عبدالله گل رئیس‌جمهور ترکیه در روز پنج‌شنبه (۱ مارس/.۱۱ اسفند) دولت‌های روسیه و جمهوری اسلامی ایران را خطاب قرار داد و گفت که رهبران این دو کشور به‌زودی می‌فهمند که امکان دیگری جز پیوستن به تلاش‌های دیپلماتیک جهانی برای برکناری بشار اسد از رهبری سوریه ندارند.

عبدالله گل با این‌حال تاکید کرده است که اختلاف‌ها و انشعاب میان گروه‌های اپوزیسیون سوریه نشان از عدم آمادگی و بی‌برنامگی اپوزیسیون برای به دست گرفتن قدرت دارد. رئیس‌جمهور ترکیه تاکید کرده است که جامعه‌ی بین‌الملل باید به دنبال تعریف ساختاری برای کمک به اپوزیسیون سوریه باشد تا دولت آینده، همه‌ی گروه‌های جامعه‌ی سوریه را نمایندگی کند.

ترکیه یکی از نخستین کشورهایی بود که در اعتراض به خشونت‌‌های دولت سوریه و کشتار مخالفان، علیه بشار اسد موضع گرفت و بر لزوم کناره‌گیری بشار اسد از قدرت تاکید کرده بود. ترکیه پیش از این سال‌ها متحد نزدیک رژیم حافظ و بشار اسد به‌شمار می‌رفت. بخشی از نیروی نظامی اپوزیسیون سوریه در داخل خاک ترکیه مستقر هستند و از خاک این کشور علیه رژیم بشار اسد فعالیت می‌کنند.

عبدالله گل با تاکید بر این‌که به نظر او سقوط بشار اسد نزدیک است، گفته است:«باید صبر کنیم تا ببینیم روسیه تا کی می‌خواهد پشت سر رژیم بشار اسد بایستد و بر جنایت‌های این رژیم سرپوش بگذارد.»

عبدالله گل: در صورت جنگ داخلی در سوریه، ایران نیز مسئول است

رئیس‌جمهور ترکیه همچنین گفت که با مقامات جمهوری اسلامی ایران درباره‌ی حمایت آن‌ها از رژیم بشار اسد صحبت کرده است. گل گفت او از مقامات ایران خواسته است که حقیقت سقوط بشار اسد در آینده‌ی نزدیک را پذیرفته و به اقدامات جهانی علیه رژیم فعلی سوریه بپیوند.

عبدالله گل جمهوری اسلامی ایران و روسیه را متهم کرده است که در ادامه‌ی روند کشتار و خشونت در سوریه مسئولیت دارند و تاکید کرده است:« حتا ایران نمی‌تواند جلوی این سیل اعتراض‌ها را با حمایت‌های همه‌جانبه‌ی خود از بشار اسد بگیرد. اگر بدترین سناریو محتمل که شروع یک جنگ داخلی تمام‌عیار در سوریه است رخ دهد، ایران در بوجود آوردن این فاجعه مسئولیت دارد.»

رئیس‌جمهور ترکیه در بخشی از سخنان خود تاکید کرد که به نظر او روسیه به زودی چاره‌ای جز پذیرفتن حقیقت ندارد. به گفته وی بشار اسد از حمایت روس‌ها استفاده کرده و از این حمایت تنها برای سرکوب و کشتار بهره برده است.

عبدالله گل افزود:«روسیه چاره‌ای ندارد جز این‌که این حقیقت را بپذیرد که رژیم بشار اسد از سلاح‌های روسی برای سرکوب و کشتار مردم معترض بهره برده است. این اتفاق حتا برای دولت روسیه نیز قابل تحمل نیست و تبعاتی به دنبال دارد.»

چین و روسیه یک گام نزدیک‌تر به اجماع جهانی علیه بشار اسد

دولت روسیه از ابتدای آغاز درگیری‌ها و اعتراض‌ها در ماه مارس سال ۲۰۱۱ میلادی، سلاح در اختیار ارتش بشار اسد قرار داده است و در ماه‌های اخیر میزان فروش سلاح روسی به سوریه، افزایش نیز داشته است.

به‌‌رغم ادامه‌ی تهیه‌ی سلاح برای ارتش بشار اسد، روسیه به همراه چین برای اولین‌بار بعد از آغاز اعتراضات در سوریه، به جامعه‌ی جهانی پیوستند و در قطعنامه منتشره از سوی شورای امنیت سازمان ملل متحد، ابراز تاسف عمیق کردند که دولت سوریه به والری آموس، رئیس بخش کمک‌های انسان‌دوستانه‌ی سازمان ملل متحد، اجازه‌ی ورود به دمشق و بررسی وضعیت آسیب‌دیدگان را نداده است.

پیش از این روسیه و چین قطعنامه شورای امنیت علیه جنایت‌های رژیم بشار اسد را وتو کرده و اعتراض‌های شدید رهبران کشورهای عربی، اروپایی و آمریکا را برانگیخته بودند.

روسیه پیشتر گفته بود که در قطعنامه باید هم رژیم بشار اسد و هم اپوزیسیون سوریه محکوم شده و از هر دو طرف خواسته بود که خشونت‌ها را کنار بگذارند. چین نیز اعلام کرده بود که لحن قطعنامه بسیار شدید و به دنبال ارعاب حکومت دمشق است و چین از چنین سیاستی در قبال سوریه حمایت نمی‌کند.

رئیس‌جمهور ترکیه هم‌چنین در بخش دیگری از اظهارات خود ابراز نگرانی کرد که در صورت ادامه‌ی روند فعلی در سوریه و جنگ داخلی، امنیت «همه‌ی جهان اسلام و خاورمیانه» به خطر خواهد افتاد. عبدالله گل با مقایسه‌ی وضعیت فعلی سوریه با درگیری‌های داخلی دوران قرون وسطی در اروپا، گفت:« اوضاع امروز سوریه مثل تله برای کل منطقه است و خاورمیانه باید مراقب باشد که در دام درگیری‌های داخلی و قومی نیفتاده و اشتباه قرون وسطی در اروپا را تکرار نکند.»

گروه‌های حقوق بشری سوریه می‌گویند تاکنون بیش از ۷۵۰۰ نفر در درگیری‌های سوریه کشته شده‌اند. روز پنج‌شنبه (۱ مارس) نیروهای مسلح اپوزیسیون سوریه بعد از ۲۶ روز مقاومت در برابر بمباران شهر حمص از سوی نیروهای بشار اسد، ناچار به عقب‌نشینی شدند. با این‌حال درگیری‌های مسلحانه و اعتراضات در دیگر نقاط سوریه همچنان ادامه دارد.

FS/SI