حمله‌ی تروریستی به مسجد مسیحیان قبطی‌در اسکندریه که بیش از ۲۰ کشته برجای گذاشت، موضوع فشار بر مسیحیان در کشورهای مختلف جهان را بار دیگر در کانون توجه افکار عمومی قرار داده است.

دانیل بوگنر، یزدانشناس و کارشناس حقوق بشر دانشگاه مونستر آلمان، روز چهارشنبه (۵ ژانویه) به خبرگزاری آلمان گفت که بطور قطع در حال حاضر مسیحیان بیش از سایر گروه‌های دینی در جهان تحت فشار هستند.

به گفته‌ی وی، ترور اسکندریه مساله‌‌ای را مورد توجه افکار عمومی آلمان قرار داد که مدت‌ها بود به آن کم‌توجهی می‌شد. بوگنر معتقد است که اگر واتیکان بخواهد درباره‌ی وضعیت دشوار مسیحیان رویکردی واحد اتخاذ کند، خود را در معرض اتهام لابیگری قرار خواهد داد.

به باور این یزدانشناس آلمانی، تعیین کننده آن است که حق آزادی دین چه وقت نقض می‌شود و این پرسش باید مورد توجه همه‌ی کسانی باشد که در راه حقوق بشر تلاش می‌کنند.

دانیل بوگنر پژوهشگر انستیتوی علوم اجتماعی مسیحی است و از سال ۲۰۰۰ تا ۲۰۰۶ مشاور سیاست حقوق بشر در دبیرخانه‌ی کنفرانس اسقف‌های آلمان بوده است. به گفته‌ی وی، مفهوم «پیگرد مسیحیان» مشکل کنونی را لوث می‌کند، زیرا آدمی را به یاد دوران آغازین کلیسا در امپراتوری روم و سربازانی می‌اندازد که شمشیر به دست داشتند.

بوگنر خاطر نشان می‌سازد که مسیحیان بویژه در کشورهای با اکثریت مسلمان مانند ایران، عراق، ترکیه و پاکستان تحت فشار قرار دارند. به گفته‌ی وی، اقدامات ایذایی در مورد مسیحیان در مصر، از طریق ایجاد موانع بوروکراتیک صورت می‌گیرد. در این کشور به سختی می‌توان به دینی دیگر گروید.

وی می‌افزاید که کشورهایی مانند عربستان سعودی و یمن، قاطعانه از فعالیت‌ها و سازماندهی بیرونی کلیسا جلوگیری می‌کنند. ترکیه نیز با جامعه‌ی مسیحیان خود مشکل دارد و حق آن‌ها را برای فعالیت‌های‌بیرونی رعایت نمی‌کند.

آمار تکان‌دهنده

طبق ارزیابی کارگاه امداد «اوپن دورز»، بیش از صد میلیون مسیحی در سراسر جهان به دلیل اعتقادات دینی خود تحت فشار و پیگرد قرار دارند. در فهرستی که این سازمان روز چهارشنبه در کلک‌هایم آلمان منتشر کرد، کشور کره‌ی شمالی در صدر قرار دارد.

پس از این کشور کمونیستی، به ترتیب نام هشت کشور اسلامی ایران، افغانستان، عربستان سعودی، سومالی، مالدیو، یمن، عراق و ازبکستان دیده می‌شود. افزون بر این کشورها، وضعیت مسیحیان در مغرب و نیجریه نیز وخیم گزارش شده است.

فشار بر مسیحیان در عراق در سال گذشته به شدت افزایش یافته و این کشور از رده‌ی هفدهم جدول به رده‌ی هشتم صعود کرده است.

سازمان «اوپن‌دورز» برای تعیین میزان فشار بر اقلیت‌های دینی در کشورهای جهان، افزون بر نظرسنجی و گزارش‌گیری، بر ارزیابی‌های کارشناسان نیز متکی است. این سازمان امداد در آغاز خود را روی موضوع پیگرد مسیحیان در کشورهای کمونیستی متمرکز کرده بود، ولی مدتهاست فرامذهبی عمل می‌کند.

مارکوس روهده، مدیر بخش آلمان این سازمان خواستار آن شد که رنج و مرارت صد میلیون مسیحی در جهان، دیگر به عنوان موضوعی حاشیه‌ای تلقی نشود. به گفته‌ی وی، در برخی از کشورهای جهان، مسیحیان صرفا به دلیل اعتقادات دینی خود زندانی و شکنجه می‌شوند.

فقط مسیحیان در کشورهای اسلامی تحت پیگرد نیستند

سازمان حقوق بشری عفو بین‌الملل انتقاد کرد که حمله به مسیحیان قبطی در مصر باعث شده که دیگر اقلیت‌های تحت فشار و پیگرد به فراموشی سپرده شوند.

روت یوتنر، کارشناساس خاورمیانه‌ی این سازمان، روز چهارشنبه (۵ ژانویه) به خبرگزاری آلمان گفت، این استنباط پدید آمده که رسانه‌ها به حمله‌ی تروریستی علیه مسیحیان در مصر توجه ویژه‌ای دارند، در صورتی که اقلیت‌های دیگر نیز مورد تبعیض و پیگرد قرار می‌گیرند.

وی به عنوان نمونه از اقلیت بهایی در مصر یاد کرد و گفت در حالی که مسیحیان در اسلام به عنوان گروهی دینی به رسمیت شناخته می‌شوند، چنین امری در مورد بهاییان اعتبار ندارد. وی افزود که بهاییان برای ورود به مدارس، بیمارستان‌ها و دیگر بخش‌های خدمات عمومی با دشواری‌های بزرگی روبرو هستند.

از شمار دقیق بهاییان در مصر آماری در دست نیست و سازمان عفو بین‌المللی شمار آنان را حدود دو هزار تن تخمین می‌زند. ولی مسیحیان قبطی با ۸ میلیون نفر، حدود ده درصد جمعیت مصر را تشکیل می‌دهند. در هیچ کشور اسلامی دیگری شمار مسیحیان چنین بالا نیست.

یوتنر همچنین به ایران اشاره کرد و گفت در این کشور نه فقط اقلیت‌های مذهبی، بلکه اقلیت‌های قومی مانند عرب‌ها و کردها بطور منظم مورد تبعیض واقع می‌شوند. به گفته‌ی وی در ایران حتا وابستگان اقلیت‌های بزرگ از این امکان برخوردار نیستند که در سیاست و مدیریت مقام‌های کلیدی را به دست آورند.

BM/FW