سومین بیانیه انتخاباتی شورای هماهنگی راه سبز امید عصر دوشنبه، ۲۸ آذر منتشر شد. در این بیانیه انتخابات نهمین دوره مجلس شورای اسلامی "نمایشی تبلیغاتی برای ادعای حاکمیت مردم سالاری" توصیف شده و "هرگونه بازیگری و ایفای نقش" در آن به شدت محکوم می‌شود.

اندکی پیش از انتشار متن این بیانیه، رئیس جمهور پیشین محمد خاتمی، در حاشیه مجلس ختم شوهر خواهرش به خبرنگاران گفت حرف من در مورد انتخابات "همان حرفی است که شورای هماهنگی جبهه اصلاحات زد." این شورا اعلام کرده اصلاح‌طلبان در انتخابات مجلس نهم شرکت نمی‌کنند و از هیچ فهرستی حمایت نخواهند کرد.

حداقل شرایط فراهم نشده

ثبت نام نامزدان انتخابات نهمین دوره مجلس از شنبه‌ی آینده، سوم دی‌ماه ۱۳۹۰ رسما آغاز می‌شود. محمد خاتمی برای حضور اصلاح‌طلبان در این انتخابات شرط‌هایی تعیین کرده که مورد حمایت طیف وسیعی از تشکل‌ها و فعالان این جناح نیز قرار گرفته است. آزادی زندانیان سیاسی، باز شدن فضای سیاسی، آزادی فعالیت رسانه‌ها و تشکل‌ها و تضمین سلامت انتخابات از جمله این شرط‌ها هستند.

شورای هماهنگی راه سبز امید در بیانیه‌ی خود می‌نویسد، در آستانه‌ی آغاز ثبت نام نامزدان حداقل شرایط لازم برای برگزاری یک انتخابات «آزاد و سالم» تامین نشده است. این شورا تاکید می‌کند که شرایط لازم برای مشارکت در انتخابات قبلا در بیانیه‌های دو نامزد معترض به نتایج اعلام شده‌ی انتخابات سال ۸۸، مهدی کروبی و میرحسین موسوی تشریح شده و در موضع‌گیری‌های خاتمی نیز تجلی یافته است. کروبی و موسوی از حدود ده ماه پیش در حبس خانگی به سر می‌برند.

رایزنی با تشکل‌ها و سران اصلاح‌طلبان

در بیانیه‌ی یادشده آمده است «شورا پس از رایزنی‌های گسترده با بخش‌های مختلف جنبش سبز، بررسی و اطلاع از مواضع و دیدگاه‌های احزاب و تشکل‌های مستقل منتقد و به ویژه آگاهی از نظرات آقایان کروبی و موسوی، انتخابات مجلس آینده را غیرقانونی و ناعادلانه اعلام می‌نماید.»

عصر دوشنبه، ۲۸ آذر شماری از شخصیت‌های برحسته‌ی اصلاح‌طلب در مسجد جامع شهرک غرب تهران حضور یافتند تا در مراسم ختم محمد خلیلی اردکانی، شوهر خواهر رئیس جمهور پیشین شرکت کنند. انبوهی از خبرنگاران نیز در این مراسم حاضر شدند تا نظر شرکت‌کنندگان در مورد شرکت یا عدم شرکت اصلاح‌طلبان در انتخابات آینده‌ی مجلس شورای اسلامی را جویا شوند.

خاتمی: شرکت در انتخابات معنا ندارد

از میان شرکت‌کنندگان در مراسم ختم خلیلی اردکانی، محمد خاتمی و محمد موسوی خوئینی‌ها حاضر شدند به پرسش‌های خبرنگاران در مورد انتخابات پاسخ گویند. به گزارش خبرگزاری مهر خاتمی گفت «فکر می‌کنم وقتی همه نشانه‌ها این است که نباید در انتخابات شرکت بکنیم بنابراین شرکت در انتخابات معنا ندارد.» او در ادامه افزود «حرف بنده همان حرفی است که شورای هماهنگی جبهه اصلاحات زد و آن مبنی بر این بود که اصلاح طلبان نمی‌توانند و نباید در انتخابات نامزد و لیست داشته باشند.»

تصمیم اخیر شورای هماهنگی، با انتقاد و حمله‌های تند محافظه‌کاران روبرو شده است. محمد غریبانی سخنگوی این شورا، یک‌شنبه ۲۷ آذر به خبرگزاری ایلنا گفت «عملکرد برخی از رسانه‌های تندرو اصولگرا نشان از آن دارد که تصمیم شورای هماهنگی جبهه اصلاحات مبنی بر عدم معرفی کاندیدا در انتخابات، تصمیمی درست و به موقع بود.»

موسوی خوئینی‌ها: فتنه یعنی خودم!

بنابر گزارش‌ها محمد موسوی خوئینی‌ها نیز که خبرگزاری‌های مهر و فارس او را "پدر معنوی اصلاح‌طلبان" معرفی می‌کنند در حاشیه مراسم ختم روز دوشنبه به خبرنگاران گفت، ۱۸ گروه اصلاح طلب چند روز پیش اعلام کرده‌اند که لیست انتخاباتی ارائه نمی‌کنند. اشاره‌ی او به بیانیه‌ی شورای هماهنگی جبهه اصلاحات است که اخیر منتشر شده.

در ادبیات رسمی جمهوری اسلامی جنبش اعتراضی به نتایج اعلام شده‌ی انتخابات سال ۸۸ "جریان فتنه" خوانده می‌شود. خبرگزاری فارس نوشت «زمانی که یکی از خبرنگاران از موسوی خوئینی‌ها خواست از جریان فتنه اعلام برائت کند، او واکنش نشان داد و به آن خبرنگار گفت: فتنه، یعنی خودم!» بنابر این گزارش او می‌افزاید «آقای موسوی و کروبی هر دو بزرگوارند و من نمی‌دانم چه کسی فتنه‌گر است.»

ادعای مشکوک در مورد خاتمی

خبرگزاری‌های نزدیک به حکومت ادعا می‌کنند محمد خاتمی پیش از ورود به مراسم ترحیم گفته است اصلاح‌طلبان در انتخابات شرکت می‌کنند، اما پس از خروج از مجلس سخنانش را تغییر داده است. خبرگزاری فارس که به نیروهای امنیتی و نظامی منسوب است در گزارشی این ادعا را تکرار کرده اما در گزارش دیگری خلاف آن را نوشته است.

خبرگزاری فارس در "حاشیه‌نگاری از یک مجلس ختم" اعتراف می‌کند که پیش از آغاز مراسم تمام ترفندهای خبرنگاران «برای گرفتن جواب از خاتمی ناکام ماند؛ اما او قول داد که بعد از مراسم به سؤال خبرنگاران پاسخ دهد.» در گزارش‌هایی که از پایان مراسم منتشر شده از قول خاتمی آمده است: شرکت در انتخابات بی‌معناست و «اصلاح طلبان نمی‌توانند و نباید در انتخابات نامزد و لیست داشته باشند.»

«هر کس به ده نفر اطلاع‌رسانی کند»

در بیانیه سوم شورای هماهنگی راه سبز امید تاکید می‌شود شرکت در انتخابات «به معنای مشارکت در بی‌اعتنایی آشکار به مبارزه قهرمانانه ملت برای برخورداری از حق انتخابات "آزاد و منصفانه" و هزینه‌های سنگینی است که در این راه متحمل شده است.» این شورا «فعالان سبز را به آگاهی بخشی به اقشار مختلف جامعه در باره ماهیت این نمایش انتخاباتی در هر جمع و نهاد و محفل و منطقه و محله‌ای» فراخوانده و توصیه می‌کند هرکس «خود را موظف بداند به ده نفر دیگر اطلاع رسانی کند.»

به نظر می‌رسد با تاکید اصلاح‌طلبان در مورد مواضع انتخاباتی خود خشم اصولگرایان نیز افزایش می‌یابد. خبرگزاری فارس ۲۸ آذر به نقل از جعفر شجونی، عضو ارشد جامعه روحانیت مبارز نوشت «اظهارات اخیر خاتمی نشان می‌دهد که این فتنه‌گران از ادعا و حرف‌های بی‌ربط کوتاه نمی‌‌آیند در حالی که این طیف از اصلاح‌طلبان در جامعه محلی از اعراب ندارند و فقط خود را گرفتار تلاش مذبوحانه‌ کرده‌اند.» ظاهرا موسوی خوئینی‌ها نیز با توجه به افزایش فشارها به سران اصلاح‌طلبان، در پاسخ به پرسشی در مورد احتمال رد صلاحیت شدنش می‌گوید «من را سلب حیات نکنند، خوب است.»

BK/MM