1. پرش به گزارش
  2. پرش به منوی اصلی
  3. پرش به دیگر صفحات دویچه وله

شصت سال سازمان "سیا"

۱۳۸۶ مرداد ۴, پنجشنبه

سازمان اطلاعاتی و سری ایالات متحده‌ی آمریکا وظیفه‌اش جمع‌آوری اطلاعات از دولت‌ها، تشکل‌ها و اشخاص است و ارائه‌ی ارزیابی از این اطلاعات. سازمان "سیا" با فهرستی دراز از ارزیابی‌ها و عملیات اشتباه ۶۰ ساله شد.

پرزیدنت هری ترومن در ژانویه‌ی ۱۹۵۳ و در آغاز جنگ سرد در دوره‌ی ریاست جمهوری‌اش کوشید تا براین جنگ که میان کشورهای غربی و اردوگاه سوسیالیستی جریان داشت، پیروز گردد. وی گفت:

«دوره‌ی ریاست جمهوری من در تاریخ به ثبت خواهد رسید، زیرا که در این زمان است که جنگ سرد آغاز شده و بر حیات انسان‌ها سایه افکنده است."

ترومن افزود: "در آینده خواهند گفت که ما طی این هشت سال سیاستی اتخاذ کردیم تا بر جنگ سرد غلبه کنیم."

یکی از مهم‌ترین ابزار در زمان جنگ سرد سازمان سیا بود. این سازمان که در ۲۶ ژوئیه‌ی ۱۹۴۷ بنیان گذارده شد، قرار بود جایگزین سازمان اطلاعاتی جنگ جهانی (OSS) گردد. دیوید مک‌ مایکل که در دهه‌ی هشتاد میلادی برای سازمان سیا کار می‌کرده و امروز به یکی از انتقادگران سرسخت این سازمان بدل شده است، می‌گوید که سازمان سیا قرار بوده است به دو وظیفه‌ جامه‌ی عمل بپوشاند: "وظیفه‌ی اول ممانعت از وقوع یک پرل هاربر دیگر و وظیفه‌‌ی دوم مبارزه علیه تهدید شدید از سوی اتحاد شوروی بود."

خبرنگار سرشناس نیویورک‌ تایمز، تیم واینر که کتابی پرفروش درباره‌ی سازمان سیا منتشر کرده است نیز همین نظر را دارد: "سازمان سیا یک سازمان جدید بود. این سازمان خود نمی‌دانست که چه می‌کند و می‌بایستی مدام از اشتباهاتش بیاموزد. و در ۱۵ سال نخست فعالیت‌اش از این اشتباهات بسیار بود."

یکی از ارزیابی‌های نادرست سیا در این مورد بود که روسیه‌ (شوروی سابق) چه زمانی به ساخت اولین بمب اتمی خود دست خواهد زد. مک مایکل در این زمینه می‌گوید:

"سال ۱۹۴۸ بود که رئیس وقت سازمان سیا به رئیس جمهوری اطمینان داد که روسیه «ستکم ده سال تا ساخت اولین بمب اتمی فاصله دارد. یکسال بعد اولین آزمایش اتمی روسیه انجام شد.»

از دیگر اشتباهات سیا می‌توان ازآغاز جنگ کره بدون هرگونه هشداری، تلاش برای سرنگونی دولت‌های قانونی مانند دولت مصدق در ایران، فیدل کاسترو در کوبا، سالوادور آلنده در شیلی و نیز حمایت از حکومت‌های دیکتاتوری و ضدمردمی که بعدها خود برای آمریکا دردسر‌ساز شدند، نام برد.

چند هفته پیش سازمان سیا خود در یک سند چندصد صفحه‌ای اشتباهات‌اش را اعلام داشت. این به اصطلاح "اسرار خانوادگی" علنی شده، طرح‌های متعدد ترور فیدل کاسترو، شنودهای غیرقانونی مکالمات داخلی و بازجویی‌های مخفیانه زندانیان در خارج از کشور و بسیار موارد دیگر را در بر می‌گیرد.

رادیو دویچه وله