ظریف: آمریکا باید برای ورود دوباره به برجام بلیط بگیرد
۱۳۹۹ آبان ۲۸, چهارشنبه
محمد جواد ظریف، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران در گفت‌و‌گوی مفصلی با روزنامه ایران به تبیین سیاست خارجی ایران پس از ورود جو بایدن به کاخ سفید پرداخت.
ظریف در این گفت‌وگو چندین بار تاکید کرد که به محض بازگشت آمریکا به برجام، ایران نیز به تعهدات برجامی‌اش بازخواهد گشت.
پس از خروج آمریکا از توافق اتمی با ایران، جمهوری اسلامی به صورت قدم‌به‌قدم تعهداتی را که در برجام برای فعالیت‌های اتمی ایران تعیین شده بود، نقض کرد. طبق آخرین گزارش آژانس بین‌المللی انرژی اتمی ذخایر اورانیوم غنی‌شده ایران در حال حاضر ۱۲ برابر حد مجاز تعیین‌شده در برجام است.
با این حال ظریف در گفت‌وگو با روزنامه ایران تاکید کرد: «آمریکا موظف است که به عنوان عضو سازمان ملل متحد و به عنوان عضو دائم شورای امنیت قطعنامه ۲۲۳۱ را اجرا کند. اگر این قطعنامه را اجرا کند و تحریم‌ها برداشته شود و مانعی برای فعالیت اقتصادی ایران نباشد، ایران هم اعلام کرده که تعهدات برجامی خود را اجرا می‌کند».
او افزود: «علت تعطیلی برخی تعهدات برجامی ایران این است که آمریکا برجام را نقض کرده و اروپایی‌ها هم با عدم اجرای تعهدات برجامی و عدم اجرای ۱۱ تعهدی که بعد از خروج آمریکا دادند، در نقض برجام هستند و طبق ماده ۳۶ برجام این اجازه را به ما می‌دهد که برخی مفاد را رعایت نکنیم. اما کماکان به برجام متعهد هستیم».
به گفته وزیر خارجه جمهوری اسلامی "امریکا در موقعیتی نیست که بخواهد شرط بگذارد". اشاره او احتمالا به سخنان جو بایدن است که گفته بود بازگشت آمریکا به برجام شرایطی دارد و باید درباره آن شرایط گفت‌وگو شود.
ظریف گفت: «اولاً باید مشخص باشد که ایران شرطی را نمی‌پذیرد. ما یک اسب را دوبار نمی‌خریم و دوبار هم نمی‌فروشیم. آنچه در برجام است حاصل مذاکرات طولانی است. آنهایی که در برجام مذاکره کرده‌اند کلمه به کلمه توافق را نه تنها خوانده‌اند بلکه بر سر هر کلمه بحث و چانه‌زنی کرده‌اند. انواع انتخاب‌ها برای هر کلمه وجود داشته و بر سر هر موضوعی ساعتها بحث شده است».
به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید
بنا بر اظهارات او "اگر کسی بخواهد شرطی برای بازگشت به برجام بگذارد، آن ایران است که این حق را دارد". وزیر خارجه جمهوری اسلامی گفت: «کسی که می‌تواند شرط بگذارد ایران است. ایران باید راضی بشود و بقیه ۴+۱ باید راضی شوند که آمریکا به برجام برگردد. اما أمریکا باید تعهداتش را انجام دهد».
او ادامه داد: «امریکایی‌ها امتیاز عضو برجام بودن را از دست داده‌اند و الان می‌خواهند این امتیاز را دوباره به دست بیاورند. البته این کار غیرممکنی نیست و حتماً همه از اینکه آمریکا تلاش کند این امتیاز را به دست بیاورد، استقبال می‌کنند، اما حتماً امریکا باید تلاش کند و حتماً نیاز به اقداماتی از طرف امریکا دارد که نشان دهد برجام مثل در چرخان جلوی ادارات نیست که از این طرف آن وارد شوید و از آن طرف خارج شوید، مثل گیشه سینما است که باید برای ورود خود بلیط بگیرید».
«حاضریم گفت و گو کنیم»
ظریف در عین حال تلویحا گفت که ایران ابایی از گفت‌وگو و مذاکره ندارد در این رابطه افزود: «اگر آمریکا بخواهد عضو برجام شود که ترامپ آن عضویت را از بین برده، ما حاضریم گفت‌وگو کنیم که امریکا چگونه می‌تواند وارد برجام شود. ولی یک کاری اتوماتیک می‌تواند انجام شود و نیازی هم به شرط و یا حتی مذاکره نیست. امریکا وظایف خود را طبق قطعنامه ۲۲۳۱ انجام دهد ما هم تعهداتمان را طبق برجام انجام می‌دهیم. این نه نیازی به مذاکره دارد و نه شرط. این کار شدنی است.»
این در حالی است که علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی و کسی که درباره سیاست خارجی ایران تصمیم‌گیرنده نهایی است، بارها مذاکره با آمریکا را رد کرده است.
او اخیرا نیز در سخنانش بار دیگر تاکید کرد: «سیاست ما در قبال آمریکا مشخص است و با رفت و آمد اشخاص تغییری نمی‌کند. اینکه چه کسی برود و بیاید برای ما فرقی نمی‌کند. بله، حتماً با آمدن افراد تغییراتی ایجاد می‌شود اما این تغییرات به ما ربطی ندارد و کاری به آن نداریم.»
«برجام قابل تغییر نیست»
مشاوران بایدن گفته‌اند که اگر او بخواهد به برجام بازگردد، قصد دارد برخی بندهای آن را تغییر دهد. همچنین به عقیده بسیاری از تحلیلگران، بایدن در صورتی به توافق اتمی باز می‌گردد که ایران حاضر باشد بر سر فعالیت‌های موشکی و نیز دخالت در منطقه مذاکره کند.
ظریف اما تلویحا این موضوع را رد کرد و متذکر شد، "بر سر کلمه به کلمه برجام ساعتها و روزها بحث شده و تغییر آنها به این سادگی ممکن نیست".
وزیر خارجه جمهوری اسلامی تصریح کرد: «همین موضوع موشکی و منطقه‌ای موضوعاتی نبود که در مذاکرات به راحتی کنار گذاشته شدند. در این موضوعات آمریکایی‌ها و غربی‌ها حرفی برای گفتن نداشتند. مثلاً درباره سلاح، آیا امریکایی‌ها حاضر بودند صدها میلیارد دلار سلاحی را که به منطقه می‌فروشند کم کنند؟ آیا حاضر بودند برد موشک‌های رژیم صهیونیستی را کم کنند؟ یا او را به پذیرش معاهده عدم اشاعه سلاح‌های هسته‌ای وادار کنند؟ آیا حاضر بودند درباره اقدامات خود در سوریه و لبنان، اقدامات رژیم صهیونیستی علیه مردم فلسطین، اقدامات عربستان در یمن و سایر اقداماتی که وجود دارد صحبت کنند؟ همه اینها در جلسات پر تنشی چند بار بحث شده است. این طور نبوده که آرام از آنها عبور شده باشد».
«آمریکا شکست خورد اما ما هم بهره نبردیم»
محمد جواد ظریف در سخنانش تاکید کرد که آمریکا در سیاست فشار حداکثری بر ایران شکست خورده است. او در عین حال اذعان داشت: «البته اینکه او شکست خورده به معنای این نیست که ما از این سیاست بهره بردیم. بلکه به این معنی است که آمریکا به هدفش نرسیده و البته فشار زیادی هم به ما وارد شد. ما در شکست دادن امریکا پیروز شدیم، اما نسبت به اینکه اقتصاد کشور با تحریم‌های ترامپ ضرر کرد، حتماً این گونه است و باید این واقعیت مورد توجه قرار گیرد».
دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید
وزیر خارجه جمهوری اسلامی به عنوان شاهدی بر شکست آمریکا در سیاستش به پیشرفت‌های ایران در فعالیت هسته‌ای اشاره کرد و گفت: «الان میزان ذخایر اورانیوم اصلاً با قبل از ترامپ قابل مقایسه نیست و تحقیق و توسعه ما از قبل از برجام به مراتب جلوتر است. البته ما این اقدامات را در قالب برجام انجام دادیم. اینها نشان می‌دهد که امریکا نه تنها به اهدافش نرسیده بلکه از آنها دور هم شده است».
وزیر خارجه ایران همچنین در این مصاحبه از بایدن تعریف کرد و گفت ۳۰ سال است او را می‌شناسد و بارها با او ملاقات کرده است. ظریف، جو بایدن را "آدم کهنه‌‌کاری در سیاست خارجی" دانست که "تازه‌کار" نیست.
به گفته ظریف بایدن "بهتر از آقای ترامپ تحولات بین‌المللی را درک می‌کند و می‌فهمد که محدودیت‌های امریکا در این شرایط چیست". او تاکید کرد که امریکا گزینه دیگری جز بازگشت به برجام ندارد.