شورای امنیت خواستار لغو ممنوعیت کار و تحصیل زنان افغان شد
۱۴۰۱ دی ۷, چهارشنبه
شورای امنیت سازمان ملل اعمال محدودیتهای جدید برای زنان در افغانستان را محکوم کرد و از طالبان خواستار لغو آنها شد. به تازگی کار زنان در سازمانهای غیردولتی ممنوع شده و و این اقدام کمکرسانی به مردم را مختل کرده است.
تبلیغات
تمام ۱۵ عضو شورای امنیت با امضای بیانیهای اسلامگرایان افراطی طالبان را فراخواندند "هر چه سریعتر" ممنوعیتهای اعمال شده جدید علیه زنان را لغو کند.
این نهاد سازمان ملل تاکید کرده که حکومت طالبان باید حقوق برابر و دموکراتیک زنان و دختران افغانستان را محترم بشمارد.
پیش از این فولکر تورک، کمیسر عالی حقوق بشر سازمان ملل نسبت به پیامد ممنوعیت تحصیل زنان افغان در دانشگاهها و کار آنها در سازمانهای غیردولتی هشدار داده بود.
پیامد حذف نیمی از جمعیت
او تاکید کرده که هیچ کشوری قادر نیست با حذف نیمی از جمعیت در مسیر توسعه اجتماعی و اقتصادی گام بردارد و محدودیتهایی مانند منع کار زنان در سازمانهای غیردولتی نه تنها به افزایش درد و رنج مردم منجر میشود بلکه مخاطرات فراتر از مرزهای افغانستان را به وجود میآورد.
اسلامگرایان طالبان روز شنبه، سوم دی ماه در تازهترین اقدام خود برای محدود کردن حقوق زنان از تمام سازمانهای غیردولتی خواستند تا اطلاع ثانونی استفاده از نیروی کار زنان افغان را متوقف کنند. جامعه بینالمللی به این تصمیم واکنش نشان داده و اعتراضها ادامه دارد.
طالبان که اواخر قرن بیستم بر افغانستان حکومت میکرد اوت سال ۲۰۲۱ دوباره قدرت را در این کشور در دست گرفت اما وعده داد محدودیت علیه زنان را کاهش دهد.
این وعدهها گام به گام نقض شده و دختران افغان فقط اجازه دارند در دوره ابتدایی و تا کلاش ششم تحصیل کنند. تصمیم اخیر درباره توقف همکاری زنان با سازمانهای غیردولتی کمکرسانی در این کشور بحرانزده را با چالشهای جدی روبرو میکند.
روز یکشنبه چهار موسسه که کمکرسانی آنها برای میلیون شهروند افغانستان حیاتی ارزیابی میشود اعلام کردند فعالیتهای خود را به حال تعلیق در میآورند زیرا بدون کارمندان زن قادر به انجام برنامههای خود نیستند.
دو سوم جمعیت نیازمند دریافت کمکهای انساندوستانه
مارتین گریفیتس، رئیس کمکهای سازمان ملل متحد، به تازگی خطاب به اعضای شورای امنیت گفته اکثریت قاطع شهروندان افغانستان در فقر به سر میبرند و دو سوم آنها برای ادامه حیات به کمکهای انساندوستانه نیاز دارند.
جمعیت افغانستان حدود ۴۰ میلیون و ۵۰۰ هزار نفر برآورد میشود و سازمان ملل میگوید دستکم ۲۰ میلیون نفر آنها از گرسنگی شدید و کمبود مواد غذایی و مراقبتهای بهداشتی رنج میبرند.
اعضای شورای امنیت در بیانیه خود میگویند محدودیتهای فزاینده علیه زنان افغانستان در تناقض با تعهدات طالبان در قبال شهروندان و انتظارات جامعه جهانی قرار دارد و کار امدادرسانی را به مخاطره میاندازد.
با گذشته حدود ۱۶ ماه از قدرتگیری مجدد طالبان در افغانستان جامعه جهانی از به رسمیت شناختن حکومت اسلامگرایان افراطی خودداری میکند.
در این مدت طالبان بدون توجه به هشدارها و فشارهای بینالمللی به شکل فزایندهای محدود کردن حقوق زنان را ادامه میدهد. در یکی از تازهترین نمونهها طالبان هفته گذشته اعلام کرد زنان "تا اطلاع ثانونی" از تحصیل در دانشگاه محروم هستند.
زنان و دختران افغان نه تنها از تحصیل در مقاطع بالاتر از دبستان محروم هستند که تقریبا از تمام فعالیتهای اجتماعی نیز کنار گذاشته شدهاند.
با این حال و با وجود سرکوب خشن و خفقانی که بر افغانستان حاکم است حرکتهای اعتراضی زنان افغان علیه محدودیتهای طالبان به صورت پراکنده وجود دارد. نیروهای طالبان هفته پیش تعدادی از زنان معترض به ممنوعیت تحصیل در دانشگاه را بازداشت کردند.
از زمان قدرتگیری طالبان سیل مهاجرت شهروندان افغانستان شدت گرفته و تعداد زیادی از آنها به کشورهای همسایه از جمله ایران و پاکستان پناه بردهاند و اغلب شرایط دشواری دارند.
روایتی تصویری از پناهجویان افغان در مرزهای ایران و ترکیه
درحالی که نگاه جهان به خروج همکاران محلی نیروهای ائتلاف از فرودگاه کابل معطوف است، فشار بر مرزهای ایران و ترکیه برای خروج افزایش مییابد. مقام ناتو از همسایگان افغانستان خواست مرزها را باز کنند.
عکس: ISNA
پناهجویان افغان در مرز ایران
با آغاز فروپاشی دولت مرکزی در افغانستان بسیاری از شهروندان افغان این کشور را به مقاصد مختلف ترک کردند. آنانی که گذرنامه، ویزا و امکانات مالی داشتند از طریق مرزهای هوایی خارج شده و بسیاری به مشهد رفتند. گروهی نیز تلاش کردند به صورت غیر قانونی وارد خاک ایران شوند که توسط نیروهای مرزی متوقف شدند.
عکس: ISNA
فرار ارتشیان به سوی ایران
با پیشروی طالبان، ارتش افغانستان بدون مقاومت تسلیم شد. شماری از نظامیان افغان از طریق مرز میلک وارد ایران شدند. در نتیجه نشستی که مسئولان جمهوری اسلامی ایران با طالبان برگزار کردند، این افراد به افغانستان بازگشت داده شدند. از سرنوشت این افراد اطلاعی در دست نیست، معلوم نیست آیا این نظامیان به صفوف طالبان پیوستهاند یا به زندگی "عادی" خود بازگشتهاند؟
عکس: FARS
بازگرداندن هزاران پناهجو
به گزارش خبرگزاریهای ایران پناهجویان افغان بعد از ورود به خاک ایران توسط هنگ مرزی ایران در پاسگاه ملاشریف جمع آوری میشوند و بعد از یک "پذیرایی مختصر" توسط نیروهای هلال احمر، به فاصله ۲۴ ساعت توسط نیروهای انتظامی ایران از طریق مرز میلک دوباره به افغانستان برگردانده میشوند.
عکس: ISNA
"موجی در راه نیست"، "اردوگاه هم فراهم نشده"
اخیرا مهدی محمودی، مدیرکل امور اتباع وزارت کشور یک بار دیگر تاکید کرد که ایران برای پذیرش مهاجران و آوارگان جدید اردوگاه فراهم نکرده است. به گفته او اصولا به نظر نمیرسد که فضای افغانستان طوری باشد که موج آوارگی و مهاجران جدید به سمت ایران حرکت کنند بنابراین نیازی به تمهیدات در اینباره وجود ندارد.
عکس: ISNA
وقتی پنجره کابل بسته شود
شبهنظامیان طالبان بر شدت برخورد با شهروندان خواستار مهاجرت در اطراف فرودگاه کابل افزودهاند و تاکید میکنند که عملیات تخلیه نیروهای خارجی و همکاران محلی آنها باید طبق توافق با آمریکا در روز سهشنبه ۳۱ اوت خاتمه یابد. ناظران معتقدند با بسته شدن فرودگاه کابل فشار برای خروج در مزهای زمینی افزایش خواهد یافت.
عکس: ISNA
"همسایگان مرزها را باز کنند"
یک مقام ارشد ناتو که در افغانستان مستقر است روز چهارشنبه ۲۵ اوت (۳ شهریور) در گفتگو باخبرگزاری رویترز ازهمسایگان افغانستان خواست مرزها را باز کنند. او گفت: «ایران، پاکستان و تاجیکستان باید اجازه ورود افراد بیشتری را از طریق مرز زمینی یا هوایی بدهند.»
عکس: ISNA
پناهجویان افغان در مرز ترکیه
ترکیه از ماهها پیش با سرعت بخشیدن به احداث دیوار مرزی به رویدادهای افغانستان واکنش نشان داد. با این حال این کشور نیز در مرزهای شرقی خود شاهد ورود روزافزون پناهجویان افغان است.
عکس: Necmettin Karaca/picture alliance/AA
افزایش گشتهای مرزی
مرزبانی ترکیه در روزهای اخیر گشتهای هوایی و زمینی خود را در مرزهای مشترک با ایران افزایش داده است. مقامهای ترک گفتهاند که حدود ۱۸۲ هزار مهاجر ثبت شده افغان و حدود ۱۲۰ هزار مهاجر ثبت نشده این کشور در ترکیه به سر میبرند.
عکس: Ali Ihsan Ozturk/Demiroren Visual Media/abaca/picture alliance
رسیدن موج مهاجران به ترکیه در هفتههای آتی؟
مرزبانی ترکیه برای کنترل مرزها برجهای نظارتی ایجاد کرده و از پهپادها و دوربینهای مخصوص شب استفاده میکند. مقامهای ترکیه گفتهاند که بعد از پیروزی طالبان شاهد افزایش مهاجرت افغانها نبودهاند، اما بعد از بسته شدن امکان خروج از فرودگاه کابل، رسیدن مهاجران تازه به ترکیه به دلیل دوری این کشور از افغانستان هفتهها وقت خواهد گرفت.
عکس: Ozkan Bilgin/picture alliance/AA
بازگشت به ایران
پلیس در شهر مرزی وان ۲۵ مهاجر را که اکثرشان افغان بودند، در یک ساختمان متروکه گرفتار کرد. آنها گفتهاند که بعد از روزها پیادهروی خود را به ترکیه رساندهاند. مقامات ترک گفتهاند افرادی که در امتداد مرز بازداشت شوند به سمت ایرانی مرز فرستاده خواهند شد.
عکس: Emrah Gurel/picture alliance/AP
بررسی امنیتی
آنهایی که به دست پلیس میافتند برای بررسی امنیتی، انگشتنگاری و عکسبرداری به یک مرکز منتقل میشوند. یکی از این مهاجران در این مرکز گفته است. «یک ماه پیش خانهاش را در کابل ترک کرد و ترس داشت که به دلیل کار کردن با آمریکاییها و ترکها به عنوان راننده، مورد انتقامجویی طالبان قرار بگیرد.
عکس: Emrah Gurel/picture alliance/AP
توقف بازگشت به افغانستان
پناهجویان افغان بعداً به مرکز بازگشت در شهر وان در شرق ترکیه منتقل میشوند و میتوانند پیش از این که به کشورشان بازگشت داده شوند تا ۱۲ ماه در آنجا بمانند. فعلاً بازگشت دادن این پناهجویان به افغانستان متوقف شده است و حدود ۷۵۰۰ تن در این مراکز نگهداری میشوند.
عکس: Emrah Gurel/picture alliance/AP
آنها که نیاز به محافظت دارند
رمضان سچیلمیش، معاون اداره مهاجرت ترکیه گفته که این نهاد تلاش میکند، آنانی را که نیازمند محافظت در برابر تهدیدات طالبان هستند شناسایی کرده و به کشور سومی منتقل کند. او افزود: «آنانی که نیاز به محافظت دارند از آنهایی که به دلیل اقتصادی به کشور ما آمدهاند، باید جدا شوند. ما نمیتوانیم همه را فقط به این خاطر که تابعیت افغانستان را دارند به صورت خودکار اخراج کنیم.»
عکس: Emrah Gurel/picture alliance/AP
آرزوی یک فرماندار
در میان پناهجویانی که خود را به ترکیه میرسانند، بیش از پیش زنان و کودکان نیز دیده میشوند. ایران و ترکیه تنها کشورهایی نیستند که مانع از ورود پناهجویان افغان میشوند. یونان نیز حصار مرزی ۴۰ کیلومتری و نصب سیستمهای نظارتی را تکمیل کرده تا مانع از ورود پناهجویان به اروپا شود. مهمت امین بیلمز، فرماندار استان مرزی وان میگوید: «بزرگترین آرزوی ما این است که موج مهاجرت افغانها به وجود نیاید.»