شرکت‌کنندگان در اجلاس جهانی آب و هوا در کپنهاگ نگران از دست دادن زمان‌اند. سازمان‌های شرکت‌کننده در این اجلاس انتقاد می‌کنند که قول و قرارهای غیررسمی وزیران محیط زیست حاضر در این اجلاس با طرف دانمارکی، درباره‌ی ادامه‌ی مذاکرات به طور ناگهانی زیر سؤال رفته‌اند.

جو لینن (Jo Leinen) سرپرست هیئت اعزامی از پارلمان اتحادیه‌ی اروپا، نسبت به بی‌اعتمادی میان تک تک کشورها هشدار می‌دهد. به گفته‌ی او ، نه تنها در خارج که در داخل [ جو حاکم بر مذاکرات] هم هوا سرد است. روز دوشنبه (۱۴ سپتامبر) روز تلخی برای برگزارکنندگان این اجلاس بود؛ کشورهای در حال توسعه به همراه چین و هند برای مجبور ساختن کشورهای صنعتی برای طرح اهداف مشخص، برای چند ساعت، مانع از ادامه‌ی مذاکرات در مورد پیمان‌نامه‌ی جدید شدند.

"بایکوت، بدترین راه"

خواست کشورهای در حال توسعه ادامه‌ی اعتبار پیمان کیوتو پس از سال ۲۰۱۲ بود. در پروتکل کیوتو تنها هدف‌های الزام‌آور حفاظت از جو برای کشورهای صنعتی منظور شده‌اند. این در حالی است که کشورهای صنعتی بر خلاف کشورهای در حال توسعه خواستار تصویب پیمان‌نامه‌ی جدیدی هستند که حاوی وظایف و تعهداتی برای کشورهای در حال توسعه و در آستانه صنعتی‌شدن هم باشد. البته وظایف کشورهای صنعتی سنگین‌تر از دیگر کشورهای جهان خواهد بود.

از سوی دیگر اتحادیه‌ی اروپا بایکوت دوروزه‌ی مذاکرات کپنهاگ را غیر قابل درک می‌داند. وزیر محیط زیست سوئد که کشورش ریاست دوره‌ای اتحادیه‌ی اروپا را بر عهده دارد، بلوکه کردن مذاکرات را بدترین راه می‌داند و به جای آن توصیه می‌کند که همگی کشورها به مذاکرات خود برای رسیدن به پیمان‌نامه‌ای جدید ادامه دهند.

"پیامدهای فاجعه‌آور"

بان کی مون دبیر کل سازمان ملل نیز مصرانه تمامی شرکت کنندگان را به یافتن توافقی فراخواند. بان کی مون کمی پیش از پرواز به کپنهاگ از نیویورک، با تأکید بر این نکته که "اکنون زمان عمل فرا رسیده است"، گفت: «باوجود مذاکرات سخت و مشاجرات روزهای گذشته، هنوز برای رسیدن به یک توافق، زمان از دست نرفته است.»

دبیر کل سازمان ملل در ادامه اظهار داشت: «در پایان مذاکرات باید پیمان‌نامه‌ای برای حفاظت از جو به دست آید که از سال ۲۰۱۲ به طور قانونی الزام‌آور باشد.» بان کی‌مون توافق‌نامه‌ی ضعیف یا عدم توافق بر سر یک پیمان‌نامه‌ی جهانی را "شکست با پیامدهای بالقوه‌ فاجعه‌آمیز" خواند.

بان کی مون همچنین با بحث بر سر این نکته که شاید تغییرات جوی آنچنان که تا به حال گمان می‌رفت، ساخته و پرداخته‌ی دست بشر نیستند، به شدت مخالفت کرد و از دلایل مشخص و محکم علمی در رد این مدعا سخن گفت. بان کی مون ادامه داد: «تغییرات جوی واقعیت دارند و دلیل اصلی این تغییرات ما [انسان‌ها] هستیم و اکنون و در همین مکان باید راه حلی برای آن بیابیم.»

کدام کشور؟ چه قدر؟

آمریکا و چین به تنهایی مسئول انتشار ۴۰ درصد از کل گازهای گلخانه‌ای در جو هستند. اما چین همانند کشورهای در حال توسعه، در مسئله‌ی حفاظت از جو، مسئولیت و وظایف بیشتر را متوجه کشورهای صنعتی می‌داند. آمریکا برای کاهش گاز دی اکسید کربن تا ۱۷ درصد در مقایسه با سال ۲۰۰۵ اعلام آمادگی کرده است. کشورهای عضو اتحادیه‌ی اروپا نیز قصد دارند انتشار گازهای گلخانه‌ای خود در جو را در مدت زمان مشابه در قیاس با سال ۱۹۹۱ ، ۲۰ تا ۳۰ درصد کاهش دهند.

ناظران امیدوارند که ورود رؤسای جمهور سیاستمداران بیش از ۱۰۰ کشور جهان از اواسط هفته‌ی جاری به کپنهاگ، فشار مثبتی را به هیئت مذاکره کننده بر سر رسیدن به توافق‌نامه‌ی جایگزین کیوتو، افزایش دهد.

آشوب در کپنهاگ

در حاشیه‌ی اجلاس جوی، پلیس دانمارک نیمه شب گذشته حدود ۲۰۰ تن را که در خیابان‌ها سنگر ساخته و آنها را آتش زده بودند، دستگیر کرد. به گزارش شاهدان عینی تظاهرکنندگان با کوکتل مولوتف به پلیس حمله‌ور شدند. در مقابل نیروهای امنیتی هم با گاز اشک‌آور و آب اقدام به متفرق کردن تظاهرکنندگان کردند.

YK/FW