عباس عراقچی معاون وزیر امور خارجه ایران و سرتیم مذاکره کننده هسته‌ای شامگاه چهارشنبه ۴ آذر (۲۵ نوامبر) در یک گفت‌وگوی تلویزیونی درباره روند اجرای برجام (برنامه جامع اقدام مشترک) و تعهدات طرفین صحبت کرد.

به گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی ایران، ایرنا، عراقچی در این گفت‌وگو تاکید کرده که شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی باید بین پی.ام.دی و برجام یکی را انتخاب کنند. به گفته او "در صورت بازماندن پنجره‌ای از تعهدات طرف مقابل، ایران نیز به تعهدات داده شده عمل نخواهد کرد".

PMD یا آنچه که ایران آن را "مطالعات ادعایی" نامیده، مجموعه‌ای از مدارکی است که به ادعای کشورهای غربی و عمدتاً آمریکا، نشان می‌دهد برنامه اتمی ایران دارای جنبه‌های تسلیحاتی بوده است. طبق ادعای مقامات امریکایی، این مدارک برای اولین بار از کامپیوتر شخصی یکی از کارمندان سابق انرژی اتمی ایران که به آمریکا رفته به دست آمد. آژانس، طی گزارش خود در نوامبر ۲۰۱۱ تمامی این ادعاها را در یک گزارش جمع‌آوری کرد.

عباس عراقچی در گفت‌وگوی تلویزیونی خود تصریح کرد: «در صورتی که یوکیو آمانو و یا شورای حکام، گزارش خود را به نوعی ارائه کنند که در آن به تعهدات مقررشده عمل نشود، جمهوری اسلامی ایران نیز برجام را متوقف خواهد کرد.»

به گفته معاون وزیر خارجه ایران، خواست این کشور این است که پی‌ام‌دی به طور کامل بسته شود و زمینه‌ای هم برای بازگشت آن در آینده وجود نداشته باشد وگرنه برجام جلو نخواهد رفت.

عراقچی تصریح کرده که ایران اساس را بر بدبینی به طرف مقابل گذاشته و بدترین سناریوها را در نظر گرفته است. از همین رو طوری برنامه‌ریزی کرده که همه چیز قبل از آنکه ایران تعهداتش را انجام دهد تمام شده باشد.

او در عین حال ابراز امیدواری کرده که پی‌ام‌دی بسته شود و گفته نشانه‌های آن نیز وجود دارد چرا که به گفته عراقچی "کلیت گزارش آقای آمانو حکایت از این موضوع دارد و مذاکراتی هم که بنده با طرف‌های آمریکایی و اروپایی داشتم در کنار مذاکراتی که دیروز با آقای آمانو داشتم آن‌ها هم در مسیر بسته شدن پرونده بوده است".

عباس عراقچی گفته در متن برجام هم بسته شدن پی‌ام‌دی ذکر شده و کشورهای پنج به علاوه یک متعهد شده‌اند قطعنامه‌ای را با هدف بسته شدن پی‌ام‌دی به شورای حکام آژانس ارائه دهند. به این ترتیب عراقچی نتیجه گرفته: «خودشان می‌دانند که اگر این کار را انجام ندهند به تعهدات خود عمل نکرده‌اند و در این میان برجام قربانی خواهد شد.»

معاون وزیر خارجه ایران تاکید کرده که تا کنون نشانه‌ای از این که طرف مقابل نخواهد پی‌ام‌دی را ببندد مشاهده نشده است.

"تنها شورای حکام آژانس می‌تواند پی‌ام‌دی را ببندد"

درباره این موضوع که آیا یوکیو آمانو دبیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی می‌تواند پرونده پی‌ام‌دی را ببندد یا نه، عراقچی گفته است: «آقای آمانو درموضع تصمیم گیری نیست و در موضعی نیست که بخواهد قضاوتی در این باره داشته باشد و این شورای حکام است که می تواند پرونده PMD را ببندد چرا که این شورا، سیاست گذار آژانس بین‌المللی انرژی اتمی است و آقای آمانو تنها مجری تصمیمات شورای حکام است.»

او بار دیگر تاکید کرده که اگر این اتفاق نیفتد ایران هم به تعهداتش عمل نخواهد کرد.

به گفته عراقچی یوکیو آمانو در تاریخ ۱۵ اکتبر (۲۶ مهر) اعلام کرده که مرحله همکاری با ایران به پایان رسیده است و آژانس تا ۱۵ دسامبر (۲۴ آذر) فرصت دارد که ارزیابی نهایی خود را از پی‌ام‌دی به شورای حکام ارائه دهد.

دریافت کیک زرد در مقابل تحویل اورانیوم غنی‌شده

معاون وزرات خارجه ایران در بخش دیگری از سخنانش به مسئله تبادل سوخت هسته‌ای اشاره کرده و گفته است: «مواد اورانیوم غنی شده را به روسیه می‌فروشیم و در مقابل کیک زرد خریداری می‌کنیم.»

به گفته عراقچی در ورود میزان کیک زرد به ایران هیچ محدودیتی وجود ندارد و میزان کیک زردی که تحویل می‌گیرد بیشتر از موادی است که تحویل می‌دهد.

کیک زرد یا Yellowcake که به نام اورانیا (Urania) هم شناخته می‌شود در واقع خاک معدنی اورانیوم است که پس از گذراندن مراحل تصفیه و پردازش‌های لازم از سنگ معدنی آن تهیه می‌شود. تهیه این ماده به منزله رسیدن به بخش میانی مراحل مختلف تصفیه سنگ معدن اورانیوم است و فاصله بسیار زیادی برای استفاده در بمب اتمی دارد.

درباره رآکتور اراک و تعهدات طرف‌های غربی برای بازسازی آن، عباس عراقچی گفته: «آن‌ها به صورت مستقیم برای مدرن سازی اراک با همکاری ایران متعهد شده‌اند در نتیجه طبق برجام مشارکت بین‌المللی بین ایران و پنج به علاوه یک صورت خواهد گرفت که همه این موارد به صورت تعهدات صنفی و حقوقی مطرح شده و به امضای وزرای خارجه نیز رسیده است.»

معاون وزیر امور خارجه ایران در پاسخ به سوالی در این باره که مردم چه زمانی برداشته شدن تحریم‌ها را لمس خواهند کرد، گفته: «۱۵ دسامبر شورای حکام پی‌ام‌دی را می‌بندد در نتیجه دو سه هفته برای اراک زمان لازم است. پس تصور می‌کنم اواسط دی به نقطه‌ای برسیم که همه تعهدات خود را انجام داده‌ایم.»