طرح مجلس برای الزام دولت به بستن تنگهی هرمز
۱۳۹۱ تیر ۱۲, دوشنبه ابراهیم آقا محمدی، نماینده خرمآباد و عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی میگوید اعضای این کمیسیون در واکنش به شدت گرفتن تحریمهای نفتی اتحادیه اروپا علیه ایران طرحی تدوین کردهاند که قرار است با قید دو فوریت در صحن علنی به بحث گذاشته شود.
ناظران معتقدند این طرح نیز مانند بحث قطع کلیه مناسبات تجاری با کره جنوبی به دلیل توقف خرید نفت ایران، واکنشی شتابزده و غیرکارشناسی است که بیشتر برای مصرف تبلیغاتی داخلی مطرح میشود. ایالات متحده آمریکا پیشتر به ایران هشدار داده که به هیچ وجه اختلال در رفت و آمد آزاد در تنگهی هرمز را تحمل نخواهد کرد و به شدت به هر اقدامی در این زمینه واکنش نشان خواهد داد.
بستن تنگه هرمز، تیر آخر
سایت خبری مجلس روز دوشنبه، ۱۲ تیرماه از قول آقامحمدی نوشت طرح مسدود کردن تنگه هرمز دارای یک ماده واحده است و تا پایان وقت اداری روز یکشنبه به امضای صد نمایندهی مجلس نهم رسیده. به گفتهی نماینده خرماباد «مطابق این ماده واحده دولت جمهوری اسلامی ایران موظف است تا بر اساس حق حاکمیت خود از عبور نفتکشهایی که به کشورهای تحریمکننده ایران، نفت حمل میکنند جلوگیری کند.»
تنگهی هرمز یک آبراه بینالمللی است و هر گونه اقدام برای بستن آن به معنای اعلام جنگ به کشورهای منطقه و اغلب کشورهای جهان محسوب میشود. بستن محدود تنگه هرمز، به شکل جلوگیری از عبور نفتکشهایی با مقصد کشورهای تحریمکننده به لحاظ نظامی امکاناتی بسیار فراتر از توان جمهوری اسلامی نیاز دارد. راه دیگری که فرماندهان نظامی جمهوری اسلامی چندبار به آن اشاره کردهاند مینگذاری تنگه هرمز یا غرق کردن تعدادی نفتکش در این مسیر بوده است.
گلایه از تحریمهای "ناجوانمردانه و ظالمانه"
بستن کامل آبراه هرمز نیز به اعتقاد کارشناسان اقدامی بسیار دور از انتظار، و به عبارتی آخرین حربهی ایران در تقابل با غرب میتواند باشد. ضرر چنین اقدامی برای ایران و متحدانش اگر بیشتر از کشورهای غربی نباشد کمتر نخواهد بود. خریداران اصلی نفت ایران، مانند ژاپن، چین و هند نفت خود را از همین مسیر دریافت میکنند و خود جمهوری اسلامی نیز برای دست یافتن به دلارهای نفتی محتاج باز بودن تنگهی هرمز است.
سخنان نماینده خرمآباد پیش از آنکه تهدیدی جدی به حساب بیاید میتواند نشانهی نگرانی عمیق حکومت از تاثیر فلجکنندهی تحریمهای جدید اتحادیه اروپا و آمریکا تلقی شود. در حالیکه در تبلیغات رسمی جمهوری اسلامی تحریمهای غرب اقدامهای بیتاثیر وانمود میشوند که به فرصت شکوفایی و خودکفایی تبدیل شدهاند، نماینده خرمآباد آنها را ظالمانه و ناجوانمردانه میخواند: «وقتی آنها ناجوانمردانه و با رفتار ظالمانه دست به تحریم نفتی علیه ایران میزنند، اعمال حق حاکمیت در آبهای داخلی و ساحلی ایران، حداقل اقدام است.»
طرحی غیرجدی و متناقض
سال گذشته و هنگامیکه زمزمههای مشابهی از سوی برخی فرماندهان سپاه و نمایندگان مجلس در مورد احتمال بستن تنگه هرمز مطرح شد ایالات متحده آمریکا بخشی از ناوگان پنجم دریایی خود را از این تنگه عبور داد. سخنگوی این ناوگان دیماه سال گذشته به خبرگزاری آلمان گفت «ما امنیت دریایی را در انطباق با پیمانهای بینالمللی تامین میکنیم، تا تمام کشتیهای تجارتی بتوانند با خیال آسوده و آزادانه در این منطقه رفت و آمد کنند.»
نکتهی دیگری که اظهارات عضو کمیسیون امنیت ملی را غیرجدی جلوه میدهد تناقض درخواست مطرح شده در طرح دو فوریتی با قوانین و روند تصمیمگیریهای کلان در جمهوری اسلامی است. به گزارش خبرگزاری مجلس در طرح یادشده دولت موظف به جلوگیری از عبور نفتکشها به مقصد کشورهای تحریمکننده میشود. در حالی که این کار محتاج عملیات مشترک کلیهی نیروهای نظامی است که فرماندهی کل آنها در اختیار رهبر جمهوری اسلامی علی خامنهای است.
خوشبینی صالحی به نتیجهی مذاکرات
سخنان نماینده خرمآباد در مورد طرح دو فوریتی الزام دولت به بستن تنگه هرمز یک روز پیش از مذاکرات هستهای کارشناسان ایران و کشورهای موسوم به ۱+۵ (پنج عضو دائم شورای امنیت و آلمان) در استانبول منتشر شده است. در پی بیثمر ماندن مذاکرات بر سر فعالیتهای مناقشهبرانگیز هستهای جمهوری اسلامی در بغداد و مسکو، کارشناسان دو طرف تلاش میکند راهی برای جلوگیری از شکست کامل گفتگوها بیابند.
کاترین اشتون مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا و نمایندهی کشورهای ۱+۵ روز دوشنبه (۲ ژوئیه/ ۱۲ تیر) ابراز امیدواری کرد که ایران از فرصت استانبول استفاده کند و "گامهای مشخصی" برای جلب اعتماد جامعه جهانی نسبت به صلحآمیز بودن اهداف برنامههای هستهای خود بردارد.
خبرگزاری آلمان به نقل از منابع دیپلماتیک نوشت، کشورهای غربی از ایران میخواهند غنیسازی ۲۰ درصدی اورانیوم را متوقف کند و تمام مواد غنی شده تا این سطح را به خارج انتقال دهد. کارشناسان احتمال میدهند ایران در مقابل خواستار لغو تمام یا بخشی از تحریمها خواهد شد.
همزمان با اظهارات اشتون، علی اکبر صالحی وزیر خارجه جمهوری اسلامی با اشاره به این که "ما به دنبال تعامل هستیم و از تقابل استقبال نمیکنیم" تاکید کرد "میخواهیم نتیجه برد ـ برد را شاهد باشیم." به گزارش خبرگزاری ایسنا صالحی در مورد برخی نگرانیهای نسبت به ناکام ماندن گفتگوهای هستهای گفته است «شاید این مساله با فراز و نشیبهایی روبرو بوده باشد، اما در مجموع معتقدم در مسیر حل و فصل آن حرکت میکنیم.»