طرح اردوغان برای ریاست ستاد ارتش و سازمان امنیت ترکیه
SH۱۳۹۵ مرداد ۱۰, یکشنبه
اردوغان قصد دارد ستاد مشترک ارتش و سازمان اطلاعات و امنیت ترکیه را زیر کنترل رئیس جمهور درآورد. به گفته یک مقام دولتی، آنکارا از مدتها پیش از کودتا رمزگشایی پیامهای طرفداران گولن را آغاز کرده بود.
تبلیغات
دو هفته پس از کودتای نافرجام در ترکیه، واکنشهای جناح حاکم همچنان ادامه دارد. رجب طیب اردوغان، رئیس جمهوری این کشور شامگاه شنبه (۳۰ ژوئیه/ ۹ مرداد) طی یک مصاحبه تلویزیونی اعلام کرد که به منظور ایجاد "تغییراتی جزیی" در قانون اساسی، لایحهای به پارلمان ترکیه ارائه خواهد شد.
در صورت ایجاد این تغییرات، سازمان اطلاعات و امنیت ملی ترکیه و نیز ستاد مشترک ارتش زیر نظر رئیس جمهوری فعالیت میکنند. علاوه بر این، تمامی مدارس نظامی ترکیه منحل میشوند و به جای آنها یک دانشگاه ملی ارتش راهاندازی میشود.
این لایحه برای تصویب نهایی به رأی دو سوم نمایندگان پارلمان نیاز دارد، این بدان معنی است که بخشی از اعضای فراکسیونهای مخالف دولت نیز بایستی به این طرح رأی مثبت بدهند. در صورت تصویب این لایحه، در آینده فرماندهان نیروی هوایی، نیروی دریایی و نیروی زمینی به صورت مستقیم به وزیر دفاع گزارش خواهند داد.
این تصمیم اردوغان پس از شکست کودتای ۱۵ ژوئیه و دستگیری هزاران نفر از مخالفان دولت و ایجاد تغییرات بزرگ در ارتش ترکیه، قدم دیگری برای به دست گرفتن اختیار نیروهای امنیتی و ارتش برشمرده میشود.
رئیس جمهوری ترکیه پس از کودتا سه ماه وضعیت فوقالعاده در این کشور اعلام کرد. به گفته اردوغان، این زمان در صورتی که وضعیت به حالت عادی برنگشته باشد، تمدید میشود. او در این مورد فرانسه را مثال زد که پس از حملات تروریستی پاریس وضعیت فوقالعاده در آن کشور دو بار تمدید شد.
وضعیت حقوق بشر پس از کودتا در ترکیه
04:28
به گفته اردوغان، تا کنون حدود ۱۸ هزار و ۷۰۰ نفر در ترکیه بازداشت شدهاند. اتهام اغلب بازداشتشدگان نزدیکی به فتحالله گولن، رهبر "جنبش خدمت" بوده است. سردمداران ترکیه گولن را که در آمریکا اقامت دارد، متهم به طراحی کودتای ۱۵ ژوئیه کردهاند اما گولن این اتهام را رد کرده است.
در میان بازداشتشدگان، چهرههایی از مقامات دولتی، سیاستمداران، دانشمندان و روزنامهنگاران وجود دارند.
رمزگشایی مکالمات طرفداران گولن از مدتها قبل از کودتا
از سوی دیگر، یک مقام ارشد دولتی که نخواسته نامش فاش شود، روز شنبه گفت که دولت ترکیه از مدتها پیش از وقوع کودتا به پیامهای رمزگذاریشده وابستگان به گولن برخورد کرد. بدین ترتیب آنکارا فهرستی از دهها هزار نفر از اعضای شبکه گولن تهیه کرد.
به گفته این مقام دولتی، سازمان اطلاعات وامنیت ترکیه از ماه مه سال گذشته شروع به رمزگشایی پیامهایی کرد که با اپلیکیشن "بایلاک" (ByLock) رد و بدل میشدند. در این میان ۴۰ هزار تن از طرفداران گولن که ۶۰۰ نفرشان عضو ارتش ترکیه بودند شناسایی شدند. به گفته این مقام دولتی، بسیاری از این افراد همان کسانی بودند که به طور مستقیم در کودتای ۱۵ ژوئیه دست داشتند.
حال و هوای شهر و شهروند در فردای کودتای شکست خورده
مردم در میدانهای شهرها ماندهاند. موج دستگیریها ادامه دارد. حتی سربازانی که در کودتا نقشی نداشتهاند، طعم "خشونت خود جوش" را میچشند. تب و التهاب بر پیشانی آسمان ترکیه نشسته. گشت و گذاری در فردای روز کودتای نافرجام.
عکس: Reuters/H. Aldemir
دولت ترکیه اعلام کرد که کودتا به طور کامل شکست خورده است. دولت این کشور اکنون فعالیتهای خود را علیه مقامات قضایی و ارتش متمرکز کرده است.
عکس: picture-alliance/AP Photo
نگرانی از محدودیت حقوق دمکراتیک در ترکیه افزایش یافته است. این نگرانیها خود را در کاریکاتورها و گزارشها نشان میدهد.
دهها هزار نفر عصر شنبه تا صبح یکشنبه (۲۷ تیر / ۱۷ ژوئیه) در شهرهای ترکیه بیدار ماندند و در خیابانها به پایکوبی پرداختند و شکست کودتا را جشن گرفتند. به گزارش خبرگزاری آلمان میدان تقسیم استانبول در دست شهروندان هوادار دولت قرار دارد و بسیاری در این میدان با در دست داشتن پرچم ترکیه شعار "الله اکبر" سردادهاند.
عکس: Reuters/A. Konstantinidis
رجب طیب اردوغان، رئیس جمهوری ترکیه اعلام کرده است که کودتاگران باید به شدت مجازات شوند.
عکس: Reuters/A.Konstantinidis
اردوغان حتی خواستار مجازات اعدام برای کودتاگران شده است.
عکس: picture-alliance/AA/E. Atalay
مقامات دولتی از راه "اس ام اس" از مردم خواسته بودند میدانهای شهرها را در کنترل خود داشته باشند و به کودتاگران اجازه نزدیک شدن به این میدانها را ندهند.
عکس: picture-alliance/dpa/S. Suna
به گزارش خبرگزاری آلمان طبق آمار رسمی ترکیه ۲۶۵ نفر در جریان کودتای نافرجام در این کشور کشته شدند.
عکس: picture-alliance/AA/E. Atalay
طبق آمار دولتی ۱۶۱ نفر از کشته شدگان ماموران امنیتی یا غیرنظامی بودهاند و ۱۰۴ تن دیگر نیز به جبهه کودتاگران و حامیان آنها تعلق داشتهاند.
عکس: picture-alliance/AA/M. Kula
در بسیاری از نقاط حساس شهرهای ترکیه زرهپوش و نیروهای نظامی و امنیتی مستقر شدهاند.
عکس: picture-alliance/AA/O.Coban
گفته میشود تاکنون شش هزار نفر در ارتباط با کودتا در این کشور دستگیر شدهاند.
عکس: Reuters/V.Ververidis
دولت ترکیه اعلام کرده تاکنون شمار نظامیان دستگیر شده در ارتباط با کودتای اخیر این کشور ۳۰۰۰ نفر بودهاند. در میان این افراد از سربازان عادی تا مقامات عالیرتبه نظامی وجود دارند.
عکس: picture-alliance/AP Photo
۲۷۰۰ قاضی یا دادستان این کشور نیز از کار برکنار شدهاند.
عکس: Reuters/A. Konstantinidis
اجرای فرمان رجب طیب اردوغان، رئیس جمهوری ترکیه برای "پاکسازی ارتش و قوه قضائیه" همچنان ادامه دارد. اردوغان فتحالله گولن، واعظ تبعیدی به آمریکا را به عنوان دشمن شماره یک دولت و مقصر اصلی در کودتا نام برده است.
عکس: picture-alliance/dpa/T.Bozoglu
گولن اما اتهام اردوغان را رد میکند. او روز گذشته به نیویورک تایمز گفت، مدتهاست که در ترکیه نبوده و نمیداند در آنجا چه کسانی از او حمایت میکنند. او گفت، تلاش برای کودتا ممکن است سناریوی خود اردوغان باشد.
عکس: Reuters/G. Savoy
۹۰۰۰ نفر تا کنون از کار خود برکنار شدهاند.
عکس: picture-alliance/AP Photo/S. Samiloglu
تظاهرات مردم در دفاع از دولت ادامه دارد.
عکس: picture alliance/Kyodo
حتی شماری از مخالفان دولت نیز در مخالفت با کودتا به خیابانها آمدهاند.
عکس: picture-alliance/AA/E. Ozturk
بسیاری از شهروندان کودتاهای گذشته ترکیه را فراموش نکردهاند. (عکس: شهروندان ترکیه در سال ۱۹۶۰ از طریق روزنامهها اخبار کودتا را دنبال میکنند.)