ضرورت بازنویسی تاریخچهی جنبش دانشجویی آلمان
۱۳۸۸ خرداد ۲, شنبهکارل هاینتس کوراس، مامور پلیس جنایی برلین، متهم به همکاری با سازمان امنیت آلمان شرقی است. درپی تظاهراتی علیه دیدار شاه ایران از آلمان درسال ۱۹۶۷، این مامور پلیس دانشجویی به نام بنو اونهزورگ، را از فاصلهی نزدیک با شلیک گلوله از پای در آورد.
به علت فقدان مدارک و اسناد کافی، کارل هاینتس کوراس، مامور پلیس جنایی برلین، از اتهام قتل غیرعمد رهایی یافت و از سوی دادگاه تبرئه شد.
رویدادی با پیامدهای دامنهدار
حال با کشف اسنادی جدید، مبنی بر همکاری ضارب با "اشتازی"، سازمان امنیت آلمان شرقی سابق، دوباره پروندهی قتل وی به جریان افتاده است. بنا به مدارک بدست آمده، این مامور پلیس در "حزب متحد سوسیالیست آلمان"، حزب حاکم در آلمان شرقی، نیز عضویت داشته است.
در آنزمان قتل بنو اونهزورگ سبب تشدید اعتراضات و رادیکال شدن جنبش دانشجویی در آلمان غربی شد. در پی تشدید جنبش دانشجویی، بعدها جریانات تروریستی با اهداف سیاسی در آلمان غربی نیز شکل گرفت.
اتو شیلی، وزیر پیشین کشور آلمان و وکیل مدافع خانوادهی دانشجوی مقتول در دادگاه آنزمان، در گفتوگویی با روزنامهی آلمانی "بیلد" گفت: در صورت آگاهی از عضویت کوراس در حزب حاکم آلمان شرقی، رسیدگی به این پرونده بطور کلی میتوانست شکلی دیگری به خود بگیرد. به نظر وی، تصور همکاری یک مامور پلیس جنایی آلمان غربی با سازمان امنیت آلمان شرقی در آنزمان بعید به نظر میرسید.
اتو شیلی این پرسش را طرح میکند که آگاهی از همکاری متهم با آلمان شرقی چه تاثیری بر انکشاف جنبش اعتراضی پس از حادثهی ۲ ژوئن، قتل اونهزورگ، داشته است؟
اشتفان آوست، سردبیر سابق مجلهی اشپیگل و یکی از کارشناسان این دورهی تاریخی در آلمان نیز بر این باور است، که: «این واقعیت سبب تغییر همه چیز خواهد شد. دانشجویان در آنزمان میپنداشتند که دولت آلمان غربی در هیئت یک مامور پلیس دیوانه به روی مردم آتش گشوده است. اگر ثابت شود که ضارب به عنوان مامور دولت آلمان شرقی دست به عمل زده است، ارزشگذاری از این واقعه بطور پایهای تغییر خواهد یافت.»
تیراندازی به بنو اونهزورگ، به عنوان گسستی اساسی در جنبش اعتراضی در آلمان غربی قلمداد میشود. در پژوهشهای تاریخ معاصر آلمان نیز از قتل بنو اونهزورگ به عنوان دلیلی برای رادیکال شدن جنبش "اپوزیسیون بیرون از پارلمان"، APO، یاد میشود. به نظر برخی از تاریخنگاران این واقعه در شکلگیری گروههای تروریستی در دهههای بعدی در آلمان غربی نیز بیتاثیر نبوده است.
احتمال رسیدگی مجدد به پرونده کوراس
هلموت مولر انبرگ، تاریخنگاری که در آرشیو اسناد "اشتازی" پروندهی کوراس را یافته است، ضمن اشاره به فعالیت سازمان امنیت آلمان شرقی در ادارات و موسسات آلمان غربی میگوید: «در پروندهی کوراس سند و مدرکی مبنی بر تیراندازی به کسی وجود ندارد و این مسئله هنوز روشن نیست. اما مدرکی در پرونده او هست، که بر طبق آن، کوراس آمادگی خود را برای انجام ماموریتی مشابه یادآور شده است. اما مدرکی دال بر دستور چنین ماموریتی در پروندهی وی موجود نیست.»
به نظر آنتیه فولمر، معاون رئیس پارلمان آلمان و یکی از فعالان جنبش دانشجویی در آن دوره، اطلاعات جدید درباره قتل بنو اونهزورگ وضارب وی، سبب بازنویسی تاریخ جنبش دانشجویی نخواهد شد.
به نظر این سیاستمدار حزب سبزها: «جنبش دانشجویی آلت دست کسی نبود و از بیرون نیز کسی نمیتوانست آن را تحریک کند. این تصوری نادرست است که این اقدام سبب انفجاری در مناسبات آنزمان شده است. ما کاملاً شوری دیگری در سر داشتیم.»
همهی شواهد حاکی از آن است که کوراس زندگی دوگانهای داشته است. این مامور پلیس در اواسط دههی ۵۰ میلادی درصدد بود برلین غربی را ترک گوید و در آلمان شرقی به زندگی خود ادامه دهد. اما سازمان امنیت آلمان شرقی وی را متقاعد کرد که حضور و فعالیت او در غرب، میتواند خدمت بیشتری به اهداف سوسیالیسم باشد.
معاون سرپرست بنیاد قربانیان استالینیزم در روز جمعه ۲۲ ماه مه، شکایتنامهای را علیه کوراس به مقامات قضایی آلمان ارسال کرد. بر طبق قوانین آلمان، قتل مشمول گذشت زمان نمیشود.
کوراس در حال حاضر ۸۱ سال دارد ودر هفتهی آینده از سوی دادستانی برلین پروندهی وی مورد بررسی قرار خواهد گرفت. کوراس در پاسخ به خبرنگار روزنامه "بیلد"، هر گونه وابستگی به سازمان امنیت آلمان شرقی را رد کرد.
SI/BM