چه کسی آرزو نکرده که ناگهان حس وصف‌ناپذیری داشته باشد، قهرمان داستان‌ها شود و عاری از احساس شرم و خودکم‌بینی راه برود؟ چه کسی آرزو نکرده که ۳۰ ساعت را بگذراند بی‌آنکه احساس خستگی و گرسنگی کند؟

این همه را کریستال یا شیشه یا "هیدروکلراید مت‌آمفتامین " به ارمغان می‌آورد، ماده‌ای نشئه‌آور و ارزان که راحت تهیه می‌شود و اثراتش هم مدت‌ها باقی می‌ماند.

قرص‌های ضد سرماخوردگی که معمولا می‌توان آنها را بدون نسخه هم در داروخانه‌ها تهیه کرد حاوی ماده‌ای به نام سودوافدرین (Pseudoephedrin) هستند. در مراکز تولید مواد مخدر، سودوافدرین را با ماده‌ای قابل اشتعال ترکیب کرده و بعضی نیز به این ترکیب پودر شیشه را می‌افزایند که باعث می‌شود خواص تحریک‌کننده ماده نهایی افزایش یابد.

شیشه را می‌توان در آشپزخانه منزل هم تهیه کرد. در این صورت پودر کریستالی مورد نظر را از ترکیب موادی مانند قرص ضد سرماخوردگی، آب و برخی مواد شیمیایی مانند مایع لوله‌بازکن، اسید باتری و مرگ موش به دست می‌آورند.

ماده نهایی می‌تواند سفید، زرد، نارنجی یا صورتی باشد. رنگ ماده نهایی به مواد به‌کار رفته در تهیه آن بستگی دارد. شیشه را کرانک، یابا، آیس‌، شابو، مت، پودر یا تینا هم می‌نامند.

اثرات شیشه

شیشه را می‌توان به صورت قرص‌ بلعید یا در آب حل کرد و آشامید. آن را می‌توان استنشاق یا تزریق کرد. با مصرف شیشه ترشح هورمون‌های آدرنالین، نورآدرنالین و دوپامین در مغز افزایش یافته و به شخص احساس سرخوشی دست می‌دهد.  اعتماد به نفس آنها بالا رفته، درد کاهش یافته و حس گرسنگی و تشنگی نیز کم می‌شود.

مصرف شیشه نه ‌تنها باعث احساس سرخوشی می‌شود بلکه حلق و سپس همه بدن را نیز گرم می‌کند.

مرگ تدریجی

اما سرخوشی ابتدایی که تمام می‌شود اثرات دیگری در بدن فرد دیده می‌شود که این بار ماندگار و مرگ‌آورند.

اختلال در خواب، تندخویی و عصبانیت، پارانویا (سوء ظن بیمارگونه)، ترس، اضطراب، رفتار خصمانه و تحریک‌‌پذیری، حملات پانیک یا وحشت‌زدگی، خونریزی مغزی، از دست رفتن هوشیاری و عوارض قلبی مانند حمله قلبی و نارسایی قلب برخی از پیامدهایی است که استعمال شیشه می‌تواند به دنبال داشته باشد.

کریستال که به آن مت (Meth) نیز گفته می‌شود به لحا‌ظ شیمیایی به انواع دیگر مواد مخدر شبیه است. اما آثار تخدیری این ماده شدید است و فرد را سریعا به خود وابسته می‌سازد. در کنار سرخوشی‌های گذرا، بدن، روح و روان شخص تأثیر پذیرفته و آرام و بی سر و صدا نابود می‌شود.

از دست دادن شدید وزن و پیری زودرس، تاول‌های پوستی، بی‌نظمی در ارگان‌های داخلی بدن، فشار خون بالا، از بین رفتن تدریجی مینای دندان و فاسد شدن دندان‌ها از عوارض دیگر به حساب می‌آیند.

مصرف شیشه می‌تواند در ترشح ناقلان عصبی مغز که پیام‌های مغزی را انتقال می‌دهند اختلال ایجاد کند. از دست رفتن حافظه و اسکیزوفرنی (شیزوفرنی) نیز از عوارضی هستند که ممکن است پیش آمده و فرد را به بیماری تبدیل کند که دیگر به تنهایی قادر به ادامه زندگی نیست.

مت‌آمفتامین (Methamphetamin) را پیش‌تر نیز می‌شناختند. ناگایوشی ناگائی (Nagayoshi Nagai)، شیمی‌دان ژاپنی در سال ۱۸۹۳ بر روی این ماده آزمایش‌هایی انجام داد.

در آلمان نیز رژیم نازی‌ها مأموریت یافته بود که این ماده را که در سال ۱۹۳۸ با نام پرویتین (Pervitin) به بازار راه یافته بود تولید کند. در جنگ جهانی دوم نازی‌ها از ماده یادشده برای افزایش کارآیی و تمرکز و کاهش ترس در میان خلبانان و سربازان استفاده می‌کردند.

در بازی‌های ورزشی نیز از پرویتین که در آن زمان به آن "نازی ـاسپید" نیز گفته می‌شد برای افزایش کارایی ورزشکاران استفاده می‌شد تا اینکه در سال ۱۹۸۸ این ماده را از بازار جمع کردند.

آندره آغاسی، تنیس‌باز معروف در زندگی‌نامه (بیوگرافی) خود اقرار کرده که بارها از کریستال مت استفاده کرده است.