در کنار دولت حسن روحانی، نمایندگان مجلس، امامان جمعه و دیگر شخصیتهای سیاسی تهاجم به سفارت عربستان را محکوم کردهاند. به نظر میرسد این اتفاق نظر وجود دارد که این اقدام ایران را در جایگاه "متهم" قرار داده است.
تبلیغات
در ادامه انتقاد از حمله به سفارت و کنسولگری عربستان در تهران و مشهد، حسین دهدشتی، نماینده آبادان در مجلس ایران از عملکرد نیروی انتظامی در مقابله با مهاجمان انتقاد کرد.
این نماینده مجلس با محکوم کردن حمله به سفارت عربستان تصریح کرد: «برخی بهغلط خیال کردهاند که نظام شاهنشاهی سر کار است که عدهای به اجتهاد خود اللهاکبرگویان حمله کنند و آتش بزنند و بسوزانند و از فتح خود خوشحال و خندان باشند.»
او با اشاره به طرح این ادعا که این حمله از سوی عربستان برنامهریزی شده، از نهادهای امنیتی انتقاد کرد که چگونه عبدالمالک ریگی را در آسمان دستگیر میکنند اما نمیتوانند جلوی این اقدامات را بگیرند.
دهدشتی با بیان اینکه "این نوع وحشیگری فقط از سوی عدهای اراذل و اوباش سر میزند" از سخنان سخنگوی نیروی انتظامی که مهاجمان را مردم خوانده بود، به شدت انتقاد کرد.
او گفت: «اینها مردم بودند؟ معلمانی که برای خواسته صنفی خود جلو مجلس تجمع کرده بودند مردم نبودند که کتک خورده و بازداشت شدند؟»
به گفته دهدشتی، این احتمال وجود دارد عدهای از مخالفان دولت برای ضربه زدن به دستگاه دیپلماسی این حملهها را برنامهریزی کرده باشند. این نماینده مجلس با اشاره به حمله به علی مطهری در شیراز، گفت: «سنگبنای این اقدامات را سخنان غیرمسئولانه بعضی از مسئولان و بههمزدن تجمعات و سخنرانیهای قانونی میدانم.»
نقش "سادگی دوستان" در حمله به سفارت
احمد توکلی، نماینده اصولگرای مجلس نیز در شبکه اجتماعی خود در مورد نقش صداوسیما و برخی رسانهها در تحریم مهاجمان به سفارت عربستان نوشت که اگر حرکت خودجوش بود میشد نقشه رسانهها را برجسته دانست.
این نماینده مجلس میافزاید که به نظر میرسد این حمله "برنامهریزی شده" بود و در این شرایط "سهم رذالت دشمنان زیرک و سادگی دوستان کمبهره از بصیرت" بالا میرود.
روایت تصویری تنش سیاسی میان عربستان و ایران
اعدام نمر النمر به تیرگی مناسبات دو کشور ایران و عربستان دامن زد. رویدادی با پیامدهای گسترده برای منطقه و جهان.
عکس: picture alliance/dpa/Y. Arhab
شیخ نمر باقر النمر رهبر شیعیان معترض عربستان
نمر النمر یکی از رهبران سرشناس شیعی مذهب عربستان سعودی و از مخالفان خانواده سلطنتی در منطقه قطیف در استان شرقی عربستان سعودی بود. نمر النمر پیش از دستگیری خواستار خودمختاری منطقه قطیف در شرق عربستان شده بود. اکثر ساکنان قطیف که از مناطق نفتی مهم کشور به شمار میرود، شیعه هستند.
عکس: Reuters/K. Abdullah
دستگیری نمر النمر
نمر النمر در تابستان سال ۲۰۱۲ در العوامیه، شهر مجاور قطیف دستگیر شد. پلیس عربستان میگوید وی در زمان بازداشت، در اتومبیل خود، اسلحه داشته و در صدد فرار بوده است. هواداران النمر این اتهامات را رد میکنند. شیخ نمر النمر در جریان دستگیری مورد اصابت گلوله پلیس قرار گرفت و زخمی شد. تصویر شیخ نمر النمر پس از دستگیری در سال ۲۰۱۲ در عربستان سعودی.
عکس: AFP/GettyImages
وزارت کشورعربستان: شیخ نمر النمر اعدام شد
وزارت کشور عربستان سعودی در تلویزیون این کشور اعلام کرد که "۴۷ تروریست" اعدام شدهاند. نام شیخ نمر النمر، روحانی شیعه نیز در میان اعدامشدگان بود. عربستان سعودی یکی از پنج کشوری است که بیشترین اعدامها را اعمال میکند.
عکس: picture-alliance/AP Photo/J. Gambrell
معترضان سفارت عربستان در تهران را به آتش کشیدند
معترضان به اعدام شیخ نمر النمر، روحانی شیعه، سفارت عربستان در تهران را به آتش کشیدند و دست به تخریب آن زدند. کنسولگری عربستان در مشهد نیز مورد حمله واقع شد. مأموران انتظامی موفق شدند به تجمع معترضان خشمگین در مقابل سفارت عربستان در تهران پایان دهند.
عکس: Isna
تظاهرات در برابر کنسولگری عربستان در مشهد
به رغم آنکه مقامات مسئول پس از تجمعات پرخشونت روز شنبه (۱۲ دی) هر گونه تجمع مقابل نمایندگیهای سیاسی عربستان را ممنوع اعلام کرده بودند، تجمع معترضان به اعدام شیخ النمر روز یکشنبه ادامه یافت. عصر یکشنبه عدهای در مشهد در برابر کنسولگری عربستان تجمع کردند. عکسهای منتشر شده نشاندهنده استفاده از ماشین آبپاش برای متفرق کردن جمعیت است.
عکس: fararu.com
تظاهرات در بحرین
اعدام شیخ نمر با اعتراض شدید شیعیان بحرین روبرو شد. آنها با راه پیماییهایی مخالفت خود را با این اقدام عربستان سعودی اعلام کردند. بحرین یک روز بعد از قطع روابط عربستان سعودی با ایران مناسبات دیپلماتیک خود با جمهوری اسلامی ایران را قطع کرد.
عکس: picture-alliance/dpa/A.Fardan
ایران کاردار عربستان سعودی در تهران را احضار کرد
دولت ایران کاردار عربستان سعودی در تهران را به وزارت امور خارجه احضار و به اعدام شیخ النمر اعتراض کرد. پیشتر سخنگوی وزارت خارجه ایران گفته بود، عربستان برای سیاستهای خود "تاوانی سخت" خواهد پرداخت.
عکس: picture-alliance/AP Photo
آیتالله خامنهای: "دست انتقام الهی گریبان سیاستمداران سعودی را خواهد گرفت"
آیتالله خامنهای با "ناحق" خواندن اعدام شیخ نمر هشدار داد: «دست انتقام الهی گریبان سیاستمداران سعودی را خواهد گرفت». دبیرکل سازمان ملل، اتحادیه اروپا، آمریکا و چهرههای سرشناس عراق نیز به این رویداد واکنش نشان دادند. بانکی مون، دبیر کل سازمان ملل متحد، گفت اعدام شیخ نمر در عربستان سعودی وی را "عمیقا نگران" کرده است.
عکس: Leader.ir
پیامدهای اعدام شیخ نمر به فوتبال ایران و عربستان هم رسید
مهدی تاج، رئیس سازمان لیگ ایران میگوید شکایتی علیه فوتبال عربستان برای ارسال به کنفدراسیون فوتبال آسیا تنظیم شده است. باشگاههای عربستان حاضر در لیگ قهرمانان آسیا ظاهرا ترجیح میدهند در زمینی بیطرف با حریفان ایرانی بازی کنند.
عکس: farsnews.com
عربستان روابط دیپلماتیک خود را با ایران قطع کرد
عادل الجبیر، وزیر امور خارجه عربستان یک روز پس از حمله گروهی از شهروندانی ایرانی به سفارت عربستان سعودی در تهران و تخریب و به آتشکشیدن آن، اعلام کرد که این کشور روابط دیپلماتیک خود با ایران را قطع کرده و از اعضای سفارت ایران در ریاض خواسته تا ۴۸ ساعت آینده خاک عربستان را ترک کنند.
عکس: picture-alliance/dpa/K. Elfiqi
عربستان قصد دارد برادر زاده نمر النمر را نیز اعدام کند
علی النمر، برادر زاده نمر النمر نیز به اعدام محکوم شده است. او ۱۷ ساله بود که در عربستان سعودی دستگیر شد.علی النمر در دادگاه شریعت اسلامی عربستان از جمله به جرم عضویت در یک سازمان تروریستی و پرتاب کوکتل مولوتوف به سوی ماموران پلیس عربستان به اعدام محکوم شده است. از علی النمر اعترافاتی به چاپ رسیده. خانواده او بر این نظرند که این اعترافها زیر شکنجه از متهم گرفته شده است.
عکس: Facebook/Save Ali-Al Nimr
بحرین و سودان مناسبات دیپلماتیک خود را با جمهوری اسلامی ایران قطع کردند
بحرین و سودان نیز به تبعیت از عربستان سعودی مناسبات دیپلماتیک خود را با جمهوری اسلامی ایران قطع کردند. بحرین که همجوار عربستان سعودی است متحد نزدیک این کشور به حساب میآید. حمد بن عیسی آل خلیفه، پادشاه بحرین
عکس: dapd
یورش به سفارتخانهها، تکرار یک تجربه خطا
جمشید فاروقی، رئیس بخش فارسی دویچه وله، در تفسیری با عنوان یورش به سفارتخانهها، تکرار یک تجربه خطا نوشت نیروهای اصولگرا در ایران "به جای جلب توجه اذهان بینالمللی به نقض آشکار حقوق بشر در عربستان و تلاش برای ایجاد موج مخالفت با سیاستهای تحریکآمیز عربستان در منطقه، همان خطای تجربه شده پیشین را تکرار کردند: یورش به سفارتخانه عربستان در تهران و کنسولگری این کشور در مشهد."
عکس: Mehr
آمریکا ایران و عربستان را به تنشزدایی فراخواند
جان کربی، سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا دولت آمریکا، با بالا گرفتن تنشهای سیاسی میان ایران و عربستان سعودی شامگاه یکشنبه (۳ دسامبر / ۱۳ دی) در واشنگتن دو کشور را فراخواند تا گامهای لازم را در راه آرامکردن اوضاع بردارند.
عکس: picture alliance/AA/S. Corum
تلاش روحانی برای حفظ آرامش در ایران پس از اعدام شیخ النمر
حسن روحانی اعدام نمر، رهبر شیعیان معترض عربستان را در راستای "دامن زدن به فرقهگرایی، تروریسم و افراط در منطقه" دانست. او ضمن هشدار نسبت به بروز خشونت، دستور شناسایی مهاجمان به نمایندگیهای سیاسی عربستان در ایران را داد.
عکس: picture-alliance/Russian Presidential Press and Information Office/TASS/M. Klimentyev
کوشش ایران و اروپا برای جلوگیری از تنشها پس از اعدام نمر
ایران و اتحادیه اروپا میخواهند از بالا گرفتن تنش در منطقه در پی اعدام شیخ نمر، رهبر معترض شیعیان عربستان، جلوگیری کنند. وزرای خارجه ایران و عربستان نیز به همتای اتریشی خود گفتهاند نمیخواهند تنش میان دو کشور تشدید شود.
عکس: ISNA
عکس 161 | 16
او میافزاید که با این حمله عربستان سعودی از "موضع محکوم منفعل بر تخت مدعی معترض" نشسته است و جمهوری اسلامی در جایگاه "متهم" قرار گرفته است.
توکلی از عملکرد نیروی انتظامی نیز انتقاد میکند و ناتوانی این نیروها در مقابله با مهاجمان را قابل قبول نمیداند. این نماینده مجلس میافزاید: «با تعقیب جدی و بی اغماض قضایی ماجرا، برای همیشه باید به رفتارغیرعقلانی و مخالف حکم ولی فقیه پایان داد.»
او در پایان مینویسد: «خدا به همه ما در کنار عشق و شور، عقل و شعور بیشتر عطا فرماید.»
آیا اشغال سفارتها پایان مییابد؟
ورود معترضان به سفارت عربستان و به آتش کشیدن آن، حکومت ایران را در شرایط نامناسب دیپلماتیک قرار داده است. گرچه در ابتدا واکنشها به اعدام همزمان شیخ نمر، روحانی شیعه عربستانی و ۴۶ نفر دیگر بالا گرفته بود اما تعرض به سفارت و کنسولگری عربستان در تهران مشهد، مسیر ماجرا را تغییر داد.
سه رویکرد متفاوت در میان مقامات جمهوری اسلامی پر رنگ بود. دولت و نیروهای سیاسی میانهرو این حملات را محکوم کردند. بخشی دیگری از مقامات سیاسی با محکوم کردن این ماجرا مدعی شدند که "نفوذیها و جریانات وابسته" در پشت این حملات قرار دارند.
برخی رسانهها و چهرههای تندرو اصولگرا اما تلویحا از حمله به مراکز دیپلماتیک عربستان حمایت کردند و آن را ناشی از سیاستهای "منفعلانه" دولت در قبال عربستان دانستند.
اما با مشخصتر شدن آثار اقدام گروههای تندرو، صدای حمایت از حملکه کنندگان کمتر شنیده میشود و حتی برخی از حامیان این حملات از جمله احمد علمالهدی امام جمعه مشهد، با تغییر دیدگاه خود مهاجمان را مجرم خواندند.
به نظر میرسد هزینه "سنت" حمله به سفارتخانههای خارجی به حدی بوده است که برخی مقامات جمهوری اسلامی را به این نتیجه برساند که باید به این رخداد تکراری پایان داد. گرچه مشخص نیست آیا در عمل موفق خواهند بود یا نه.