنوان داده‌ای می‌نگرد که باید آن را در بانک خود بگذارد. انتقاد به این گرایش قوی است. گوگل رقیبانی پیدا کرده است و زیر فشار قرار گرفته که حقوق مؤلفان را رعایت کند. ده سال آینده، دوران نبرد بانک‌های اطلاعاتی و تلاش برای مقابله با تمامیت‌گرایی آنهاست، تمامیت‌گرایی‌ای که ناقض حقوق و آزادی‌های شخصی است.

تصور می‌شود که دهه‌ی پیش رو دهه‌ی Netbook ها باشد، یعنی کامپیوترهای همراهی که کارشان ارتباط با ابر داده‌هاست. آنها تلفن همراه و دوربین دیجیتال هم هستند. ولی بر عکس هم می‌توان گفت: تلفن همراه خود یک نِت‌بوک است، و کارهای مختلفی از آن برمی‌آید.

دهه‌ی آینده دهه‌ی همه‌کاره شدن دستگاهی است که همراه ماست و معلوم نیست که دیگر چه عنوانی در خور آن است.

RN/YK