اولین اصل پیشگیری از بیماری رعایت بهداشت، حفظ فاصله‌ یک و نیم الی دو متری (شش پا) و استفاده از ماسک است. محققان دانشگاه‌های آکسفورد و کمبریج اما در مطالعه‌ای که در مجله پزشکی بریتانیا منتشر شده، یادآوری می‌کنند که ذرات معلق در هوا به این سادگی دست از سر ما بر نمی‌دارند و توجه به نکات دیگر ضروری است.

بوریس جانسون، نخست‌وزیر بریتانیا قوانین فاصله فیزیکی در کلاس را نشان می‌دهد، اما معنای دقیق این کار چیست؟ آیا باید مابین نوک انگشت‌های او و یک فرد دیگر، باز یک مترونیم فاصله باشد؟ در واقع، درست همین است و در این حالت، فاصله‌ای مطلوب بین دو نفر ایجاد خواهد شد.

اتحادیه گوسفندداران ایسلند فاصله مناسب برای دور ماندن از سرایت کرونا را دو طول گوسفند تعیین کرده است. گویا این پسربچه سنگالی چیزی در این باره شنیده که می‌خواهد اندازه دستش بیاید. ایسلندی‌ها اما متراژ دقیق را می‌دانند: هر گوسپند صد سانتیمتر تمام.

طول قلاده سگ‌ها تقریبا برابر است با فاصله استاندارد تعیین شده برای جلوگیری از سرایت ویروس کرونا. آیا تصادفی است که در کشورهای انگلیسی زبان، قانون قلاده بستن سگ‌ها در زمان به گردش بردن آنها به "شش پا فاصله" موسوم است؟

دو متر فاصله، توصیه کارل فلوگه، پزشک آلمانی در سال ۱۸۹۷ است. اما گروه تحقیقاتی آکسفورد و کمبریج به سرپرستی پروفسور لیدیا بورویبا می‌گوید، این رهنمود قدیمی شده است. پژوهشی در سال ۱۹۴۸ نشان می‌داد که ۹۰درصد استرپتوکوک‌های موجود در قطرات سرفه، حداکثر تا یک متر و ۷۰ سانتیمتر پراکنده می‌شوند. بعدا مشخص شد که ترشحات ناشی از عطسه و سرفه، به شعاعی بیش از دو متر می‌رسند.

در مطالعه دیگری که ژورنال پزشکی آمریکا در سال ۱۹۴۸ منتشر کرد، تاکید می‌شد که ۱۰ درصد استرپتوکوک‌ها تا ۲ متر و ۹۰ سانتیمتر جهش می‌کنند. طبق نتایج مطالعه ۷۲ سال پیش، شاید آنها که در عکس با فاصله یک دایره از هم نشسته‌اند از ویروس در امان باشند. اما باید توجه کرد که استرپتوکوک‌ها باکتری هستند و ما الان درگیر ویروس هستیم.

ویروس‌ها به مراتب از باکتری‌ها کوچکترند؛ می‌توانند ساعت‌ها در هوا معلق بمانند و به تدریج در محیط پخش شوند. محققان بر همین اساس ملاک ایمنی را نه فقط حفظ فاصله بین دو نفر، بلکه رعایت عوامل دیگری چون تهویه اتاق می‌دانند. تازه کردن هوای اتاق هیچ ربطی به این ندارد که شما ماسک داشته باشید، با کسی حرف نزنید، آرام صحبت کنید یا آواز بخوانید... هوای محیط باید مدام عوض شود.

مطالعات متعدد نشان می‌دهند که ویروس‌ها در زمان سرفه می‌توانند تا هشت متر به اطراف پرتاب شوند. بلند صحبت کردن یا آواز خواندن هم به چرخش ذرات معلق هوا در محیط کمک می‌کنند. بر این اساس، اگر مثل وقتی که در کتابخانه هستید، آرام حرف می‌نید و اگر مثل مردم حاضر در تصویر، در فضای باز نشسته‌اید، می‌توانید فاصله را کم کنید.

زمان حضور در یک اتاق آلوده و تعداد افراد حاضر در زیر یک سقف هم می‌تواند عامل خطر باشد. پژوهشگران برای پیشگیری از چنین خطری توصیه می‌کنند که در اتاق‌های شلوغ فقط مدت کوتاهی بمانید. هوا را خوب تهویه کنید. ماسک بزنید ولی با صدای بلندحرف نزنید.

بله؛ خارج از خانه، وقتی دور و بر خلوت است، هوای آزاد جریان دارد و کسی با کسی در حال گفت‌وگو نیست، می‌توان بدون ماسک حرکت کرد. اما با همه تفاصیل آیا در میان جمعیت، فاصله یک متر و نیمی کافی خواهد بود؟ جواب تیم تحقیقاتی آکسفورد - کمبریج منفی است: این فاصله لازم است ولی کافی نیست.