هیاتی از فعالان بازرگانی و صنایع آلمان به‌مناسبت چهملین سالگرد تاسیس شورای مشترک ایران و آلمان، مهمان اتاق بازرگانی ایران بود تا پیرامون راه‌کارهای ممکن در راستای گسترش مناسبات اقتصادی دو کشور رایزنی کند.

به گزارش خبرگزاری ایسنا در روز یک‌شنبه (۶ اردیبهشت/۲۶ آوریل) غلامحسین شافعی، رئیس اتاق بازرگانی ایران، رابطه میان دو کشور را "دیرینه و استراتژیک" خواند و افزود: «فعالان اقتصادی ایران در طول سال‌های گذشته همواره خاطرات خوشی در ارتباط با شرکت‌های آلمانی داشته‌اند.»

هیات آلمانی به سرپرستی فولکر ترایر، معاون اتاق بازرگانی و صنایع آلمان با حضور در این مراسم بر اهمیت ایران به عنوان شریک اقتصادی آلمان و اروپا تاکید کرد.

ترایر گفت: «روابط گذشته ایران و آلمان بسیار شکوفا بود، اما با تغییر موقعیت، این روابط کمرنگ شد، اما خواسته ما گسترش مجدد روابط تجاری با ایران است.»

پیشتر نیز میشائیل توکوس عضو هیات مدیره اتاق بازرگانی آلمان و ایران گفته بود که با توجه "فرسودگی تاسیسات صنعتی ایران"، آلمان می‌تواند در صورت لغو تحریم‌ها حجم صادرات خود را سریعاً تا ۷ میلیارد یورو افزایش دهد. واردات ایران از آلمان در حال حاضر حدود ۸/ ۲ میلیارد یورو است.

بنا به ارزیابی فعالان اقتصادی آلمان لغو تحریم‌ها می‌تواند ایران را در موقعیتی قرار دهد که دوباره به رشد اقتصادی گذشته خود که حدود ۵ درصد در سال بود دست یابد و حتی آن را افزایش دهد.

همکاری‌های صنعتی مکمل مبادله بازرگانی

مسئولان اتاق بازرگانی آلمان و ایران تصریح می‌کنند که تنها در پی افزایش حجم مبادلات بازرگانی با ایران نبوده، بلکه در پی تحکیم مناسبات اقتصادی با ایران به طور کلی هستند.

توکوس دلیل این گرایش اقتصادی را این‌گونه توضیح می‌دهد: «ایران بر خلاف بسیاری از کشورهای عربی منطقه، که بطور عمده توجه به روابط بازرگانی دارند، دارای ساختار اقتصادیی است که به شدت تحت تاثیر صنایع است. به همین دلیل در صورت برقراری مجدد مناسبات اقتصادی گسترده با ایران، تنها کنسرن‌های بزرگ آلمانی از آن سود نخواهند برد، بلکه موسسات و شرکت‌های متوسط آلمانی نیز در آن سهیم خواهند بود.»

بنا به تخمین اتاق بازرگانی و صنایع آلمان حدود ۶ هزار شرکت متوسط آلمانی در ایران فعال بوده و هم‌چنان خواهان همکاری با شرکای ایرانی خود هستند.

فولکر ترایر نیز در نشست تهران بر این موضوع تاکید کرد و گفت: «در آلمان ایالت‌های مستقلی وجود دارند که هیات‌های آنها با شرکت‌های ایرانی صحبت کرده‌اند و تقاضا برای حضور در این جلسه بسیار بیشتر از این افرادی است که دراین سالن هستند. ما می‌توانستیم به اندازه یک استادیوم از متقاضیان سرمایه‌گذاری در ایران دعوت کنیم.»

شافعی هم با توجه به نقش صنایع متوسط آلمان در کل اقتصاد این کشور و سهمی که در بازار ایران می‌توانند داشته باشند، گفت: «در این راه تشکیل شرکت‌های کوچک و متوسط آلمانی می‌تواند بسیار مفید و سازنده باشد.»

آلمان نه تنها یکی از شرکای مهم اقتصادی ایران در گذشته بوده، بلکه سهمی اساسی در عرضه محصولات ایرانی در بازارهای اروپایی داشته است. به گفته رئیس اتاق بازرگانی ایران بسیاری از کالاهای سنتی مانند فرش، خشکبار زعفران و غیره با "مرکزیت آلمان" به اروپا به راحتی صادر می‌شدند و در صورت لغو این تحریم‌ها "این برنامه می‌تواند مجدداً احیا شود."

ماتیاس کونتسل، کارشناس علوم سیاسی نیز با اشاره به آمادگی شرکت‌های آلمانی برای ورود به بازار ایران تاکید کرد که ایران در بخش انرژی نیازمند فناوری پیشرفته آلمان برای ساخت و بهره‌برداری توربین‌ها و پرس‌های بزرگ است.

پالایشگاه‌ها و خطوط لوله‌ی گاز و نفت نیز از دیگر حوزه صنعتی در ایران به شمار می‌آیند که محتاج بازسازی با فناوری مدرن هستند. آلمان در زمینه صنعت هواپیماسازی غیرنظامی و هوایی نیز می‌تواند ایران را یاری دهد.

جذابیت ایران برای آلمان

در ارزیابی کارشناسان و مسئولان ایرانی و آلمانی از تجدید روابط اقتصادی میان دو کشور بارها به "مناسبات خوب تاریخی" اشاره می‌شود.

کارشناسان و مسئولان سیاسی و اقتصادی آلمان کاملاً واقفند که خروج شرکت‌های آلمانی از بازار ایران به‌دلیل برقراری تحریم‌ها سبب ورود کشورهای نظیر چین، روسیه و ترکیه به ایران شده است.

اما به گفته کونتسل «ایرانی‌‌ها اعتمادی به کالاهای چینی ندارند و همچنین باور ندارند که چینی‌ها بتوانند محصولاتی با کیفیت بالا تولید کنند.» ساخت شمار زیادی از صنایع ایران با همکاری شرکت‌های آلمانی دلیلی بر مناسبات "تاریخی خوب" دو کشور محسوب می‌شود.

برخی کارشناسان آلمانی حتی در ارزیابی خود از این مناسبات "خوب گذشته" تاکید می‌کنند که ساخت نخستین نیروگاه اتمی در بوشهر نیز نخست توسط شرکت‌های آلمانی آغاز، اما به دلیل تغییرات سیاسی در ایران این روند متوقف شد.

اما یکی از دلایل اساسی که آلمانی‌ها بر آن تاکید می‌کنند، نقش استراتژیک ایران در منطقه، بازار گسترده و منابع نفت و گاز این کشور است. حدود ۱۱ درصد منابع نفتی شناخته شده در ایران قرار دارد. ایران یکی از بزرگترین کشورهای دارای منابع گاز طبیعی در جهان است. برخی معادن فلز در ایران نیز توجه صنایع آلمانی را به خود جلب کرده است.

کونتسل اما در ارزیابی خود از لغو تحریم‌ها و برقرار مناسبات اقتصادی بر این باور است که بیشترین سود را مردم ایران خواهند برد. به گفته این کارشناس علوم سیاسی گشایش بازارهای ایران به روی محصولات اساسی (دارو، قطعات یدکی برای صنایع وغیره) نه تنها تنگاهای زندگی روزمره‌ی ایرانیان برطرف می‌شود، بلکه "پیامد گشایش اقتصادی، سبب تسریع تغییر روندهای سیاسی و اجتماعی در ایران خواهد شد."