"شهر سوخته" در نزدیکی زابل به میراث جهانی یونسکو پیوست
AJ۱۳۹۳ تیر ۱, یکشنبه
"شهر سوخته" در سیوهشتمین کمیته اجلاس میراث جهانی یونسکو به میراث فرهنگ جهانی پیوست. این اجلاس اکنون در دوحه پایتخت قطر برگزار میشود. ایرانیان باستان حدود شش هزار سال پیش در این شهر زندگی میکردهاند.
تبلیغات
بقایای شهر سوخته که شهری باستانی در جنوب شرق ایران است، در ۵۶ کیلومتری زابل قرار دارد. این شهر در حاشیه جاده زابل - زاهدان در شرق ایران، در استان سیستان و بلوچستان واقع است.
به گزارش ایرنا، خبرگزاری جمهوری اسلامی ایران، سیوهشتمین کمیته اجلاس میراث جهانی یونسکو، که در دوحه پایتخت قطر برگزار میشود، پس از بحثهای طولانی سرانجام شهر سوخته را به عنوان آثار میراث فرهنگ جهانی پذیرفت.
محمد حسن طالبیان، معاون میراث فرهنگی سازمان میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی، در گفتوگو با خبرنگار خبرگزاری ایرنا، خبرگزاری جمهوری اسلامی ایران، گفت: « در این اجلاس ۲۱ کشور از ثبت شهر سوخته به عنوان میراث جهانی دفاع کردند.»
باستان شناسان بر این نظرند که تحقیقات فقط در بخشهایی از شهر سوخته انجام شده و این شهر باستانی پنج قسمت عمده داشته است: بخش مسکونی؛ بخشهای مرکزی؛ بخش صنعتی؛ بناهای یادمانی و گورستان. بخش مسکونی در شمال شرق این شهر قرار داشته و هشتاد هکتار وسعت داشته است.
شهر سوخته محوطهای است که قدمت آن به حدود سال ۳۲۰۰ قبل از میلاد مسیح یعنی بیش از پنج هزار و دویست سال پیش میرسد.
گفته می شود شهر سوخته در ساحل رودخانه هیرمند بنا شده بود و زمان بنای آن نیز با عصر برنز مقارن بوده و مربوط به هزاره سوم قبل از میلاد مسیح بوده است. ایرانیان حدود شش هزار سال پیش در این شهر زندگی میکردهاند.
گورستان شهر سوخته با وسعتی حدود ۲۵ هکتار در جنوب غربی شهر قرار داشته و به صورت تپههای متوالی و چسبیده بههم یکی از بزرگترین گورستانهای عصر برنز در کل منطقه خاورمیانه بوده است. تخمین زده میشود که حدود ۳۰ هزار گور در گورستان شهر سوخته موجود بوده است.
وجود گورهای منفرد، جمعی، خانوادگی و همچنین اشیای گوناگون پیداشده در داخل قبرها نشاندهنده آنند که آیینها و شیوههای تدفین مردم این شهر در طول دورههای مختلف تغییرات فراوانی کرده است.
کمیته میراث جهانی از ایران خواسته است در مورد نحوه مدیریت شهر سوخته بکوشد و گزارشی از اقدامات مدیریتی خود را به اجلاس بعدی میراث جهانی یونسکو ارائه دهد.
شگفتیها و رازهای سربهمهر شهرسوخته
برای سومین سال پیاپی به دلیل عدم اعتبار، تحقیقات و اکتشافات جدید در شهرسوخته متوقف شده است. در انبار موزه ملی ایران، استخوانهای کشف شده از شهر سوخته را در کارتن مادربرد و جعبه شیرینی نگهداری میکنند.
عکس: by-sa/Emesik
بسیاری از باستانشناسان تصویر روی این جام سفالین متعلق به ۵۰۰۰ سال پیش در شهر سوخته را «اولين تصاوير متحرک، انيميشن» در دنیا میدانند. تصویر روی این جام، بزی را در حال حركت و پرش به سمت درخت برای خوردن برگ نشان میدهد. ظرافت حرکات بز برای پریدن به سمت درخت باعث حیرت باستانشناسان است.
عکس: by-sa/Emesik
شهر سوخته نام بقایای دولت شهری باستانی است که در ۵۶ کیلومتری شهر زابل در استان سیستان و بلوچستان قرار دارد. ایرانیان حدود ۶۰۰۰ سال پیش در این شهر زندگی میکردهاند.
عکس: Mehr
نمایی از یک جمجمه کشف شده در شهرسوخته که نشان میدهد روی آن فعالیتهایی صورت گرفته است.
عکس: Bornanews
در کاوشهای سال ۱۳۸۵ از شهرسوخته برای نخستینبار یک چشم مصنوعی پیدا شد. به گفته محققان، روی این چشم مصنوعی ریزترین مویرگهای داخل کره چشم توسط مفتولهایی از جنس طلا به قطر کمتر از نیم میلیمتر طراحی شده است.
عکس: Hamshahrionline
دو سوراخ در دو طرف این چشم مصنوعی وجود دارد که محل عبور نخهایی است که آن را روی سر اسکلت ثابت نگه میداشته است. شواهد موجود مبنی بر تماس طولانی این چشم مصنوعی با پوست حدقه چشم حاکی از استفاده آن در زمان حیات و زندگی صاحب آن است.
عکس: Fars
گفته میشود این تاسهای کشف شده در شهر سوخته، از قدیمیترین تاسهای جهان هستند.
عکس: Presstv
استخوانهای کشف شده از شهر سوخته در انبار موزه ملی ایران داخل کارتن مادربرد کامپیوتر و کارتن شیرینی نگهداری میشود. به گزارش خبرگزاریهای ایران، اشیاء تاریخی نگهداری شده در زیرزمین موزه ملی ایران هیچگونه بستهبندی استانداردی نداشته و در كارتنهای تلنبار شده مواد شوينده، جعبه شيرينی، دستمال كاغذی، كيسههای نايلونی معمولی و در فضایی نمناک و نيمه تاريک نگهداری میشوند.
عکس: Fars
پیش از این رئیس پژوهشگاه میراث فرهنگی جمهوری اسلامی ایران گفته بود در جعبههایی كه اشیای تاریخی در انبارهای موزه در حال نگهداری هستند، لاشه موش پیدا شده است كه مسلما آسیبهایی را به آثار تاریخی وارد كرده است.
عکس: Fars
نمایی از زیرزمین موزه ملی ایران که اشیاء تاریخی از جمله آثار باستانی شهرسوخته را در گونی نگهداری میکنند.
عکس: Fars
در شهر سوخته ۳ نوع قبر کشف شده است. مهمترین نوع قبر، چالهای ساده بوده که مرده را همراه با اشیا و غذا دفن میکردند.
عکس: Hamshahrionline
شهر سوخته جزو شهرهای بسیار پیشرفته زمان خود بوده است. در کاوشهای اولیه از شهر سوخته لوله کشی آب و فاضلاب با لولههای سفالی پیدا شد که نشان دهنده وجود نوعی برنامهریزی و سازماندهی شهری در این شهر باستانی است.
عکس: Hamshahrionline
پارچههایی که در شهر سوخته یافت شده در هیچ کجای ایران یافت نشده است. پارچهای کشف شده از شهر سوخته.
عکس: DW/H. Kermani
شانهای چوبی کشف شده از شهرسوخته.
عکس: cv2
نمایی از یک اسکلت که همراه با ظروف غذا در شهر سوخته دفن شده است.
عکس: Mehr
باستانشناسان وسعت شهر سوخته را ۱۵۱ هکتار تخمین زدهاند. این شهر دارای پنج قسمت اساسی است، از جمله: قسمت مسکونی، بخش مرکزی؛ منطقه صنعتی، بناهای یادمانی و گورستان. هشتاد هکتار از شهر سوخته را بخش مسکونی تشکیل داده است. نمایی از یک مجسمه کشف شده از شهر سوخته.
عکس: Mehr
بنا بر این گزارش بخش عمدهای از اين اشياء که در زیرزمین موزه ملی ایران به این شکل اسفبار نگهداری میشود، متعلق به اكتشافات باستانشناسان قبل از انقلاب است و تا به حال در معرض ديد عموم قرار نگرفته است.