رشته اقتصاد (Volkswirtschaftslehre) در آلمان بیشتر در دانشگاه‌ها تدریس می‌شود. اما برخی از مراکز آموزش عالی این کشور نیز گرایش‌هایی از این رشته را ارائه می‌دهند.

در آغاز دوره کارشناسی، مبانی اقتصاد کلان و اقتصاد خرد به علاوه‌ی دروس ریاضی که در تحصیل این رشته غیر قابل چشم‌پوشی است، آموزش داده می‌شوند.

در واقع در شروع کار ابزاری که دانشجو برای توصیف پدیده‌های اقتصادی به آنها احتیاج دارد، در اختیار وی قرار می‌گیرد.

در این رشته تغییرات زیادی پس از اجرای پیمان بولونیا در جهت یکسان‌سازی نظام آموزشی در سطح اتحادیه اروپا ایجاد شده ‌است.

در نظام جدید، گرایش‌های دانشجویان این رشته خیلی زودتر از پیش مشخص می‌شوند. پس از گذراندن دروس پیش‌بینی‌شده برای سال‌های اول و دوم، که در واقع دروس پایه هستند، دانشجویان با انتخاب دروس اختیاری گرایش و موضوع پایان‌نامه خود را تعیین می‌کنند.

مختصات تحصیل در رشته اقتصاد

بخش عمده‌ای از برنامه‌ی آموزشی این رشته را کلاس‌های درس و کلاس‌های حل تمرین تشکیل می‌دهند. برای هر واحد درسی معمولا ۶ ساعت آموزشی در نظر گرفته شده‌ است که ۲ ساعت آن صرف حل تمرین و بررسی نمونه‌ها می‌شود.

در بیشتر آیین‌نامه‌های اداره امتحانات دانشگاه‌ها، دانشجویان بین ترم ششم و دوازدهم موظف به گذراندن یک دوره کارآموزی هستند.

دانشگاه‌هایی که بیشتر بر جنبه‌های بین‌المللی این رشته متمرکز هستند‌‌، دانشجویان خود را به گذراندن حداقل یک ترم در خارج از آلمان تشویق می کنند. کشور و شهر محل گذراندن این دوره از لیست دانشگاه‌هایی که با دانشگاه محل تحصیل همکاری دارند، انتخاب می‌شود. این مدت می‌تواند تا دو ترم تحصیلی تمدید شود.

در جریان پیمان بولونیا دانشگاه‌ها پیوسته در تلاش برای گسترش ارتباطات خود با دانشگاه‌های کشورهای دیگر هستند.

گرایش‌های رشته اقتصاد بر مبنای ویژگی‌های جغرافیایی

مراکز آموزش عالی که تکیه بیشتر بر اقتصاد بین‌المللی و یا بر اقتصاد یک منطقه خاص دارند، کلاس‌های زبان و آشنایی با منطقه مورد مطالعه خود را نیز ارائه می‌دهند.

برای مثال در دانشگاه رگنزبورگ (Universität Regensburg) امکان یادگیری زبان‌های روسی، چک و کرواتی هم برای دانشجویان وجود دارد.

در دانشگاه توبینگن (Die Eberhard Karls Universität Tübingen) برای دانشجویان این امکان فراهم شده ‌است که با تکیه بر روابط اقتصادی دو منطقه مشخص، به طور نمونه ایالات متحده آمریکا با آسیای دور یا با آسیای‌میانه، به تحصیل در این رشته بپردازند.

دانشجویان این گرایش‌ها می‌توانند زبان‌های این مناطق همچون کره‌ای یا فارسی را یاد بگیرند.

ارائه‌ی پایا‌ن‌نامه‌، از شروط لازم برای فارغ‌التحصیلی در این رشته است. علاوه بر این در بسیاری از دانشگاه‌های آلمان بعد از دوره کارشناسی، دروس این رشته تنها به زبان انگلیسی تدریس می‌شوند.

کسانی که مایل به یادگیری عمیق‌تر مباحث گرایش خود هستند، می‌توانند وارد مقطع کارشناسی‌ارشد و سپس مقطع دکترا شوند.

معیار سنجش و پذیرش در مقطع کارشناسی‌ارشد، نمره دوره کارشناسی است. برای کسانی که معدل کل‌‌شان از ۵ / ۲ (حدود نمره ۱۷ در سیستم آموزشی ایران) کمتر است، امکان ادامه تحصیل در این رشته وجود ندارد.

بحران بانکی و اقتصادی اخیر در جهان نیز بر روی این رشته بی‌تأثیر نبوده ‌است. تأکید بر "اقتصاد رفتاری" که امکان بررسی ابعاد جامعه‌شناختی و فلسفی موضوعات این رشته را در اختیار کارشناسان قرار می‌دهد، هر روز افزایش می یابد.

اهمیت روز‌افزون وجود ارگان‌هایی فرادولتی، همچون اتحادیه اروپا و بانک جهانی از موضوعات دیگر این رشته‌اند. علاوه بر این در کلاس‌های آموزشی، دانشجویان به پژوهش درباره رفتار دولت‌ها در برابر موضوعات مشترک‌شان، مانند حفاظت از محیط زیست و تثبیت قیمت یورو می‌پردازند.

SAZ/SA