"صدور کیفرخواست برای ۱۰ نفر" در رابطه با هواپیمای اوکراینی
۱۴۰۰ فروردین ۱۷, سه‌شنبه
غلامعباس ترکی، دادستان سابق نظامی استان تهران از صدور کیفرخواست برای چند نفر از مسئولان "دخیل" در سرنگونی هواپیمای اوکراینی در ۱۸ دیماه سال ۹۸ خبر داد.
عکس: Pavlo Gonchar/ZUMAPRESS/picture alliance
تبلیغات
طبق گفته دادستان سابق نظامی استان تهران، برای ۱۰ نفر از مسئولان مرتبط با سانحه سرنگونی هواپیمای اوکراینی در دیماه سال ۹۸ کیفرخواست صادر شده است.
به گزارش ایسنا، غلامعباس ترکی در جلسه معارفه دادستان جدید نظامی تهران تصریح کرد: «برای ۱۰ نفر از مسئولانی که در زمینه حادثه سقوط هواپیمای اوکراین دخیل بودند کیفرخواست صادر شد که در دادگاه نتیجه‌های لازم گرفته می‌شود.»
پرواز PS752 خطوط هوایی اوکراین اندکی بعد از اوج گرفتن از فرودگاه بین‌المللی امام‌خمینی در ۱۸ دیماه سال ۹۸ با شلیک دو موشک پدافند هوایی سپاه پاسداران سرنگون شد و تمامی ۱۷۶ سرنشین آن جان باختند. قربانیان از کشورهای کانادا، اوکراین، سوئد، افغانستان و بریتانیا بودند. بسیاری از مسافران را شهروندان ایرانی ساکن کانادا تشکیل می‌دادند.
مقامات جمهوری اسلامی در ابتدا علت واقعی امر را کتمان کردند اما بعد از سه روز و با بالا گرفتن فشارهای بین‌المللی اذغان کردند که این هواپیما با شلیک پدافند هوایی سپاه سرنگون شده است.
ایران اصرار دارد که "خطای انسانی" عامل سقوط این هواپیما بوده، اما خانواده‌های قربانیان، دولت کانادا و بسیاری از کارشناسان این مدعا را نپذیرفته و خواهان تحقیقات بیشتر هستند.
سازمان هواپیمای کشوری ایران با انتشار گزارش نهایی "قصور کاربر سامانه دفاع هوایی" را عامل این سانحه بر شمرده اما اوکراین و کانادا این گزارش را رد کردند.
دمیترو کولِبا، وزیر خارجه اوکراین ۲۷ اسفند در پیامی فیس‌بوکی به‌شدت از این گزارش انتقاد کرد و نوشت، این گزارش "تلاشی ریاکارانه برای پنهان كردن دلایل واقعی سرنگونی هواپیما" است. او تاکید کرد: «اجازه نمی‌دهیم ایران واقعیت را پنهان کند، اجازه نمی‌دهیم (ایران) از زیر بار مسئولیت این جنایت شانه خالی کند.»
دولت کانادا نیز این گزارش را "ناکامل و عاری از حقایق و شواهد کافی" دانست. جاستین ترودو، نخست‌وزیر این کشور در این باره گفت: «ما پیش و بیش از هر چیز به تلاش برای تحقق وعده‌ای که به خانواده‌ها داده‌ایم ادامه می‌دهیم تا معلوم شود دقیقا چه خلافی صورت گرفته و ایران باید مسئولیت خود را در قربانی شدن این همه انسان بپذیرد.»
ترودو گفت که با سایر کشورها برای احقاق حقوق قربانیان فاجعه و بازماندگان آن‌ها همکاری خواهد کرد.
سازمان هواپیمایی ایران گزارش نهایی خود درباره علت سرنگونی این هواپیما را ۲۷ اسفند ارائه داد. این گزارش، عامل سانحه را اپراتور سامانه دفاع هوایی سپاه معرفی کرده که به واسطه "خطا در تنظیم جهت جغرافیایی"، هواپیمای مسافربری اوکراینی را "یک هدف متخاصم" تشخیص داده و دو موشک به سوی آن شلیک کرده است.
به اشتباه یا به عمد؟ تاریخچه‌ای از هواپیماهای مسافربری سرنگون‌شده
سرنگونی هواپیمای مسافربری خطوط هوایی اوکراین با شلیک موشک توسط پدافند سپاه ۱۷۶ قربانی گرفت. این نخستین بار نیست که هواپیماهای مسافربری هدف نیروهای نظامی یا شورشی قرار می‌گیرند.
عکس: picture-alliance/dpa
ژوئیه سال ۲۰۱۴
بوئینگ ۷۷۷ خطوط هوایی مالزی ، در حالی که از آمستردام راهی کوالالامپور بود، در جنوب شرق اوکراین مورد اصابت موشک قرار گرفت. تمامی ۲۸۹ سرنشین پرواز MH17 کشته شدند. تحقیقات بین‌المللی می‌گویند، موشک شلیک شده به هواپیما روسی بوده است. دادگاه رسیدگی به این پرونده از ماه مارس ۲۰۲۰ در هلند جریان خواهد یافت. اوکراین می‌گوید هواپیما هدف موشک جدایی‌طلبان قرار گرفته است.
عکس: picture-alliance/AP Photo/P. Dejong
اکتبر سال ۲۰۰۱
با اصابت موشک، یک توپولوف ۱۵۴ در ارتفاع ۱۱ کیلومتری دریای سیاه در حالی که ارتش اوکراین در شبه جزیره کریمه مشغول تمرین نظامی بود، منفجر شد. تمامی ۷۸ سرنشین هواپیما کشته شدند.
عکس: picture alliance/dpa/A. Lebedev
اکتبر ۱۹۹۸
شورشیان توتسی یک بوئینگ ۷۲۷ خطوط هوایی "کنگو ایرویز" را بر فراز جمهوری دموکراتیک کنگو سرنگون کردند. ۴۱ سرنشین هواپیما جان باختند. (تصویر شورشیان توتسی را نشان می‌دهد)
عکس: Getty Images/U. Sinai
سپتامبر ۱۹۹۳
یک هواپیمای مسافربری خطوط هوایی گرجستان در نزدیکی باند فرودگاه مورد اصابت یک موشک قرار گرفت که از داخل اراضی جمهوری آبخازیا که درآن زمان بر سر مالکیت آن درگیری وجود داشت، شلیک شده بود. تنها ۲۴ تن از ۱۳۲ سرنشین هواپیما زنده ماندند. یک روز پیش از این حادثه، شورشیان یک هواپیمای دیگر را بر فراز دریای سیاه سرنگون کرده بودند: با ۲۷ کشته. (تصویر هواپیمایی از خطوط هوایی گرجستان را نشان می‌دهد)
عکس: Getty Images/AFP/V. Shlamov
ژوئیه ۱۹۸۸ (۱۲ تیر ۱۳۶۷)
پرواز مسافربری ۶۵۵ ایران‌ایر از تهران به مقصد دبی، بر فراز خلیج فارس، با شلیک موشک توسط ناو جنگی یو‌اس‌اس وینسنس آمریکا، بر فراز خلیج فارس سرنگون شد. تمامی ۲۹۰ سرنشین هواپیما جان باختند. آمریکا اعلام کرد که این ناو هواپیمای مسافربری ایران را هواپیمای جنگی تشخیص داده و به اشتباه آن را سرنگون کرده است. (تصویر از سی‌ان‌ان در فرودگاه دبی/ کودکی که بستگان خود را در این پرواز از دست داد)
عکس: picture alliance/AP Images/CNN
سپتامبر ۱۹۸۳
یک هواپیمای بوئینگ ۷۴۷ کره جنوبی به دلیل آنچه نیروی هوایی شوروی سابق در آن زمان آنرا تجاوز به حریم هوایی خود خواند، توسط یک جت جنگنده بر فراز دریای ژاپن سرنگون شد. تمامی ۲۶۹ سرنشین هواپیما جان باختند.
عکس: picture-alliance/dpa
ژوئن ۱۹۸۰
یک هواپیمای مک دانل داگلاس دی سی – ۹ متعلق به ایتالیا در شمال سیسیل در دریا سرنگون شد. همه ۸۱ سرنشین هواپیما جان باختند. در آن زمان در منطقه رزمایشی توسط ناتو در حال انجام بود. مقامات ایتالیایی در ابتدا از یک سانحه سخن گفتند. اما بعدا در جنوب ایتالیا لاشه هواپیمای شکاری لیبی پیدا شد. احتمال می‌رود این هواپیما در حین تن‌به‌تن هوایی میان فرانسه، لیبی و جت‌های آمریکایی، هدف موشک قرار گرفته باشد.
