برخلاف تبلیغ‌ها و دعوت‌های صورت گرفته برای انصراف از دریافت یارانه، بازار ثبت نام داغ است. با گشتی کوتاه در شهر هم با مردمان بسیاری روبرو خواهید شد که درگیر ثبت نام هستند و هم مغازه‌هایی که با نصب تابلوی "در این مکان ثبت نام یارانه انجام می‌شود" در نخستین روزهای بعد از تعطیلات عید و کسادی بازار اکنون مشغول به کاسبی جدید شده‌اند.

برخی اساسا پيشنهاد و خواسته دولت برای انصراف از دریافت يارانه را منطقی نمی‌دانند و دريافت يارانه را "حق‌ مسلم‌شان" می‌دانند. برخی هم می‌گويند نيازمندتر و درگيرتر از آنند كه از اين مبلغ بگذرند.

سازمان هدفمندی یارانه‌ها اعلام کرده که یارانه مرحله دوم با توجه به درآمد کل خانوار پرداخت می‌شود. بر این اساس متقاضیان باید اطلاعات مربوط به تمام افراد شاغل خانواده، شغل دوم یا سوم و سود سپرده بانکی خود را نیز اعلام کنند.

مردی ۷۲ ساله روی فرم‌اش مشخصات خودش را نوشته است و گروه درآمدی «از دو ميليون تا دو ميليون و ۵۰۰ هزار تومان» را علامت زده و مالک واحد مسكونی. او به آرامی در گوش یک خبرنگار می‌گوید: «حقم است، برای چی نگيرم. نگيرم كه... شما هم بگير. نگذری از حق‌ات...»

هم‌زمان با اوج‌گیری تبلیغات دولتی برای تشویق مردم به انصراف از دریافت یارانه، خبرگزاری آسوشیتدپرس به نقل از تلویزیون دولتی سوریه گزارش داد که محموله کمک سی هزار تنی مواد غذایی ایران وارد سوریه شده است. یکی از کاربران در شبکه اجتماعی فیس‌بوک نوشت: «آقای اسد لطفا ابتدا شما از دریافت یارانه ایرانیان انصراف دهید.»

این روزها تابلوی "در اين مكان ثبت نام يارانه‌ها انجام می‌شود" به وفور در سطح شهر ديده می‌شود. بعضی‌ها حتی درب حیاط خانه‌‌شان را به روی مشتریان باز کرده‌اند و تنها تجهيزات فنی‌شان يک كامپيوتر و يک خط اينترنت ۲۵۶ مگابايتی مخابرات است؛ اما به گفته صاحبش تنها طی چند ساعت به ازای ثبت نام ۴۰ نفر حدود ۱۶۰ هزار تومان عايدی داشته است.

در كافی نتی که در طبقه دوم يک ساختمان پر رفت و آمد قرار دارد جای نشستن نيست. صندلی‌ها پر است. سكوی پله‌ها هم تبديل شده به ميز نوشتن و پر كردن فرم. مردم برای همديگر توضيح می‌دهند كه چطور فرم‌ها را پر كنند.

کارمند کافی نت سرش شلوغ است ‌و می‌گويد: «فرم‌ها را تحويل داديد برويد، شلوغ است. تا ۷۲ ساعت اس. ‌ام. اس. ثبت نام برايتان می‌آيد.» یک نفر جلوی در فرم‌ها را تحويل می‌گيرد و مردم را به بيرون هدايت می‌كند. او می‌گويد: «امروز دو نفر به نيروها اضافه كردیم، ديروز تا ساعت ده و نیم شب ۳۰۰ فرم و تا ساعت ۱۲ ظهر روز دوم ۱۲۰ فرم ثبت کردیم». این کافی نت بابت هر ثبت نام ۴هزار تومان می‌گيرد.

صاحب یک كافی نت در يكی از مناطق مركزی شهر تهران می‌گويد: «حساب كردم تا آخرين روز ثبت نام يارانه‌ها ۱۵ ميليون حداقل سود می‌كنم.» هزينه ثبت‌نامی كه می‌گيرد، از سوی دولت ۳۵۰۰ تومان اعلام شده، اما با ۵۰۰ تومانی كه بابت هر فرم می‌گيرد دریافتی‌اش به ۴ هزار تومان در ازای هر ثبت‌نام می‌رسد.

یک خانم که منتظر تحویل فرم‌اش است می‌گوید: «به مردم می‌گويند انصراف دهيد، برای چی بايد اين كار را بكنيم. از كجا معلوم كارهايی كه وعده می‌دهند را انجام دهند. الان می‌گويند همه را بيمه می‌كنيم، بعد كه مردم ثبت نام نكردند هزار تا دليل می‌آورند كه نشد.»

مرد دیگری می‌گوید: «برای پرداخت همين يارانه، آب و برق و گاز سوخت مردم چندين برابر شد. حقوق مردم به زحمت سالی ۲۰ درصد زياد می‌شود. دلار چند برابر شده، پول ما بی‌ارزش شده. خرج ازدواج و تشكيل خانواده سر به فلک كشيده. از طرفی دولت تا الان هيچ برنامه مشخصی نداده كه با انصراف مردم از اين پول قرار است چطور وضعيت بهداشت و آموزش و سلامت را بهبود ببخشد. وعده‌هايش در حد حرف بوده.»

هر ۱۰۰ متر، كاغذ ثبت نام يارانه را پشت شيشه مغازه‌های بی‌ربط به امور كامپيوتری و كافی‌نت‌ها می‌بینی. از پیتزافروشی تا میوه‌فروشی همه به کاسبی از طریق ثبت نام یارانه روی‌ آورده‌اند.

یک خانم می‌گويد: «ما اگه نياز نداشتيم نمی‌گرفتيم. اما با همين ۲۰۰ تومانی كه از يارانه می‌گيريم هر ماه دو قسط می‌دهيم. مجبوريم كه ثبت نام كنيم.»

علی ربیعی، وزیر کار پیشنهاد داده‌ تا به جای واژه "انصراف از یارانه"، از واژه "اهدای یارانه" استفاده شود. ستاد هدفمندی یارانه‌ها اعلام کرده "افرادی که از دریافت یارانه نقدی انصراف دهند کارت همیاری ملی دریافت می‌کنند و از مزایای این کارت برخوردار می‌شوند".

آقايی که مشغول پر کردن فرم یارانه است می‌گوید: «خودمان بلديم پول را بگيريم و به نيازمندان كمک كنيم. من خودم هر ماه به چند نيازمند كمک می‌كنم. اين پول را ما نگيريم كجا می‌خواهند خرج كنند؟»

در بين هياهو برای ثبت نام و از میان صحبت‌هايی كه در كافی‌نت‌، صف تاكسی و مغازه و... شنیده می‌شود "بی‌اعتمادی" موج می‌زند. ثبت‌نام از متقاضیان دریافت یارانه نقدی از ۲۰فروردین آغاز شده و تا سی‌ویکم همین ماه ادامه دارد.