عراقچی: کاش برجام به مسائل جناحی تقلیل نمی‌یافت
۱۳۹۵ دی ۲۶, یکشنبه
معاون حقوقی وزیر خارجه ایران یکشنبه ۲۶ دی (۱۵ ژانویه) نشستی مطبوعاتی به مناسبت اولین سال اجرایی شدن برجام برگزار کرد. او ارتقای موقعیت کشور و شناسایی ایران به عنوان بازیگری قدرتمند در سیاست خارجی را برجسته کرد.
عراقچی در بدو این کنفرانس یادآور شد که بررسی برجام از منظر سیاست داخلی در حیطه کاری او نیست اما افزود که ایکاش برجام به مسائل جناحی و سیاسی تقلیل نمی‌یافت و موضوعی ملی می‌ماند.
قرار است گزارش عملکرد یک‌ساله برجام در همین روز به کمیسیون امنیت ملی مجلس تقدیم شود.
معاون ظریف گفت برنامه هسته‌ای ایران از بین نرفته بلکه با توافق اتمی از برنامه‌ای ممنوعه به برنامه‌ای مشروع تبدیل شده است: «شورای امنیت که خواستار توقف فعالیت هسته‌ای ایران می‌شد و خواستار تفتیش هواپیماها و کشتی‌های ایرانی شده و مانع از تحصیل ایرانیان در رشته‌های مرتبط با صنعت هسته‌ای می‌شد به دنیا می‌گوید با ایران همکاری کنید.»
بیشتر بخوانید: کشمکش‌های سیاسی ایران و آمریکا بر سر برجام
عراقچی برداشته شدن موانع همکاری و سرمایه‌گذاری‌ها از سر راه صادرات و تولید نفت را مثبت دانست و هم‌زمان اذعان کرد که همکاری غرب در این عرصه‌ها کامل نبوده است. او گفت: «ما با این بدعهدی‌ها مقابله کردیم و آنها را مجبور کردیم گشایش ایجاد کنند. این گشایش را نباید ناشی از لطف غربی‌ها بدانیم. آنها اول مجبور به دادن امتیازاتی شدند و بعد هم بدعهدی‌ها و تاخیرهایی داشتند ولی مقابله کردیم.»
معاون حقوقی وزیر خارجه افزود که "سیاست‌های تاخیری و خصومت‌آمیز" از سوی آمریکا و برخی کشورها قابل پیش‌بینی بود: «ما هیچ‌گاه دید خوش‌بینانه نه در مذاکرات و نه بعد از آن به آمریکا نداشتیم و برعکس دشمنی و بدعهدیشان بیشتر نمایان شد و اقداماتی برای ایجاد فضای دشمنی و هراس از سوی آمریکا و اسراییل صورت گرفت. یکی از دستاوردهای ما مقابله با بدعهدی و طرف مقابل است.»
عراقچی جواب روشنی به انسدادهای بانکی و مبادلات چمدانی در امور مالی مربوط به ایران نداد و به این اکتفا کرد که بگوید اکثر سفارتخانه‌های ایران به ویژه اروپایی‌ها براساس مراودات بانکی کار می‌کنند: «هنوز شرایط بانک‌های ما به حالت عادی برنگشته و علت‌های متعددی برای این مسأله وجود دارد که تقریباً هیچ کدام به برجام مربوط نیست. مهم‌ترین مانع تحریم‌های بانکی تحریم‌های اولیه آمریکا است که بعد از انقلاب اعمال شده است اما در برجام به آنها پرداخته نشده است و ماهم نگفتیم که برداشته می‌شود.»
بیشتر بخوانید: کری: لغو برجام برای ما دو گزینه بد باقی می‌گذارد
او در پاسخ این که آیا ایران از قسمت سخت برجام عبور کرده یا نه، عنوان کرد که برجام گشایش‌‌ها را ایجاد و تحریم‌ها را رفع کرده است: «این‌که در آینده با چه شرایطی مواجه خواهیم بود باید بگوییم در سیاست هیچ روزی بی چالش نیست. ایران با چالش‌ها و درگیری‌ها روبرو است و باید خود را برای آنها آماده کند.»
معاون وزیر خارجه ایران در پاسخ به سوالات خبرنگاران، به نکات زیر اشاره کرد:
● بدهی ایران براساس جدول زمانی توافق شده پرداخت می‌شود
● تا قبل از اجرایی شدن برجام، حدود ۱۲ میلیارد دلار برگشت و بعد از برجام همه درآمدهای فریز و مسدود شده ایران آزاد شده و در دسترس قرار گرفته است.
● ادعای رویترز که ایران قبول کرده میزان ذخیره‌اش از اورانیوم را به ۳۰۰ کیلو کاهش دهد درست نیست.
● اگر کشوری بخواهد برجام را کنار بگذارد تصمیم خودش است. ما درباره برجام مذاکره مجدد نمی‌کنیم و اگر کسی تصمیم دارد آن را پاره کند انتخاب با اوست؛ عکس‌العمل ما هم در برابر این اقدام روشن است. ما هم آن را آتش می‌زنیم و این به معنی آن است که هیچ مذاکره مجددی نخواهیم داشت و پرونده هسته‌ای ایران مجدداً باز نمی‌شود.
● مهم این است که در هر پروژه باید مسیر بانکی خودش را پیدا کنیم. همانطور که در رابطه با قرارداد ایرباس و بوئینگ کانال بانکی خاص خودش ایجاد شد. همچنین در رابطه با قرارداد پژو که حدود۶۰۰ میلیون یورو است کانالی مالی و بانکی ایجاد شد.
● آمریکایی‌ها به سیاست غنی‌سازی صفر در ایران معتقد بودند اما ما یک روز هم غنی‌سازی را تعلیق نکردیم و تاریخ قضاوت خواهد کرد چه کسی در پیشبرد مواضعش پیرو بوده است.
● کسی به ایران لطف نکرده است؛ نه آمریکا و نه اروپا. نه تنها آنها منتی به سر ایران ندارند بلکه ما مدعی هستیم با اقداماتشان علیه ایران کار ما را کند کردند. در عین حال که ما با تک تک اقداماتشان مقابله کردیم و الان وضعیتمان در شرایط خوبی قرار دارد.
● جمهوری اسلامی ایران مفهومی به نام اجرای سختگیرانه برجام را قبول ندارد. ما همانطور که در برجام آمده است خواهان اجرای برجام با حسن نیت و در فضای سازنده هستیم و این تعهدی است که کشورهای گروه ۵+۱ از جمله آمریکا در چارچوب برجام آن را پذیرفته‌اند و صرفاً بیان امیال و آرزوها نیست.
● این که ترامپ بین برجام و غیر آن انتخاب کند با اوست اما باید تبعات انتخابش را بپذیرد.
● اگر آمریکا ایسا را اجرا کند، نقض فاحش برجام است.
● موانع خرید و فروش هواپیما میان ایران و کشورهای دیگر به ویژه تولیدکنندگان اصلی از بین رفته است و اولین هواپیما نیز وارد ایران شد. در حوزه هواپیمایی یک قرارداد ۱۰ ساله بسته شده است و امروز هواپیماهای ما در همه فرودگاه‌ها به جز چند کشور سوخت‌گیری می‌کنند و در حال رفع مشکل برای سوخت‌گیری برای این چند کشور نیز هستیم.
● در حوزه حمل و نقل که بسیار موضوع کلیدی است و عمده حرکات اقتصادی بدون آن بی‌معنی است، گشایش های بسیار خوبی انجام شده است. مشکل بیمه، پرچم و کلاس کشتی‌ها حل شده است و دسترسی به بنادر تسهیل شده است.
● ۲۹ میلیارد دلار از فروش نفت در یک سال گذشته درآمد داشته‌ایم که همه این‌ها قابل وصول است.
مجید تخت‌روانچی، معاون اروپا و آمریکا وزارت امورخارجه جمهوری اسلامی ایران پیش‌تر در جمع خبرنگاران گفته است: «پرونده برجام دوباره باز نخواهد شد و ما به هیچ وجه اجازه این کار را نخواهیم داد.»
"صدا و سیما دبه کرد"
قرار بود عباس عراقچی شنبه شب (۲۵ دی/۱۴ ژانویه) در برنامه‌ای تلویزیونی به تشریح برجام بپردازد اما صدا و سیما در آخرین ساعات، این برنامه را به حضور منتقدان برجام مشروط کرد و دعوت خود از عراقچی را پس گرفت. عراقچی در نشست مطبوعاتی خود گفت: «صداو سیما مدت‌هاست که می‌گوید من در برنامه‌ای حاضر بشوم. روز چهارشنبه که از وین برگشتم سه شبکه با من تماس گرفتند. توافق شد و گفتند که شما تنها بیایید ولی دیروز با من تماس گرفتند که باید مناظره باشد. سازمان صدا و سیما قراری با من گذاشت ولی دبه کرد.»
بیشتر بخوانید: لغو حضور عراقچی در تلویزیون به بهانه غیبت منتقدان
او افزود که ابایی از گفت‌وگو ندارد اما در هیچ کجای دنیا یک دیپلمات برای ارائه گزارش در کنار منتقد قرار نمی‌گیرد و مناظره نمی‌کند.
اصولگرایان و تندروهای مخالف توافق هسته‌ای، روحانی و ظریف را به رودست خوردن از آمریکا در مذاکرات اتمی متهم می‌کنند. رهبر جمهوری اسلامی نیز نظرات خود پیرامون توافق هسته‌ای را تا کنون به صورتی مطرح کرده که که مسئولیت زیان‌های احتمالی معامله هسته‌ای متوجه دیگران باشد. علی لاریجانی، رئیس مجلس در واکنش به انتقادهایی که به تصویب برجام شد، صراحتا اعلام کرد که "برجام پرونده رهبری است."
رسانه‌های داخلی نوشته‌اند که حسن روحانی سه‌شنبه ۲۸ دی هم‌زمان با سالگرد اجرای برجام کنفرانسی خبری برگزار خواهد کرد.