صربستان پس از حمله روسیه به اوکراین به تحریم‌های غرب علیه روسیه نپیوست. الکساندر ووچیچ رئیس جمهور این کشور اما اکنون تائید کرده از طریق کشورهای ثالث به مقدار ۸۰۰ میلیون یورو مهمات به اوکراین فروخته شده است.
آلکساندر ووچیچ، رئیس جمهوری صربستانعکس: Olivier Matthys/AP/picture alliance
تبلیغات
طبق برآورد روزنامه "فایننشال تایمز" از زمان آغاز جنگ تجاوزکارانه روسیه علیه اوکراین، صربستان حدود ۸۰۰ میلیون یورو از طریق کشورهای ثالث به اوکراین مهمات فروخته است.
او در مصاحبه‌ای فروش مهمات به اوکراین از طریق کشور ثالث را تائید کرد و آن را بخشی از بهبود روند اقتصادی صربستان دانست.
ووچیچ در این مصاحبه خاطرنشان کرد که صربستان نمی‌تواند به اوکراین یا روسیه مهمات یا تسلیحات صادر کند اما با آمریکایی‌ها، اسپانیایی‌ها، چک‌ها و دیگر کشورها قراردادهای زیادی منعقد کرده است.
رئیس جمهور صربستان در ادامه افزود اینکه مهمات نهایتا به کدام کشور می‌رسد مهم نیست بلکه وظیفه او این است که مطمئن شود این مهمات به طور قانونی صادر و به فروش برسد.
ووچیچ همچنین تاکید کرد که صربستان دوست مسکو و کی‌یف است.
صربستان عضو ناتو و اتحادیه اروپا نیست و مردم این کشور مدت‌هاست که با روسیه رابطه دوستانه‌ای دارند و در پی بمباران ناتو در سال ۱۹۹۹ از غرب کینه به دل گرفتند.
بلگراد همچنین از مسکو انتظار دارد تا مانع به رسمیت شناخته شدن بین‌المللی کوزوو شود. کوزوو اکنون توسط اکثر کشورهای غربی به رسمیت شناخته شده اما روسیه و چین به عنوان اعضای شورای امنیت سازمان ملل آن را رد کرده‌اند.
ووچیچ در برابر فشارهای غرب برای اعمال تحریم‌ها علیه روسیه مقاومت کرده است اما مصمم است کشورش را به عضویت اتحادیه اروپا درآورد. او همچنین تلاش کرده است که فاصله خود را با ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه حفظ کند.
یک دیپلمات غربی به فایننشال تایمز گفته است اروپا و ایالات متحده سال‌ها تلاش کرده‌اند تا ووچیچ را از پوتین دور کنند. این دیپلمات تاکید کرده است که کریستوفر هیل، سفیر آمریکا در صربستان در دور کردن بلگراد از مسکو نقش مهمی ایفا کرده و ووچیچ سال‌هاست با پوتین ملاقات نکرده و حتی تماس تلفنی با او نگرفته است.
صربستان در طول جنگ سرد، زمانی که هنوز بخشی از یوگسلاوی بود، صنایع دفاعی پر رونقی داشت و مهمات برای تسلیحات شوروی تولید می‌کرد که امروزه نیز به طور گسترده در نیروهای مسلح اوکراین استفاده می‌شود.
دیپلمات‌ها و تحلیل‌گران با این حال به فایننشال تایمز گفتند فروش مهمات صربستان به اوکراین آنقدر "مبهم" است که در داده‌های رسمی نمی‌توان آن را یافت.
"موسسه کیل برای اقتصاد جهانی" که روند حمایت از اوکراین را نظارت می‌کند، نتوانست فعالیت صرب‌ها را بطور مستقیم ردیابی و رصد کند و مدرکی دال بر مشارکت صرب‌ها در جریان فروش مهمات به کی‌یف پیدا کند.
جنگ در اوکراین و ضعف مرگبار تانک‌های روسی
تصاویر منتشرشده از تجاوز نظامی روسیه به اوکراین از ضعف مرگبار تانک‌های روسی "تی ۷۲" حکایت دارند. وقتی این تانک‌ها مورد اصابت قرار می‌گیرند، برجک‌هایشان از بدنه جدا می‌شود. توضیحات بیشتر در این گزارش تصویری.
عکس: Rodrigo Abd/dpa/AP/picture alliance
تانک پرتیراژ
تانک "تی ۷۲" ارتش روسیه یکی از پر تیراژ‌ترین تانک‌های جهان است و در ارتش‌های ۳۸ کشور مورد استفاده قرار می‌گیرد. ده کشور دیگر نیز از این تانک تا سال ۲۰۱۸ استفاده می‌کرده‌اند.
عکس: picture-alliance/dpa
سری "تی"
سری "تی" تانک‌های تهاجمی ارتش روسیه در دوران جنگ سرد با تانک "تی ۶۴" آغاز شد و با "تی ۷۲" و "تی ۸۴" ادامه پیدا کرد. البته "تی ۱۴ آرماتا" (عکس) که به آن "تی ۹۹" نیز گفته می‌شود جدید‌ترین تانک ارتش روسیه است که در سال ۲۰۱۵ از آن رونمایی شده است.
عکس: Alexander Zemlianichenko/AP Photo/picture alliance/dpa
مشخصات فنی تی ۷۲
تانک‌های سری "تی" به نسبت همتایان غربی خود کوچکتر و از ارتفاع کمتری برخوردارند و برای کاربرد آن به پرسنل کمتری نیاز است. تانک تی ۷۲ دارای ۶ متر و ۹۰ سانتی‌متر طول، ۳ متر و ۶۰ سانتی‌متر عرض و ۲ متر و ۲۰ سانتی‌متر ارتفاع است. این تانک با مهمات خود ۴۱ تن و ۵۰۰ کیلو وزن دارد، دارای موتوری با ۱۲ سیلندر و سرعت ۶۰ کیلومتر بر ساعت است.
عکس: Reuters/M. Shemetov
مجموعه تی ۷۲
تانک تی ۷۲ دارای شمار زیادی زیرمجموعه است که برخی از آن‌ها شامل تی ۷۲ اورال ساخته سال ۱۹۷۴، تی ۷۲ کا، تی ۷۲ آ ساخت سال ۱۹۷۵ و زیرمجموعه‌های آن، تی ۷۲ بی و زیرمجموعه‌های آن، تی ۷۲ اس و زیرمجموعه‌های آن و همچنین شمار دیگری از مدل‌های این تانک که در الجزایر، رومانی و عراق ساخته شده‌اند.
عکس: AFP/Getty Images
تسلیحات تی ۷۲
تانک تی ۷۲ دارای یک توپ ۱۲۵ میلیمتری با لوله صاف و بدون خان است با ۴۴ گلوله که ۲۲ عدد آن در یک خشاب به شکل "چرخ و فلک" و گرد در قسمت برجک تعبیه شده که بصورت اتوماتیک شلیک می‌شوند. دو مسلسل کالیبر ۷/ ۱۲ و ۶۲/ ۷ نیز بخش دیگری از تسلیحات این تانک را تشکیل می‌دهند. مدل تی ۷۲ آ همچنین مجهز به "مه افکن" ۸۱ میلیمتری است که ۳۰۰ متر مربع را مه‌آلود می‌کند.
عکس: Alexander Ermochenko/Reuters
استفاده جنگی
از تانک تی ۷۲ در جنگ ایران و عراق، جنگ قره‌باغ، حمله عراق به کویت، جنگ دوم خلیج فارس، جنگ داخلی لیبی و سوریه و اخیرا در تجاوز نظامی روسیه به اوکراین استفاده شده است.
عکس: Daniel Leal-Olivas/AFP/Getty Images
قیمت تانک تی ۷۲
قیمت هر دستگاه تانک "تی ۷۲ ام یک" در سال ۱۹۹۲ معادل یک میلیون و ۲۰۰ هزار دلار بوده است. البته قیمت آن به همراه مهمات و قطعات یدکی یک میلیون و ۸۰۰ هزار دلار بوده است.
عکس: Vladyslav Musiienko/REUTERS
ضعف اصلی تی ۷۲
وجود ۲۲ گلوله در یک خشاب بشکل "چرخ و فلک" در قسمت کف برجک باعث شده تا به محض اصابت یک دوش‌انداز ضد تانک مثل آر پی جی ۷ یا موشک ضد تانک جاولین این مهمات دچار آتش‌سوزی و انفجار شوند.
عکس: Maxym Marusenko/NurPhoto/IMAGO
شدت انفجار
شدت انفجار مهمات در تانک تی ۷۲ به حدی است که برجک تانک از بدنه جدا شده و تا ارتفاع یک ساختمان دو طبقه به هوا پرتاب می‌شود.
عکس: Zohra Bensemra/REUTERS
سرنوشت خدمه تانک
وجود مهمات در یک چرخ و فلک و شلیک اتوماتیک آن باعث کاهش تعداد خدمه در تانک‌های روسی شده است. همه تانک‌های روسی دارای یک فرمانده، یک توپچی یا هدف‌گیر و یک راننده هستند. در صورت هدف قرار گرفتن تانک و انفجار مهمات، این سه نفر خدمه از هیچ شانسی برای فرار برخوردار نیستند و درجا کشته می‌شوند.
عکس: Rodrigo Abd/dpa/AP/picture alliance
ضعفی که برطرف نشد
ضعف مرگبار تانک‌های روسی و جدا شدن برجک آن از زمان جنگ دوم خلیج فارس در سال ۱۹۹۱ میلادی و رویارویی تانک‌های تی ۷۲ ارتش صدام حسین با نیروهای آمریکایی برای اولین بار مشخص شد. اما با گذشت سه دهه این ضعف همچنان پابرجاست و در اوکراین تلفات سنگینی به ارتش روسیه وارد می‌کند.
عکس: Marko Djurica /REUTERS
تلفات سنگین در اوکراین
به گزارش وزارت دفاع بریتانیا، ۵۸۰ دستگاه تانک متعلق به ارتش روسیه تا اواخر ماه آوریل در تجاوز به اوکراین نابود شده‌اند.
عکس: Maxym Marusenko/NurPhoto/IMAGO
تلفات سنگین و آموزش خدمه
در مجموع ۲۰ هزار دستگاه از این تانک تولید شده است که ۹ هزار ۲۰۰ دستگاه آن در اختیار ارتش روسیه قرار دارد. از این تعداد تنها یک هزار ۲۰۰ دستگاه فعال و قابل استفاده هستند. ارتش روسیه شاید بتواند تانک‌های منهدم شده را به سرعت جایگزین کند اما به گفته منابع نظامی، آموزش پرسنل این تانک و رساندن آن‌ها به مرحله حضور در میدان جنگ تا یک سال طول می‌کشد.
